mensen van de ayfat - Stichting Papua Erfgoed

I HET AYAFATGEBIED
1 De topografische situatie
In het centrale heuvelland van de Vogelkop leeft een bevolkingsgroep die op
grond van overeenkomsten in taal en cultuur tot een eenheid gerekend kan worden.
De ongeveer 21000 mensen die deze eenheid vormen, leven in het gebied dat ligt
tussen 132°05' - 132°55' OL en 0°45' - 1°35' ZB. Het dorp Ayawasi ligt op
132 29' OL en l 10' ZB. (zie kaart l en kaart 2 die een groot gedeelte van dit
gebied weergeeft.
2 Het gebied
Gelet op de geografische kenmerken kunnen we drie gedeeltes onderscheiden (1):
a De lage karstplateaus rondom en ten zuiden van de Ayamaru-meren tot en met
de omgeving van het Aytinyumeer. De eerstgenoemde meren liggen op 200 meter
boven het zeeniveau. De oevers bestaan uit modder en moerassig land. Enkele
honderden meters van de oevers verwijderd verheffen zich geel-witte
karstheuvels, geleidelijk oplopend tot een hoogte van 300 meter. De dalen
en hellingen zijn bedekt met een dunne laag roodbruine aarde. Verder van
de meren gaat het landschap via een strook met spaarzame begroeiing over in
dicht oerwoud. De oppervlakte van dit gedeelte is ongeveer 1890 km2. (2)
b De hoge karstplateaus in het noorden, oosten en noordoosten van het Ayamarugebied,
oplopend tot een hoogte van 800 meter. Dit gedeelte aan weerszijde
van de Kamoendanrivier, die stroomopwaarts Ayfatrivier genoemd wordt, is
vrijwel geheel bedekt met zeer dicht oerwoud. Op enkele plaatsen is zichtbaar
dat deze karstbodem doorsneden wordt door ontelbare diepe gaten, holen
en onderaardse gangen waardoor het overvloedige regenwater wegspoelt. Kenmerkend
voor het landschap zijn voorts de steile en noordwaarts steeds
hoger wordende heuvels en de diep uitgesneden rivierbeddingen.
Deze hoge karstplateaus vormen tesamen het gedeelte dat men in onderscheiding
van het Ayamarugebied, gewoonlijk aanduidt met Ayfatgebied, meestal
verder onderscheiden in west Ayfat en oost Ayfat al naar gelang de ligging
ten opzichte van de Ayfatrivier. Het dorp Ayawasi ligt ongeveer in het centrum
van het westelijk Ayfatgebied.
De oppervlakte van het totale Ayfatgebied is ongeveer 2570 km2.
c De zuidelijke uitlopers van het Karongebergte in het noorden en noordoosten,
variërend van 800 tot 2200 meter hoogte met bergtoppen die reiken tot boven
2500 meter. De bergketens zijn scherp en de dalen met rivierbeddingen diep.
Dit gedeelte, met een oppervlakte van ongeveer 1130 km2, is geheel bedekt
met zeer dicht oerwoud.
3 Het klimaat
De meest opvallende kenmerken van het klimaat zijn de hoge temperaturen, de
overvloedige regenval en het ontbreken van duidelijke seizoenverschillen.
Bij zonsopgang, rond zes uur in de morgen, schommelt de temperatuur om 20 C..
Om twaalf uur in de middag varieert de hitte tussen 30 - 35 C. in de schaduw
en tegen zonsondergang om ongeveer zes uur in de avond daalt de temperatuur
tot 28 - 22 C., een Variatie die vooral afhankelijk is van de regenval die
dikwijls in de namiddag voorkomt. Rond middernacht is het ongeveer 22 C..
De tijdstippen van zonsopgang en zonsondergang vertonen in de loop van het
jaar een verschuiving van een half uur.
Geheel bewolkte dagen zijn zeldzaam. Meestal is het stralend weer tot in de
namiddag snel een zware bewolking komt opzetten. De tropische regenbuien die
kort daarop losbarsten gaan vaak gepaard met hevig onweer. De grootste regen-
11