mensen van de ayfat - Stichting Papua Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

einde enkele gele veertjes die door het neustussenschot gestoken wordt (fig. 23,3). Van al deze sieraden, waarvan een aantal weer ter sprake zal komen in het hoofdstuk over de ceremoniële ruil, zag ik vele variaties. figuur 27 suoch ana = bamboekam (schaal 1:3) Met uitzondering van de jonge vrouwen die verschillende haarmodes ontwikkelen draagt iedereen het dichte kroeshaar zeer kort. Zo nu en dan scheert men bij elkaar het hoofd helemaal kaal, naar men zegt omdat er teveel vuil en onge- 74
dierte in zit. Overigens is een geliefde bezigheid om elkaar te luizen. Een enkele keer ontmoette ik vrouwen en kinderen die bij het scheren voor op het hoofd een kransje haar hadden laten staan = ana makey (fig. 24,6). Vrouwen laten hun haar groeien en knippen er bij elkaar een of ander model in. Om te kammen gebruikt men suoch ana = een kam uit bamboe gesneden (fig. 27). 6 Geld. Het is aannemelijk dat de behoefte aan goederen van buiten het eigen gebied reeds lang voor de kennismaking met geld gewekt was. Via al dan niet ceremoniële ruilketens waren bijlen, kapmessen en wellicht ook andere goederen die in de kuststreken tegen inheemse producten geruild werden tot in het binnenland doorgedrongen. Met de komst van bestuursfunctionarissen, zendelingen en missionarissen die in geld voor verleende diensten betaalden, maakte de bevolking kennis met geld én met het feit dat men begeerde goederen gemakkelijker kon kopen dan ruilen. Een op de twee volwassen mannelijke bewoners van het Ayfatgebied heeft sinds 1950 enige tijd in dienst van het bestuur of het particuliere bedrijfsleven loonarbeid verricht, voornamelijk in de kustplaatsen van de Vogelkop. In het begin van de zestiger jaren was er een bloeiende harshandel via de kustplaats Teminabuan. Met regelmaat trokken lange karavanen van dragers met tassen vol hars op hun rug vanuit het Ayfatgebied naar het zuiden. Alleen al van het dorp Ayawasi namen 69 mannen deel aan deze handel. Vanaf de bestuursoverdracht in 1963 liep de werkgelegenheid snel terug en in 1964 stokte de harshandel door scherpe prijsdaling op de wereldmarkt. Pas in 1971 nam de werkgelegenheid in de kustgebieden en daarmee ook de bevolkingstrek vanuit het binnenland weer wat toe. In de tussenliggende jaren bood, naast het bestuurswerk en het onderwijs, alleen de missie enige werkgelegenheid. Niet alleen de mensen van Ayawasi maar ook bewoners van omliggende dorpen en zelfs uit het oostelijk Ayfatgebied maakten van die gelegenheid gebruik om wat geld te verdienen. In augustus 1969 waren er in totaal 60 mensen in loondienst van de missiepost te Ayawasi. Het betrof verscheidene werkzaamheden. Voor de verplaatsing van grond ter verbetering van het vliegveld en het bouwrijp maken voor de bouw van een internaat, een werkplaats en een nieuw paviljoen voor het hospitaal waren 24 jonge mannen in dienst. Aanvankelijk vervoerden zij de grond op jute zakken die tussen twee draagstokken gebonden waren. Later hadden zij de beschikking over zes kruiwagens waarvan er bij mijn vertrek in 1972 nog slechts twee bruikbaar waren. De grondwerkers stonden onder leiding van een m a n - d u r = leider die elke avond aan de missionaris meldde wie er gewerkt hadden. Vanwege ziekte, tuinwerkzaamheden en ruilzaken was er weinig regelmaat en een groot verzuim: over 19 maanden gerekend 27.5% gemiddeld. Vanaf 