Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

zelfs, te vermelden van hen die daarbij een rol spelen, en veel valsche waarheden
heeft zij te bestrijden. De duur eener leugen is afhankelijk van haar belang voor de
schuldigen, en zij weerstaat des te beter de aanvallen der waarheid, naarmate
meerderen belang hebben bij haar bestaan. Voor wie eerlijk streeft naar het goede
en ware, is elke ontsluiering van een misgreep of van een wandaad een bate voor
de toekomst, daar alsdan de begane fouten tot leering strekken. Wie een en ander
niet wil, leidt de aandacht af door aanvallen op den aanklager, en wordt met wrevel
vervuld enkel en alleen door het feit dat deze in de vóórhistorie van elke expeditie
is gaan snuffelen. Dat mag ons niet weerhouden om te pogen licht en schaduw
onpartijdig tegenover elkaar te stellen, en het goede en het kwade der daden van
de Nederlandsche Regeering op Bali beide gelijkelijk recht te doen wedervaren’ 1) .
Laat me, eindigende, mogen overnemen als ook voor dit boek geldende, de woorden
door Henri Borel in De Gids geschreven over het boek van Augusta de
Wit over Java, dat ook door
1) Het is hier noch de plaats om mede te deelen welke onderwerpen verder in Atjeh zijn in studie
genomen en beschreven, noch om hier den inhoud van het boek nauwkeuriger aan te duiden;
die inhoud is zóó rijk dat de opgave er van in het werk-zelf zeven bladzijden in beslag neemt.
Den Gulden Winckel. Jaargang 13