mensen van de ayfat - Stichting Papua Erfgoed

val die tijdens mijn verblijf in Ayawasi geregistreerd werd bedroeg 114 mm in
nog geen twee uur tijd. Maanden met een regentotaal van 700 mm en meer vormen
geen uitzondering. Het hoogste maandtotaal in Ayawasi gemeten in september
1971 bedroeg 896 ram.
Ter vergelijking volgen enkele jaargemiddelden, over een uiteenlopend aantal
jaren gemeten, van plaatsen vanaf de zuidkust van de Vogelkop tot in het centrale
heuvelland (3) :
Inanwatan 3000 mm
Teminabuan 3821 mm
Aytinyu 4849 mm
Ayamaru 5296 mm
Ayawasi 5887 mm
De langste regenloze periode in Ayawasi tijdens mijn onderzoek was zes dagen.
Het aantal regendagen is hoog: Ayamaru 1952: 256 dagen; 1954: 231 dagen;
Ayawasi 1970: 287 dagen; 1971: 288 dagen.
Uit een vergelijking van de maandtotalen blijkt dat in het gebied rondom
Ayawasi in de maanden december, januari en februari de minste regen valt, terwijl
de maanden mei en juni de hoogste cijfers vertonen (zie bijlage I).
De wervelwinden die van tijd tot tijd over het gebied trekken laten een spoor
van verwoesting achter. Over afstanden van enkele honderden meters worden bomen
uit de bodem gerukt en reusachtige bomen liggen als brandhout gespleten
tegen de vlakte. De hevige regenval doet de rivieren soms binnen zeer korte
tijd enkele meters stijgen en in tomeloos geweld sleurt het water alles mee
wat het op haar weg tegenkomt.
Ondanks het feit dat het water vrij snel in de poreuze karstbodem verdwijnt
is de verdamping zo sterk dat de relatieve luchtvochtigheid tegen de 90% bedraagt.
Vooral in de dalen treedt in de nacht en vroege morgen vaak mist op. Meestal
is die mist binnen enkele uren na zonsopgang door de felle zon verdwenen.
Behalve het geringe verschil in regenval vertoont het klimaat geen spoor van
seizoenenwisseling.
Voor een vreemdeling vormen het overvloedige water, de constante hitte, de
vochtigheid en de eentonigheid de meest opvallende, en niet zelden ook afmattende,
eigenschappen.
4 De bevolking
Wat lichamelijke kenmerken betreft maken de bewoners van het centrale heuvelland
onmiskenbaar deel uit van de Papuabevolking. Opvallend is dat er veel
individuele verschillen zijn in lengte, schedelvorm en huidskleur.
Sommige mensen in Ayawasi beweerden dat de bewoners van de lage karstgebieden
over het algemeen groter en de bewoners van het Karongebergte kleiner dan de
mensen uit het Ayfatgebied zouden zijn. Mijn indruk is dat de genoemde variaties
in elk van de drie gebieden veelvuldig voorkomen.
In publicaties over de bevolking van de Vogelkop worden de mensen van het centrale
heuvelland wel aangeduid met de benamingen mejprat, maibrat en mejbrat.
Afgezien van het verschil in schrijfwijze is de toepassing van deze benaming
op de totaliteit van deze bevolking misleidend. Meyprat is de benaming van
één van de vele subgroepen die door omstandigheden eerder en meer bekend werd
dan de anderen (4).
De bewoners van het centrale heuvelland kennen geen benaming voor de totaliteit
van hun groep. Men is over het algemeen wel op de hoogte van de overeenkomsten
in taal en cultuur die alle subgroepen tot een zekere eenheid maken,
maar uit niets blijkt dat die eenheid momenteel van noemenswaardige betekenis
is in hun gedrag. Men benadrukt eerder de onderlinge variaties in spraakgebruik
en levenswijze ter onderscheiding van de diverse subgroepen.
12