25.11.2014 Views

USTAWA O RZĄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIĄŻĘCYCH ...

USTAWA O RZĄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIĄŻĘCYCH ...

USTAWA O RZĄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIĄŻĘCYCH ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tabela 27<br />

Obsada nadradcostw w Prusach Książęcych w XVI w.<br />

Ochmistrz<br />

Nadburgrabia<br />

Kanclerz<br />

Nadmarszałek<br />

Melchior v. Kreytzen<br />

(1533—1557)<br />

Wolff v. Heydeck<br />

(1558—1564)<br />

Jan Jakub Truchsess<br />

zu Waldburg<br />

(1565—1575)<br />

Marcin v. Kannacher<br />

(1529—1549)<br />

Krzysztof<br />

v. Kreytzen<br />

(1550—1574)<br />

dr Jan<br />

v. Kreytzen<br />

(1536—1575)<br />

Fryderyk<br />

v. Oelsnitz<br />

(1538—1557)<br />

Joachim<br />

v. Borcke<br />

(1558—1572)<br />

Jedynie w r. 1566, w związku z zamachem stanu nowych radców 62 ,<br />

nastąpiły pewne perturbacje w pracy tego kolegium, o czym piszemy<br />

niżej.<br />

Zachowanie 4 nadradcostw dla szlachty miejscowej. — Wprowadzenie<br />

Regimentsnottel nie stało się powodem do dymisji na urzędach nadradcowskich,<br />

gdyż wszyscy czterej nadradcy byli pochodzenia szlacheckiego.<br />

Natomiast indygenat ich w istocie rzeczy nie był pełny, bo chociaż każdy<br />

z nadradców posiadał w Prusach Książęcych dobra ziemskie, to jednak<br />

tylko kanclerz Jan Kreytzen 63 urodził się tutaj, pozostali, a więc Melchior<br />

Kreytzen 64 , ojciec Jana, urodził się w Miśni w r. 1475 i przybył<br />

do Prus w r. 1498, Marcin Kannacher 65 pochodził z Nassau, a więc nie<br />

z Prus, i wreszcie Fryderyk Oelsnitz 66 urodził się w r. 1485 w Miśni,<br />

a wejście jego do Prus związane było ze wstąpieniem do zakonu krzyżackiego<br />

w r. 1513/1514.<br />

W warunkach tworzenia się dopiero stanu szlacheckiego w Prusach<br />

Książęcych za indygenów uważano niewątpliwie tych, którzy przybyli<br />

tutaj przed r. 1525 i stąd nie stawiano im jeszcze ostro wymogu urodzenia<br />

się w tym kraju.<br />

Przekonują nas o tym dalsze nominacje na nadradcostwa; i tak niewątpliwym<br />

indygeną jest Krzysztof Kreytzen 67 , urodzony tutaj, i Jan<br />

Jakub Erbtruchsess zu Waldburg, którego ojciec Fryderyk jako pierwszy<br />

z tej rodziny przybył do Prus 68 ; za indygenę na pewno uważany jest<br />

62<br />

J. Małłek, Geneza sejmu 1566 r. w Prusach Książęcych..., s. 513—515<br />

i tenże, Proces kryminalny nowych radców w Knipawie-Królewcu 1566 r., Komunikaty<br />

Mazursko-Warmińskie 2 (80) 1963, nr 2 (80), s. 205—231.<br />

63<br />

AB, I, s. 365—366.<br />

64 Ibid., s. 366.<br />

65<br />

HB, s. 121, przypis 1.<br />

66<br />

AB, II, s. 478.<br />

67 AB, I, s. 365.<br />

68 SG, k. 85—86.<br />

190

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!