Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

190
‘kunst’ beantwoordt, als het begrip ‘dame’ geheel door het begrip ‘vrouw’ wordt
gedekt.
De geschiedenis is in enkele woorden te vertellen; een student van deftigen,
Utrechtschen huize, (hij woont in de Zuilenstraat, en met die plaatsaanduiding is
het milieu voor een des-kundige opeens geteekend), Fred Walda, raakt in Delft in
een zeer ernstige flirtation verwikkeld met een coquet, amoureus doktersvrouwtje,
dat een ruim geweten bezit en hengelt naar de genegenheid van een rijken jongen
man, om zoo van haar vervelenden dokter af te komen. Met den eersten is het
experiment al mislukt: hij heeft haar hartstocht beantwoord, maar blijkt geen
trouwplannen te hebben. Nu is haar verwachting op Fred gesteld, die naïef is en
een gentleman; van wien ze vertrouwt, dat hij haar zeker niet in den steek zal laten,
als het haar gelukt zijn hart te winnen.
Er is echter een hinderpaal. De jonge man is in alle stilte verloofd met een zacht,
blond Utrechtsch kind; maar zijn moeder werkt die affectie tegen, omdat Elze niet
tot hun kringen behoort. Hij strijdt nu eerlijk tegen de bekoring van de geraffineerde
Constance, om zijn teere jeugdliefde trouw te kunnen blijven. De oude mevrouw
Walda, die, wel wat laat, merkt dat een vroege verloving voor een student zekere
waarborgen geeft voor een rustiger leven, drijft zelf tenslotte het engagement door,
- maar eerst dan, als het hart van haar zoon al reddeloos aan de macht van Conny
van Voorden is overgeleverd...
Hij maakt zijn verloving af; zij zal zoo gauw mogelijk scheiden; en we zien den
stoeren, jongen kerel in onze gedachten de speelbal van een roekelooze flirt tot het
einde van zijn dagen, - als gelukkiglijk de onechtheid zich zelf ontmaskert, en ons
de verwachting opengaat, dat alles nog goed worden zal.
De oude mevrouw Walda heeft nl. elken geldelijken steun aan het, tegen haar wil
te sluiten, huwelijk geweigerd; en als Conny hoort, dat Fred haar geen luxueus leven
zal kunnen aanbieden, trekt ze oogenblikkelijk haar beloften in; dán blijft ze maar
liever bij haar man, en wacht een nieuwe kans af.
Dienzelfden dag echter is Fred's moeder, overspannen door de opwinding en het
leed der laatste dagen, door een beroerte getroffen. Walda is een rijk man. Maar
nú is de verblinding van hem weggenomen: hij ziet Constance in haar ware gedaante;
en er leeft nog maar één hoop in zijn hart: dat Elze hem eenmaal zal kunnen
vergeven... Deze gebeurtenissen spelen zich allemaal af in een allerfleurigst milieu;
we hooren van ijstochten, van roeiwedstrijden, van studententooneel; diners en
soupers wisselen elkaar af; we krijgen brokstukken van uitstekend geslaagde
gesprekken, we maken soms iets van studentenkroegleven mee... Maar onder onze
appreciatie voor dat vluchtig vertoon van zeer opmerkelijk kunnen door, bevangt
ons de gedachte: waarom heeft iemand van zoo onmiskenbaren aanleg, met zoo'n
kleurigen, frisschen kijk op de dingen en een zoo voortreffelijken stijl 1) er zich tevreden
mee gesteld alleen ‘chique’ te zijn; alleen net zoo diep op de dingen in te gaan als
ieder redelijk verstandig mensch ze doorziet, om zich daarmede gemakkelijke
appreciatie te verwerven van allen, die graag in een boek ‘precies hun idee’ terug
vinden; - in plaats van te streven naar de gunst van de ‘hooge schoonheid’ zelf?
Het is juist, omdat deze eersteling ons de overtuiging heeft gegeven, dat Mevr. van
Ammers-Küller, wanneer 't haar èrnst is met de literatuur, zich uit de breede schare
‘verdienstelijke dameschrijfsters’ zou kunnen losmaken, en iets dat góed is zou
1) Ik noteerde een paar slordigheidjes, die de schrijfster goed zou doen bij een eventueelen
herdruk te verbeteren. blz. 4 onderaan: ‘Voor Walda met zijn nooit overwonnen verlegenheid
was het komen in een gezelschap een bezoeking, die hij verborg onder een
te vormelijke beleefdheid’.
blz. 60 bovenaan: ‘Hij vond zelden een vrouwengelaat mooi, streng-regelmatige lijnen
wekten zijn gedachten aan koelen trots’.
Den Gulden Winckel. Jaargang 13