1966 had de missie ongeveer 16 mensen in dienst voor het aanleggen en onderhouden van voedseltuinen ten behoeve van de paters en zusters en de kinderen in het internaat te Ayawasi. De aanleiding om de tuinen te openen lag in de gebrekkige bevoorrading vanaf de kustplaatsen in deze periode van guerilla en militaire operaties. Het verzuim van de tuinarbeiders lag rond de 10% maar daarbij moet opgemerkt worden dat er van enige controle geen sprake kon zijn. Vanwege noodzakelijke bezuinigingen en personeelstekort besloot de missie in maart 1971 het internaat te Ayawasi op te heffen. Tien van de tuinarbeiders voegden zich bij de grondwerkers, de overigen trokken naar de kust om werk te zoeken. In januari 1972 waren er nog slechts 10 grondwerkers in dienst. Gedurende mijn verblijf had de missie ongeveer 10 houtbewerkers in dienst onder leiding van een m a n d u r die afkomstig was uit het dorp Wehali, halverwege Ayamaru - Teminabuan. Deze mannen kapten en disselden hout en bouwden een nieuwe school en enkele huizen voor onderwijzers. Vanaf september 1971 werkten zij onder leiding van twee geschoolde timmerlieden, beiden uit de Karonstreek afkomstig, aan de bouw van een nieuw paviljoen van het hospitaal. 75
Page 2 and 3:
PROMOTOR: PROF. DR. A.A. TROUWBORST
Page 4 and 5:
Aan: Charlotte en de mensen van Aya
Page 6 and 7:
Het onderwijs Twee culturen 7 Verwa
Page 10 and 11:
VERANTWOORDING Deze ethnografie is
Page 12 and 13:
I HET AYAFATGEBIED 1 De topografisc
Page 15 and 16:
Dit geldt niet alleen voor de mense
Page 17 and 18:
ontstond de behoefte aan een stabie
Page 19 and 20:
kingssamenstelling in het totale ge
Page 21 and 22:
Aanvankelijk vonden de meeste conta
Page 23 and 24: vragen of hun aanwezigheid gewenst
Page 25 and 26: ied uitbreidt tot de omgeving van d
Page 27 and 28: sie gefinancierd worden, komen snel
Page 29 and 30: II MIDDELEN VAN BESTAAN EN MATERIEL
Page 31 and 32: door in de tuin of in huis, waar zi
Page 33 and 34: Owe ara = de pinangboom waarvan de
Page 35 and 36: slaapmatten en regencapes van te ma
Page 37 and 38: plaats. Een aantal mannen bouwt aan
Page 39 and 40: tussen de takken van een niet al te
Page 41 and 42: melk en suiker. Deze artikelen kope
Page 43 and 44: Ayawasi wel zoveel geld in omloop d
Page 46 and 47: uit. Ik weet dat het meermalen gebe
Page 48 and 49: Het gat, kayach genaamd dekt men af
Page 50 and 51: naam metach jamon. Hij zou vele men
Page 52 and 53: Dieren spelen in het leven van de A
Page 54 and 55: het geweer geïnspireerd is (fig. 9
Page 56 and 57: len konden komen omdat zij zelden o
Page 58 and 59: 58 figuur 13 faroch schenkbakje (sc
Page 60 and 61: dorpsvorming. Meermalen per jaar bo
Page 62 and 63: waaruit men met het kapmes of de bi
Page 64 and 65: figuur 20 amach modern = moderne do
Page 66 and 67: wen bamboe. Wie in het duister het
Page 68 and 69: 68 figuur 22 pref = mondharpje (sch
Page 70 and 71: figuur 23 sieraden opgeborgen dat e
Page 72 and 73: geruild. Het al dan niet dragen van
Page 76 and 77: Het verzuim onder de houtbewerkers
Page 78 and 79: III L E V E N E N S T E R V E N 1 O
Page 80 and 81: in. Wie over weinig vitale energie
Page 82 and 83: men erop dat kapes zal komen wannee
Page 84 and 85: evolkingsgroepen leeft echter preci
Page 86 and 87: Hoewel het Nederlandse bestuur krac
Page 88 and 89: telden enkele jonge mannen mij eens
Page 90 and 91: tijd geen zwaar werk doet. Er is ge
Page 92 and 93: Wanneer men een vervelend gevoel of
