USTAWA O RZĄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIĄŻĘCYCH ...

podarki. W odpowiedzi na to miasta oznajmiają, iż przychylają się do
projektu wysłania poselstwa i ufundowania prezentów, proszą jednak
księcia, aby proporcjonalnie ich obciążył.
Książę więc niezbyt chętnie skłaniał się do starań stanów o zatwierdzenie
Regimentsnottel przez Polskę, gdyż podważało to jego pozycję
władcy i przypominało o lennej zależności od Polski.
Później wypowiedziały się całe stany, wyrażając raz jeszcze księciu
podziękowanie za wydanie Regimentsnottel i zaznaczając, iż chcą pozostać
w zupełności wierni tej ustawie, a także tej części Regimentsnottel,
która dotyczy zaopatrzenia księżny i księżniczki. Instrukcję dla
posłów do Polski winni wygotować: Jerzy Polentz — biskup sambijski,
Fryderyk Truchsess, Melchior Kreytzen, Kasper Schirnding i Stare
Miasto Królewiec 15 .
W końcowej odpowiedzi książę podkreślił, iż wydając Regimentsnottel,
kierował się dobrem księstwa, i aby obniżyć koszty podróży, zaproponował
wysłać do króla tylko 2-osobowe poselstwo, tj. ze szlachty
Jana Rauthera i z miast burmistrza Wawrzyńca Mewes, a więc tych,
którzy byli poprzedniego roku w Polsce 16 .
Poselstwo, zapewne w powyższym składzie, przedłożyło królowi dalszą
prośbę o zatwierdzenie Regimentsnottel na sejmie piotrkowskim, który
odbył się w okresie od 6 stycznia do 7 marca 1544 r. 17 .
Odpowiedź królewska z 28 lutego 1544 r. nie była przychylna 18 .
Treść jej jest następująca:
Odnośnie do trzeciej części dokumentu, traktującej o ustaleniu rządu
w Księstwie Pruskim (które ks. Albrecht posiada obecnie na prawie
lennym) na wypadek przypadnięcia księstwa Polsce, król uważa, że brak
wystarczających powodów, aby z regulacją tej sprawy śpieszyć się,
skoro książę jest zdrów i silny i zapewne będzie jeszcze długo żył. Gdyby
jednak książę zszedł z tego świata, to władza w księstwie należy się
książętom dopuszczonym do lenna. Zresztą wydane przepisy dziś mogą
być dobre i pożyteczne, z czasem już nie całkiem dobre i pożyteczne.
W końcu król stwierdza, iż dopóki księstwo nie jest w jego rękach, nie
chce nim rozporządzać, rządzi nim na razie książę, a po jego zejściu
właściwi dziedzice jego ustalają to, co uważają za potrzebne 19 .
15
Ibid., fol. 550—551.
16 Ibid., fol. 566.
17
W. Konopczyński, op. cit., s. 138.
18 WAPO, Landtagsacta V/4-1, fol. 618—619; AGAD, Warszawa, Libri legationum
nr 7, k. 243—244; Biblioteka Czartoryskich, Kraków, rkp. 6442. Teki Naruszewicza,
t. 61, p. 100—101.
19
WAPO, Landtagsacta V/4-1, fol. 618—619: „...Solange sie [Ihre Kö. Mt] das
Eygenthumb vielgemeldte Herzogthums nicht hat, etwas davon zuordnen, F. Dhl
ordne jetziger Zeit, nach Ihrem Gefall ferner mögen auch derselben rechten Erben
ordnen, wan die einmahls gebrauchen worden".
182