Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

156
80 illustraties naar keurige fotografieën en met twee kaartjes, een uitgave die door
de uitgevers
Zuid Niasser
(Uit: Driemaal dwars door Sumatra)
welverzorgd is, en zoo doet het niet minder de rijke inhoud. Negen jaar geleden
was Nederlandsch-Indië door Van Kol bezocht en had hij zijn weg door Atjeh en
onderhoorigheden gekozen om er op de zaken van den oorlog te letten, terwijl er
toen op oeconomisch terrein weinig merkwaardigs te vermelden viel; nu kiest hij
weer onze koloniën en nu was zijn oog meer gevestigd op de werken des vredes,
en nu op de pacificatiemiddelen bij uitnemendheid, dat zijn de verstandelijke
ontwikkeling van het volk, de verbetering der oeconomische toestanden, benevens
geneeskundige hulp voor kranken en gebrekkigen.
Allereerst bespreekt hij het volksonderwijs in Atjeh, in den beginne door de
bevolking met tegenzin en tegenwerking ontvangen, maar nooit opgedrongen, nu
gewaardeerd. Vóór alles moet echter naar verbetering van het gehalte der
onderwijzers worden gestreefd. Gelijk men ziet weet dus de schrijver in zijn boek
het goede op te merken en te prijzen, het minder goede niet verzwijgende, en dikwerf
de middelen tot verbetering aangevende. Dit gaat zoo het geheele zeer uitgebreide
werk door, en het komt mij dan ook voor dat hierin juist de waarde er van gelegen
is: de toestanden worden besproken en onbevangen beoordeeld waar het wezen
kan, veroordeeld waar dit moet geschieden. Wat Van Kol zegt over ons optreden
in Bali geeft een juist denkbeeld van zijn meening over ons optreden in heel het
koloniaal gebied: ‘De historie van een koloniale mogendheid kan nu eenmaal niet
worden geschreven zonder groote tekortkomingen, misslagen, fouten, schanddaden
Den Gulden Winckel. Jaargang 13