EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 103
gezin kapot te maken, is vooral gebaseerd op
andere, persoonlijke en morele argumenten.
Vrouwen worden verantwoordelijk geacht voor
het toenemende aantal echtscheidingen, de
gedragsuitspattingen van de jonge generatie en
het identiteitsverlies van vaders of jonge mannen
die geen houvast meer hebben,…
Moeders worden altijd het meest afgestraft door
hun ouderlijk engagement. Zij zijn het meest
verscheurd tussen tegenstrijdige verplichtingen
die op hen wegen onder het mom van persoonlijke
keuzes. Het dilemma kan niet langer, zoals
enkele decennia geleden, worden samengevat
als de keuze om al dan niet buitenshuis te werken,
maar heeft betrekking op de meest
geschikte manier om op elk vlak doeltreffend te
zijn. Het is niet zozeer hun integratie dan wel
hun professionele loopbaan die voorwaardelijk
blijft. Pierre Bourdieu had dit al eerder naar
voor geschoven. Volgens hem kan de objectieve
dominantie niet doeltreffend zijn als de ‘gedomineerde’
groep zich gaat verenigen. Zo zal in
elk geval van dominantie, waar ook geobserveerd,
vrouwen opgeroepen worden om de
standpunten van de mannen te delen en de
samenleving als mannelijk te beschouwen. Dit
houdt in dat vrouwen van alle leeftijden zich
onder alle omstandigheden het gedeeltelijke
werkaanbod dat hen wordt gedaan grotendeels
op een positieve en welwillende manier eigen
maken.
Uit enquêtes blijkt dat het deeltijds werken door
vrouwen (dat voortdurend toeneemt en los staat
van de echte gezinsverplichtingen) wordt
bevorderd door jonge mensen en jonge vrouwen
met een hoog diploma die trouwens na afloop
van hun studies dezelfde loopbaanambities hebben.
Het is niet de bedoeling om tijd vrij te
maken voor familiale en sociale relaties die
moeten worden bekritiseerd, integendeel. De
problemen komen van de lasten die op termijn
opduiken voor zij (vooral vrouwen) die kiezen
voor atypische statuten en loopbanen, met of
S C È N E I I Inzoomen op gezinnen en arbeid
zonder ‘goede redenen’. Hoewel vele dingen
veranderen, blijft de verleiding in onze maatschappij
bestaan om vrouwen niet het onvoorwaardelijke
recht te geven om hun leven te
leiden zoals zij willen en ten volle deel te nemen
aan de maatschappelijke keuzes. De pluraliteit
van mannen wordt aanzien als een verrijking,
terwijl we nog altijd de neiging hebben de
vrouw te aanschouwen op grond van extreme
morele modellen. Welnu, het is onmiskenbaar
dat heel wat vrouwen hun individueel en collectief
lot vandaag de dag in handen nemen.
De levensprojecten van vrouwen en de verwezenlijking
ervan worden voortdurend complexer
en verscheidener naargelang hun leeftijd en de
generatie waartoe zij behoren, hun sociale en
culturele afkomst, hun opleidingsniveau, hun
keuzes en demografische aspecten, maar ook de
werkgelegenheid en de professionele mogelijkheden
voor hen.
De ongelijkheid onder vrouwen
De algemene trend naar vrouwelijke emancipatie
gaat samen met een toename van de ongelijkheid
onder vrouwen, de ongelijkheid tussen
vrouwen die kunnen rekenen op de hulp van hun
ouders om hun familiale verplichtingen te vervullen
en zij die deze kans niet hebben, tussen
vrouwen die tot ‘winnende’ gezinnen behoren
en die bijdragen tot de stijging van de vraag
naar huishoudelijk werk en vrouwen die tot de
‘verliezende’ gezinnen behoren en die vaak
geen andere keuze hebben dan huishoudelijk
werk en zorgverlening aan te bieden, arbeid die
hen vaak geen toegang verschaft tot een echt
arbeidsstatuut of professionele perspectieven
opent. Het is nog vaak een reflex om de financiële
strategie van een jong koppel te evalueren
door de huishoudelijke kosten en de kosten voor
kinderopvang af te trekken van het loon van de
echtgenote en niet van het koppel. Net als vroe-