USTAWA O RZĄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIĄŻĘCYCH ...

ROZDZIAŁ
IV
SEJM LISTOPADOWY 1542 R.
UCHWALENIE REGIMENTSNOTTEL
1. DALSZA DYSKUSJA, UCHWALENIE I OPIECZĘTOWANIE
REGIMENTSNOTTEL NA SEJMIE 1542 R.
Pismem z 11 października 1542 r., datowanym z Królewca 1 , książę
prosił o przybycie posłów szlacheckich i miejskich na nowy sejm, na niedzielę
po św. Marcinie, tj. na 12 listopada 2 . Obrady sejmowe natomiast
miały się rozpocząć 13 listopada w poniedziałek, także w stolicy. Rozpisanie
sejmu motywował książę następująco:
Na minionym sejmie, rozpoczętym 21 czerwca tegoż roku, stany
uznały za wysoce konieczne ustalenie formy rządu w księstwie na wypadek
nieobecności czy też śmierci księcia, zwłaszcza na czas, dopóki nie
obejmą władzy dopuszczeni do lenna książęta. Stany powołały wówczas
kilkanaście osób, które sprawę tę przedyskutowały i swoje wnioski przedstawiły
na piśmie w formie dokumentu (Nottel). Dokument ten winien
zostać obecnie — dla dodania mu większej mocy — przez stany przedyskutowany,
podpisany i opieczętowany, a stać się to może nie gdzie
indziej, jak tylko na sejmie.
I istotnie przed południem 13 listopada rozpoczęły się obrady sejmowe.
Najpierw przemawiał w imieniu księcia kanclerz Jan Kreytzen 3 . Przypomniał
on posłom, iż na ubiegłym sejmie powołano wydział dla przedyskutowania
i ustalenia projektu rządu w Prusach Książęcych; obecnie
należy się zapoznać z wynikiem pracy tegoż wydziału.
Po przemówieniu kanclerza odczytano dokument Regimentsnottel
w całości — identyczny z projektem książęcym przedstawionym w lipcu
wydziałowi — po czym zabrał głos burgrabia 4 Marcin Kannacher, który
oznajmił, że on, ochmistrz i nadmarszałek wysoce cenią projekt obsadza-
1
2
3
4
WAPO, Landtagsacta V/4—1, fol. 379—380.
M. Toeppen, op. cit., s. 358, błędnie przyjmował niedzielę na 7 listopada.
WAPO, Landtagsacta V/4—1, fol. 381—382.
Ibid., fol. 403.
138