Den Gulden Winckel. Jaargang 13 - digitale bibliotheek voor de ...

185
(Klinkhardt); Cissarz Latein (Ludwig u. Mayer); Marcel Richter's Kronenmediaeval
(id.); Erbar Federgrotesk (id.); Wieynck cursief en fractuur (Bauer).
Reclamekunst vraagt klaarheid en apartheid van voorstelling en schikking. - De
goede reclamekunstenaar zoekt geheel eigen teekenstijl en beeldingswijze, welke
direct zich kennen doen.
Lucian Bernhard heeft zulk een typisch karakter in al zijn werk - ook in het minder
geslaagde - weten te realiseeren. Een plakaat, een omslag,
Uit: Monographien Deutscher Reklamekünstler Heft 3: Julius Klinger.
een verpakking dringt zich oogenblikkelijk aan ons op als zijnde van hem.
Hij bereikt dit door zijne teekenwijze, door zijne kleuren en vooral door zijne
groepeeringen.
Hij heeft een eenvoudige wijze om een affiche of een reclamekaart te bouwen.
Hij teekent ‘de waar’ - een schoen, een schrijfmachine, een klos garen, een mes -
in grove vlakken zoo klaar en beperkt mogelijk van vorm, direct herkenbaar, en in
zijn uit zijne teekenwijze natuurlijk voortgekomen letterschrift geeft hij den náám.
Waar Bernhard vóór alles reclame-kunstenaar - en een goed reclamekunstenaar -
is, faalt hij dikwijls als hij zich leent voor boekversiering, voor band of omslag. Een
boekband is nu eenmaal iets anders dan een plakaat! Zijn letter - gegoten door de
lettergieterij Flinsch te Frankfort a.M. - is wel geheel die van den afficheteekenaar.
Met het penseel getrokken, zwaar en grof, gebruikt men haar voor wat luid smoutwerk
met onveranderlijk succes, omdat zij goed vult en door een even-trillend, levend
profiel sterk aandachttrekkend werkt. Bernhards middelen zijn eenvoudig en in die
eenvoudigheid dikwerf uiterst werkingsvol; zij zijn evenzeer beperkt. Naast hem
werkt Gipkens met ingewikkelder apparaat, zonder daarmede ook in zijn beste
oogenblikken Bernhard te kunnen evenaren. Hij werkt met uitvoerige teekeningen,
gansche aquarellen. Zijne decoratieve lijsten en begrenzingen zijn grof van vorm
en oneigenlijk van vinding. En zoo zijn zijne letters - de Femina - en vooral de nieuwe
Majestic (Bauer'sche Schriftgiesserei Frankfurt a.M.). Een ongeproportionneerde
tegenstelling tusschen haarstrich en bandstrich verraden de moeite die de ontwerper
zich gaf om tot iets ‘nieuws’ te komen. Er is natuurlijk uit deze letter wel eens een
fraai en treffend smoutje te zetten, maar àltijd blijft men de werkelijke, spontane
originaliteit van Martin Jakobi-Boy hooger stellen. Zijn letter (bij Stempel Frankfort
a.M.) is in zijn stijf, mager, systhematisch lijnenstel verrassend, opvallend en boeiend.
Vooral voor kleinere reclame-drukwerkjes, voor verpakking, etiquetten en
aankondigingen is zij altijd te gebruiken met een zelfde rustig goed resultaat.
Jacobi-Boy werkt zeer weinig met figuurlijke toevoegingen. Al zijn effect is gebaseerd
op de toepassing zijner typische lettergestalte, die, vet of open of geschraveerd,
zich sterk aan aandacht en geheugen opdringt.
Noemen wij ten slotte Klinger. Zijn nieuwe letter (bij Emil Gursch Berlijn) is geen
verrassing. Zij is niet zeer eigen, evenmin als bijzonder aantrekkelijk. In zijn affiches
Den Gulden Winckel. Jaargang 13