Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

voor elk spel ongeveer aldus: verschillende benamingen waaronder 't spel bekend
was; regels van 't spel; bekendheid ervan in 't buitenland.
In de Inleiding die vooraf gaat, worden in 't kort de verschillende op psychologische
beschouwingen gegronde theorieën omtrent 't wezen en 't doel van 't kinderspel
uiteengezet; waarbij de schrijfster zich in hoofdzaak schaart aan de zijde van Groos,
die 't spel verklaart als voorbereiding tot het leven 2) : de jeugd dient, volgens zijn
theorie, voor de ‘Vorübung und Einübung’ van verschillende instinkten, die noodig
zijn tot instandhouding van de soort. Voorts wordt in de inleiding rekenschap gegeven
van de wijze van bewerking van 't onderwerp; en wordt er ten slotte op gewezen,
dat nog een aantal vragen geheel of gedeeltelijk onbeantwoord moesten blijven uit
gebrek aan de noodige gegevens.
Ten gevolge van de wijze van behandeling is dit boek, in 't algemeen gesproken,
niet bestemd voor een ruimen kring van lezers, maar zal 't gebruik ervan wel beperkt
blijven tot dien van de vakkundigen: de historici en folkloristen. Daar ik hiertoe niet
behoor, zal ik 't bij 't zoo pas gegeven korte overzicht van den inhoud en de wijze
van behandeling laten. Maar misschien mag ik nog een oogenblik de aandacht
vragen voor enkele ‘overdenkingen’ die zoo bij 't doorlezen van dit boek bij mij zijn
opgekomen.
Daarbij zie ik 't kinderspel als een stuk van 't menschelijk leven, en dus als een
stukje van dat reusachtig wereldbeweeg, van dien makrokosmos, waarin de mensch
zelf is als de kinderen: niet wetend, en er zich ook doorgaans niet om bekommerend,
wat hem drijft en dringt tot handelen, tot doen. 't Is min-of-meer 't standpunt van
Cats, die in een lang gedicht bij een plaat 3) waarop verschillende kinderspelen zijn
afgebeeld, o.a. zegt:
Dit spel, al schijntet sonder sin,
Dat heeft een kleine weerelt in;
De weerelt en haer gans gestel
En is maer enckel kinder-spel.
En aan 't slot:
Maer 't dunct misschien u wat te slecht
Door spel te worden onderrecht,
Dan neemt geen dingen soo verkeert,
Daer is oock mal dat wijsheyt leert.
't Kinderspel - een stuk van 't menschelijk leven - dat laat zich ook nog anders
beschouwen als met zulke filozofisch-moralizeerende overdenkingen. Men kan 't
ook doen, enkel-en-alleen om de vreugde van dat beschouwen. Dan voelt men 't
kinderlijk genieten, 't zorgeloos en argeloos
2) In Die Spiele der Thiere en Die Spiele der Menschen.
3) Vóór zijn Houwelyck; een soortgelijke plaat, met een gedicht van dezelfde strekking,
staat ook achter 't 2e deel van z'n Sinn' - en Minne-beelden. Zoowel deze beide
mooie en interessante platen, als de toepasselijke gedichten, zijn een kennismaking zeer
zeker waard. Ex nugis seria is 't motto van beiden.
Den Gulden Winckel. Jaargang 13