mensen van de ayfat - Stichting Papua Erfgoed

Vanaf het jaar 1950 zijn de huidige inwoners van Ayawasi wat vroeger of later
betrokken geraakt bij pogingen om een dorp te vormen. Een lineage van de clan
Fatie met enkele gezinnen uit de clans Wafom en Kosamach hebben in de jaren
1953 tot 1958 gewoond in het dorp Kauf (kaart 6 no. 1). Er zijn wat tegenstrijdige
berichten over een klein dorp dat bestaan zou hebben uit enkele
gezinnen van de clan Kosamach op een plaats ten oosten van Ayawasi (kaart 6
no. 2). Enkele mensen zeggen dat het eigenlijk eerder een groot tuincomplex
dan een dorp geweest is terwijl de mensen die er gewoond hebben volhouden
dat het een dorp was. Een aantal gezinnen uit de clans Fatie en Frasawi zouden
ten zuiden van het huidige dorp Bori op de plaats Unupu bijeen gewoond
hebben. Dezelfde groep met enkele gezinnen uit de clan Wafom zouden later in
de buurt van de scheiding van de rivieren Ayfat en Unachim het dorp Frampu
gevormd hebben. De dorpen Kauf, Unupu en Frampu bestaan niet meer.
Ongeveer halverwege het pad Ayawasi - Pori ligt de plaats die aya wasi = water
dat verdampt, genoemd wordt. Het is daar dat rond 1953 gezinnen van de clans
Fatie, Kosecho en Fanataf het eerste dorp Ayawasi vormden (kaart 6 no. 3). Na
ongeveer twee jaar gebeurde het dat de oudste en invloedrijkste man van het
dorp tijdens een ernstig conflict zijn oudste zoon dodelijk met zijn bijl verwondde.
De daarop volgende spanningen, ruzies en angsten waren voor de tweede
zoon, het huidige dorpshoofd Simon Upach Fatie, aanleiding om met een aantal
gezinnen uit te zien naar een nieuwe plaats. Tezamen met Martin Waysafo Tenau,
de huidige r a j a van Ayawasi en enkele andere dorpen, vormde hij het tweede
dorp Ayawasi op de zuidelijke oever van de rivier Netayn (kaart 6 no. 4).
In dit dorp woonden fragmenten van de clans Fatie, Tenau, Turot, Jumete, Fanataf
en enkele gezinnen van de clans Air, Kosecho, Kosamach en Wafom.
Enkele maanden voordat het missievliegveld, waaraan men allen had meegeholpen,
voltooid werd besloten Simon Upach Fatie en Martin Waysafo Tenau ieder weer
een eigen dorp te stichten in de nabijheid van het vliegveld. De voornaamste
beweegreden om weer uiteen te gaan lag in de veelvuldige conflicten die tussen
139