Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

BERNHARD SHAW
Daargelaten de kwestie of Shaw's werk wel ooit door het Fransche volk met liefde
zal genoten worden - Shaw is immers te streng intellectualistisch - moeten we toch
zeggen dat het Augustin Hamon's groote verdienste is in wijderen kring belangstelling
ervoor te hebben opgewekt. Niet dat dit boek de eenige studie is die in Frankrijk
over Shaw is verschenen; maar in talrijke dagblad- en tijdschriftartikels, alsook in
zijn vrije kursussen aan de Sorbonne, heeft Hamon Shaw's werk met onvermoeibaren
ijver en warm, gloeiend enthousiasme verdedigd. In samenwerking met zijne vrouw,
Henriëtte Hamon, heeft hij ons de Fransche vertaling van Shaw's spelen bezorgd.
In het boek dat nu voor ons ligt behandelt hij G.B.S. achtereenvolgens als mensch
en als tooneelschrijver. Als hij over den mensch spreekt, dan zal hij het voornamelijk
over Shaw-socialist hebben. En Shaw-socialist is niet los te maken van
Shawdramaturg. Dus vloeien beide onderwerpen voortdurend in elkaar.
Shaw zegt zelf: ‘Je crois que ce qui, dans mes pièces, déplait aux directeurs de
théâtre et les effraie, c'est moi’. De strijdende socialist zit achter elk stuk; om dus
de waarde van Shaw's werk volledig te begrijpen moeten we eerst in kennis gekomen
zijn met den gedachte-mensch. De eerste twee hoofdstukken bevatten een overzicht
van Shaw's deelneming aan de sociale beweging in Engeland, gedurende het laatste
kwart eeuws. Hamon oordeelt dat Shaw's invloed heel belangrijk is geweest, door
zijn werk als een der voornaamste pamphlet-schrijvers van de Fabian-Society en
door zijn ononderbroken optreden als redenaar 1) .
1) Hamon vertelt de volgende anecdote uit den eersten tijd van Shaw's optreden:
‘Il ne l'a pas encore l'oreille du public, bien qu'il émaille son discours de saillies plaisantes et
d'anecdotes amusantes. Mais un jour, par hasard, à Hyde Park, près de la charrette où, juché,
il pérorait devant de rares auditeurs, un orchestre s'arrête et bientôt des sons tonitruants
couvrent sa voix. Personne ne l'entend, mais le public accourt, attiré par l'orchestre. Et lorsque
le silence permet à B.S. de parler, c'est devant un auditoire nombreux qu'il le fait. Et il le
conquiert cet auditoire, par ses saillies, ses plaisanteries, ses anecdotes, ses paradoxes. Il
avait enfin conquis l'oreille du public anglais; ce fur pour S. une leçon inoubliable. De là date
son amour pour la réclame...’
Den Gulden Winckel. Jaargang 13