Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

Hélène Swarth zingt Liefde-liederen. M.H. van Campen vervolgt zijn wat druk en
vermoeiend geschreven studie over het Historisch Materialisme en de literaire critiek,
in verband met Roland Holst's ‘Rousseau’. Onderzoeken wij haar
psychologisch-biografische inzichten, dan valt in 't oog, dat:
1 o . hare ontledingen volmaakt gaaf zijn, zoolang zij niets minderwaardigs
in hem [Rousseau] te boekstaven hebben;
2 o . dat zij echter een sterk verfraaiende tendenz krijgen, zoodra
dat wel zoo is;
3 o . dat wanneer zij, schijnbaar met deze bewering in strijd, ook in het
laatstgenoemde geval zuiver zijn, dit veroorzaakt wordt doordat de
betreffende biecht in de Confessions zoo ondubbelzinnig
is, dat alleen oneerlijkheid de oogen er voor zou kunnen
sluiten.
De Kunst blijft voor v.C. om-haar-zelve te zoeken. Nochtans:
Zoude dan voor mij: ‘de kunst de zin van het leven zijn’, ‘de wereld een
ding om afgebeeld te worden?!’ Neen, neen, zóó is het niet. Maar elke
mensch, die niet geheel van algemeen inzicht is ontbloot, het leven
en zijn broeders liefheeft en hen dienen wil, bepaalt zich er toe hen te
dienen op die wijze als met zijn aanleg het natuurlijkst
strookt. Dan dient hij hen ook 't best. De kunstenaar dus:
door zonder bewuste bij-oogmerken kunst te maken, en, indien hij tevens
criticus is, door kunstwerken in hun essentie te doen begrijpen, niets
meer. Het wijze exclusivisme van het l'art pour l'art beteekent dan ook
niet: de kunst te dienen als ware zij het hoogste in het heelal en het
einddoel van menschelijk streven, maar haar zoo te beoefenen als ieder
scheppend werker zijn vak beoefenen moet: met volle toewijding aan,
met volle concentratie zijner vermogens, terwijl hij werkt en schept, op
het werk alleen; zijn aandacht zuiver houdend, opdat hij eens der wereld
zijne schepping moge geven, bijna zóó schoon als hij haar van de Natuur
ontving.
Peter Spaan schrijft over wat hem een principieele fout in de Opera en het
‘tekstboek’ schijnt. Karel van de Woestijne geeft fragmenten uit ‘Het Gelaat des
Dichters’.
Stemmen des Tijds.
INHOUD. Een Vierde Eeuwfeest (Het eerste gedrukte Grieksche Nieuwe Testament),
door Dr. F.W. Grosheide. - Herinneringen uit den tijd der Aprilbeweging van 1853,
door Mr. J. Domela Nieuwenhuis. - Gebleven, door A. Wapenaar. - De economische
en de financieele toestand van de kolonie Curaçao, door Mr. B. de Gaay Fortman.
- Uit Mevrouw Bosboom's Brieven aan Potgieter, door P.J. Molenaar. - Verzen, door
Joh. van Hulzen. - Zooals de boomen...., door A. Wapenaar. - Literair Keur-Overzicht,
door J. Jac. Thomson. - Leestafel.
De visschersschets van A. Wapenaar bevat goede qualiteiten. Wij hopen dezen
schrijver nog eens meer te ontmoeten.
Den Gulden Winckel. Jaargang 13