Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

Sentimenteele Geschiedenissen - door Job Steynen. (Bussum, C.A.J.
van Dishoeck).
De titel kan, wie Steynen's wezen, zijn talent niet kent, misleiden. Sentimenteel in
den dagelijkschen zin zijn deze verhalen allerminst. Wie daarentegen de opmerkelijke
ontwikkeling van dezen schrijver (van het vaak rauwe naturalisme, het pessimisme,
van de hartstochtelijke levensliefde, naar een forsche mystiek, en vandaar, in een
nieuwe zwenking, die tevens een opgang beduidt, naar den beschouwenden staat,
vanwaaruit deze geschiedenissen werden geschreven, de daarin behandelde
gevallen doorleefd), wie die ontwikkeling gevolgd heeft, weet van te voren, hoe de
daarin gelegde en daaruit sprekende sentimentaliteit in zoover naar de letter kan
worden genomen, als een sarkastische beschouwing een waarheid onthult door ze
te versluieren.
De paradox is hier op haar plaats. Het wezen dezer vertellingen, het wezenlijke
blijkbaar ook van den belangwekkenden mensch die ze verzon, van den auteur, die
ze in suggestieve taal te boek stelde, is niet anders dan innerlijke tweespalt. De
elementen daarvan hebben we boven terloops genoemd: men moet door het leven,
de werkelijkheid of hoe men het noemen wil, wel heftig zijn verrukt, om daardoor
zoo deerlijk ontgoocheld, zoo innig geschokt te worden, dat men het, in een smartelijk
verlangen naar wat daarachter als het wezenlijke steekt, ontvlucht, om onbevredigd,
doch rijker aan ervaring, dat is voller aan leed, terug te keeren in datzelfde leven,
dat eerst, met de leege grilligheid, de valsche behaagzucht van een wellicht niet
verstandelijk gewaardeerde, maar hartstochtelijk en vroom aanbeden vrouw, zijn
teedere en buitensporige en licht gekwetste hunkering terugstiet.
De lezer kan me onbescheidenheid verwijten. Het heeft inderdaad den schijn, of
ik trachtte, in plaats van het vóór me liggende verhalenboek, of ruimer:
Den Gulden Winckel. Jaargang 13