USTAWA O RZĄDZIE (REGIMENTSNOTTEL) PRUS KSIĄŻĘCYCH ...

Argumentem za tą metodą przemawiającym jest to, że historia gospodarcza,
społeczna i polityczna traktowana jest tu integralnie w wzajemnej
zależności, a więc jest ona najbliższa przedstawieniu całej złożoności
życia społeczeństwa. Zarysowuje się przeto próba pomyślnego powiązania
wyników rozwoju gospodarczego z rozwojem społecznym i politycznym,
co często traktowane jest w sposób oderwany.
Chyba właśnie taką metodę postulują trzej, stojący na gruncie materializmu
historycznego uczeni NRD: Th. Büttner, G. Heitz i H. Panach,
pisząc, iż istnieje już potrzeba nie tylko analizy prawnej i politycznej
właściwości stanów, lecz także analizy społecznych i ekonomicznych sił,
prących ku nowemu rozwojowi 6 .
W dotychczasowej literaturze stanowej próbę praktycznego powiązania
zjawisk geograficznych i społeczno-gospodarczych z życiem politycznym
dał jedynie H. G. Koenigsberger 7 w doskonałym artykule o parlamencie
Piemontu.
4. ŹRÓDŁA RĘKOPIŚMIENNE
Podstawowym materiałem archiwalnym było sześć tomów XVI-wiecznych
odpisów recesów sejmu Prus Książęcych z lat: 1541—1544, 1546
do 1547, 1548—1549, 1564 i dwa tomy z lat 1565—1568, przechowywanych
obecnie w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Olsztynie, kolejno
sygnatury: V/4—1, V/4—2, V/4—3, V/4—4, V/4—5, V/4—6, głównie
jednak tom z lat 1541—1544, s. 1—1555 8 .
Zostały one odnalezione w listopadzie 1946 r. w Morągu przez
Emilię Sukertową-Biedrawinę, sekretarza Instytutu Mazurskiego 9 . Weszły
w skład wydawnictwa mikrofilmowego, zainicjowanego przez Karola
Górskiego 10 .
6 Th. Büttner, G. Heitz, H. Pannach, Neuere Arbeiten und gegenwärtige
Ansichten über Ursprung und Entwicklung der Repräsentativversammlung,
Wissenschaftliche Zeitschrift der Karl-Marx-Universität Leipzig, 7 Jhrg. (1957/1958),
H. 3, s. 290: „Daraus ergibt sich schon die Notwendigkeit, die blosse Analyse
juristischer oder politischer Zuständigkeiten bzw. Aktionen weiterzuführen in eine
Analyse der sozialen und ökonomischen Kräfte, die wirksam sind und zu neuen
Entwicklung drängen".
7
H. G. Koenigsberger, The Parliament of Piemont during the Renaissance
1460—1561, Xl-e Congrès International des Sciences Historiques, Paris 1950,
[w:] Etudes..., Louvain 1952, s. 67—120.
8
Poprzednio przez szereg lat recesy sejmikowe Prus Książęcych przechowywane
były w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Gdańsku.
9
E. Sukertowa-Biedrawina, Recesy stanów wschodniopruskich wróciły
do Olsztyna, Rzeczywistość, Dodatek Społeczno-Kulturalny Głosu Olsztyńskiego,
R. 1, nr 15, z dnia 7 lipca 1956 r., Olsztyn.
10
Acta Conventus Prussiae Ducalis (1541—1565), ed. Carolus Górski, Toruń
1950 i Acta Conventus Prussiae Ducalis (1565—1568), ed. C. Górski et. C. Porębska,
Toruń 1951, Fontes Series II: Rotuli Photografici.
7