Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

Ik ben een weinig afgedwaald; maar zal ten slotte weer tot het boek van Dr. Drost
terugkeeren.
't Spel der kinderen wordt ook wel eens op een heel andere wijze beschouwd,
dan die ik zooeven in herinnering bracht: 't wordt wel beschouwd met de oogen van
den gemelijken ouderdom. En dan kan men hooren klagen over dat wilde en woeste
spelen van de jeugd ‘van tegenwoordig’. Laat zoo'n knorrepot maar eens aandachtig
kijken naar de plaat in het hier aangekondigde boek, tegenover het titelblad; een
plaat naar P. Brueghel den Ouden 2) . Een groot plein, en een lange, breede straat.
En jongens en meisjes die spelen. Vol is 't plein, en vol is de straat. Enkelen spelen
in d'r eentje, of met z'n tweeën of drieën. Maar ook groepen van 8, 10, 12 zijn er. 't
Is alles leven en beweging. 't Is een wilde woeste warreling voor uw oogen; 't is of
een schelklinkend samengaan van allerlei kreten en uitroepen van de plaat af in uw
ooren weerkaatsen. 't Ging toen, in de 16 e eeuw, bij 't kinderspel al even luidruchtig
toe als nu in de 20 e .
En lees eens in 't boek, hoe in tal van stedelijke verordeningen spelen verboden
werden, 't zij in 't algemeen, 't zij alleen op bepaald aangewezen plaatsen. Ik noem
hier o.a. tollen, ballen, hardloopen, kaatsen, schietsen in allerlei vorm, enz. En dat
verbieden gebeurde natuurlijk, omdat de jeugd bij 't spelen de grenzen van
ingetogenheid en bedaardheid wel eenigszins overschreed! Al evenals nu. Een
andere klacht, over 't wispelturige van de jeugd: ze willen altijd weer wat anders, en
altijd weer wat nieuws. Wie 't boek van Dr. Drost doorbladert zal zich eer verbazen
over 't konservatisme van de jeugd: eeuw-in-eeuw-uit hebben ze zich met dezelfde
spelen vermaakt; en ze ver-maken er zich nog mee. 't Kinderspel is waarlijk van en
voor alle tijden. En als we hierover goed nadenken, dan verwondert dit ons ook
eigenlijk niet: we leerden immers dat 't spel der jeugd 'n vooroefening is van
instinkten, die voor 't verdere leven van gewicht zijn. En de menschelijke instinkten
zijn toch ook van alle tijden! O Jeugd! Uw spelen is leeren - voor u zelf, en voor ons.
P.L. VAN ECK JR.
AMSTERDAM.
Romans, novellen etc.
De Roman van een Student, door Jo van Ammers-Küller. - (Haarlem,
H.D. Tjeenk Willink en Zn. 1914).
‘De roman van een student’ is een van die boeken, die, zoolang we er mee bezig
zijn, ons geen oogenblik loslaten; en waarover we later toch geneigd zijn eenigszins
uit de hoogte een oordeel uit te spreken. Het is een werk, in zijn soort volmaakt:
boeiend, vlot geschreven, met rake opmerkingen en aangenaam van toon; maar
als we ons ernstig bezinnen, komt toch de gedachte bij ons op, dat de ‘soort’ wat
laag bij den grond is, en evenmin geheel aan het begrip
2) De schilderij bevindt zich in de Kaiserl. Gemäldegalerie te Weenen. De reproduktie hier had
scherper kunnen zijn.
Den Gulden Winckel. Jaargang 13