Page 94 and 95: Nauwkeurig spreken de medicijnmanne
Page 96 and 97: holte waaruit het bloed tevoorschij
Page 98 and 99: Om de strijd tussen goedwillende en
Page 100 and 101: Brandwonden komen vaak voor, vooral
Page 102 and 103: vallen en misverstanden. Voor de me
Page 104 and 105: lijk overschot door de vrouwen nog
Page 106 and 107: van het lichaam halen en hun gezich
Page 108 and 109: Een van de vrouwen was kinderloos e
Page 110 and 111: maakt. Twee maal hakten zij een boo
Page 112 and 113: Op basis van mijn eigen waarneminge
Page 114 and 115: sen op de wijze die men in de kusts
Page 116 and 117: wijst naar alle spreuken, middelen
Page 118 and 119: po fit = vernietigende middelen, di
Page 120 and 121: ken. Er was ook een jonge man die n
Page 122 and 123: De toegangspaden naar het initiatie
Page 124 and 125:
De sieraden worden afgelegd behalve
Page 126 and 127:
puntige stokken in de aarde. Toen z
Page 128 and 129:
tuigd dat begrippen als netwerk en
Page 131 and 132:
Turot, terwijl zij hun grondgebied
Page 133 and 134:
gaven er de voorkeur aan om in de r
Page 135:
len betreft het mannen voor wie een
Page 138 and 139:
de diverse groepen oplaaiden. Aldus
Page 140:
De clan Fatie telt in Ayawasi 33 le
Page 144 and 145:
gesloten bij een clanfragment waari
Page 146 and 147:
meestal terwijl hij het trapje van
Page 148 and 149:
Afgezien van het primaire motief hu
Page 150 and 151:
enigzins aan aan de gewoonte om de
Page 156 and 157:
De keuze ligt voor de hand en de to
Page 158 and 159:
vraag naar de toegevoegde -t in de
Page 160 and 161:
ij de voorbereiding van een huwelij
Page 162 and 163:
dingen van het verre verleden, ook
Page 164 and 165:
wisselen van het hart. De ruilgoede
Page 166 and 167:
and gedragen, zowel door mannen als
Page 168 and 169:
De goederen mogen ook weer niet té
Page 170 and 171:
voldoende getoond hebben. Een jonge
Page 172 and 173:
jongen en het meisje op dat ana mak
Page 174 and 175:
e transacties dusdanig te beïnvloe
Page 176 and 177:
leiders van de bruidgevers doen het
Page 178 and 179:
l a k i = de zijde van de man. Na a
Page 180 and 181:
tie. Zij wachten af en berekenen hu
Page 182 and 183:
lijk en vanwege het feit dat de man
Page 184 and 185:
Blijkt een huwelijk na verloop van
Page 186 and 187:
den te stellen. Daarnaast hebben zi
Page 188 and 189:
tingen lieten zij ongemoeid. Tijden
Page 190 and 191:
8 Stagnatie in de ruil. Hoewel iede
Page 192 and 193:
nietigende werking wordt toegeschre
Page 194 and 195:
Dergelijke feesten worden, naar men
Page 196 and 197:
10 Transacties, macht en sociale or
Page 198 and 199:
Met een mengsel van vrees en bewond
Page 200 and 201:
ten voorkomen dat de overledenen in
Page 202 and 203:
po tekíf = deskundige op het gebie
Page 204 and 205:
heeft immers niet alleen met zijn e
Page 206 and 207:
worden grote paniek veroorzaken. Oo
Page 208 and 209:
van de bevolking getwijfeld mag wor
Page 213 and 214:
BIJLAGE III Besluitenlijst van de v
Page 215 and 216:
14 Barang siapa menarik kembali kep
Page 217 and 218:
SUMMARY This ethnographic study is
Page 219 and 220:
ICHTISAR Studi etnografi ini berdas
Page 221 and 222:
GERAADPLEEGDE LITERATUUR Adatrechtb
Page 223 and 224:
Goffman, Erving 1955 On Face Work:
Page 225 and 226:
Murdock, G.P. 1949 Social Structure
Page 227 and 228:
Zegwaard, G.A. 1959 Headhunting Pra
show all

mensen van de ayfat - Stichting Papua Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?