USTAWA O RZÄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIÄÅ»ÄCYCH ...
USTAWA O RZÄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIÄÅ»ÄCYCH ...
USTAWA O RZÄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIÄÅ»ÄCYCH ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tabela 27<br />
Obsada nadradcostw w Prusach Książęcych w XVI w.<br />
Ochmistrz<br />
Nadburgrabia<br />
Kanclerz<br />
Nadmarszałek<br />
Melchior v. Kreytzen<br />
(1533—1557)<br />
Wolff v. Heydeck<br />
(1558—1564)<br />
Jan Jakub Truchsess<br />
zu Waldburg<br />
(1565—1575)<br />
Marcin v. Kannacher<br />
(1529—1549)<br />
Krzysztof<br />
v. Kreytzen<br />
(1550—1574)<br />
dr Jan<br />
v. Kreytzen<br />
(1536—1575)<br />
Fryderyk<br />
v. Oelsnitz<br />
(1538—1557)<br />
Joachim<br />
v. Borcke<br />
(1558—1572)<br />
Jedynie w r. 1566, w związku z zamachem stanu nowych radców 62 ,<br />
nastąpiły pewne perturbacje w pracy tego kolegium, o czym piszemy<br />
niżej.<br />
Zachowanie 4 nadradcostw dla szlachty miejscowej. — Wprowadzenie<br />
Regimentsnottel nie stało się powodem do dymisji na urzędach nadradcowskich,<br />
gdyż wszyscy czterej nadradcy byli pochodzenia szlacheckiego.<br />
Natomiast indygenat ich w istocie rzeczy nie był pełny, bo chociaż każdy<br />
z nadradców posiadał w Prusach Książęcych dobra ziemskie, to jednak<br />
tylko kanclerz Jan Kreytzen 63 urodził się tutaj, pozostali, a więc Melchior<br />
Kreytzen 64 , ojciec Jana, urodził się w Miśni w r. 1475 i przybył<br />
do Prus w r. 1498, Marcin Kannacher 65 pochodził z Nassau, a więc nie<br />
z Prus, i wreszcie Fryderyk Oelsnitz 66 urodził się w r. 1485 w Miśni,<br />
a wejście jego do Prus związane było ze wstąpieniem do zakonu krzyżackiego<br />
w r. 1513/1514.<br />
W warunkach tworzenia się dopiero stanu szlacheckiego w Prusach<br />
Książęcych za indygenów uważano niewątpliwie tych, którzy przybyli<br />
tutaj przed r. 1525 i stąd nie stawiano im jeszcze ostro wymogu urodzenia<br />
się w tym kraju.<br />
Przekonują nas o tym dalsze nominacje na nadradcostwa; i tak niewątpliwym<br />
indygeną jest Krzysztof Kreytzen 67 , urodzony tutaj, i Jan<br />
Jakub Erbtruchsess zu Waldburg, którego ojciec Fryderyk jako pierwszy<br />
z tej rodziny przybył do Prus 68 ; za indygenę na pewno uważany jest<br />
62<br />
J. Małłek, Geneza sejmu 1566 r. w Prusach Książęcych..., s. 513—515<br />
i tenże, Proces kryminalny nowych radców w Knipawie-Królewcu 1566 r., Komunikaty<br />
Mazursko-Warmińskie 2 (80) 1963, nr 2 (80), s. 205—231.<br />
63<br />
AB, I, s. 365—366.<br />
64 Ibid., s. 366.<br />
65<br />
HB, s. 121, przypis 1.<br />
66<br />
AB, II, s. 478.<br />
67 AB, I, s. 365.<br />
68 SG, k. 85—86.<br />
190