Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

IV. De Inboorlingen: De Hottentotten, De Boschjesmannen, De Kaffers. V.
Het Oosten: Taal en Huiselijk leven, Tooverij, De Taal. VI. De
niet-Hollandsche Europeanen: De Duitschers, De Hugenoten, De
Engelschen. VII. Terugblik.
Deze veelzijdige inhoud, geput uit oude en nieuwe schrijvers, uit de door vrienden
en correspondenten beantwoorde en zoo zorgvuldig opgestelde vragenlijsten, zoowel
als verkregen door eigen waarneming, is door den schrijver grondig verwerkt en
kan niet nalaten den lezer, ook den leek, van het begin tot het einde te boeien.
Bovendien krijgt daarbij tevens de Nederlandsche lezer gaandeweg de streelende
overtuiging, dat de geniale jeugdige schrijver van het in het Z.A. Tijdschrift van Dec.
1890 opgenomen opstel naar aanleiding van Fruin's ‘Tien jaren enz.’ juist oordeelde,
toen hij schreef: ‘Diep ligt het fondament, door de Hollanders aan de Kaap gelegd,
waarop het groote rijk van het Zuiden zich nog zal verheffen - onwankelbaar diep’.
Jammer slechts, dat diezelfde schrijver thans als politicus bezig schijnt te zijn met
zelf dat diepe fundament te helpen ondergraven.
De slotsom, waartoe Schonken na zijn veelomvattende en zoo grondige studie
gekomen was, is deze: ‘Overgeleverd uit het Vaderland is bijna het geheele gebied
van zeden en gebruiken, verreweg het grootste deel van de geestelijke en de kleinste
helft van de materiëele kultuur’.
Waar dus de ‘Afrikaansche Christelijke Vrouwenvereeniging’ tijdens en na den
oorlog haar grootsche taak begonnen is onder de leuze: ‘Voor de Taal, de Zeden
en den Godsdienst der Vaderen’, en waar het sedert herhaaldelijk door sommige
voormannen onder de Afrikaners is uitgesproken:
Den Gulden Winckel. Jaargang 13