EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 235
kunnen senioren mishandelen zonder dat ze
deze intentie hebben. In het kader van de preventiemissie
kan Libr’âge de aandacht van de
verzorger vestigen op handelingen of gedragingen
die onbedoeld als mishandelend kunnen
overkomen voor de oudere personen. Dankzij
deze bewustwording kunnen handelingen worden
bijgestuurd.
Van welk soort geweld zijn oudere personen het
vaakst slachtoffer?
Hoewel fysiek geweld het meest gekend is, komt
deze vorm van geweld zeker niet het meest voor.
Oudere mensen worden vaker geconfronteerd
met psychologisch en financieel geweld, dat
meestal stiekem gepleegd wordt door een familielid.
Wij krijgen ook klachten binnen van mishandeling
door het misbruik van rechten. Dit is
het nemen van beslissingen in de plaats van de
oudere persoon, keuzes opleggen, maar ook
gedwongen plaatsing in een rusthuis. Medisch
geweld, het te veel of te weinig geven van medicatie,
komt ook voor. Tot slot is mishandeling
soms te wijten aan verwaarlozing, zowel door
professionele begeleiders als door mantelzorgers.
Het gaat om dingen die fout lopen bij de
dagelijkse hulpverlening, zoals een persoon die
niet in staat is voor zichzelf te zorgen aan zijn
lot overlaten, iemand voeding en verzorging
ontnemen,…
Wat wordt bedoeld met psychologisch geweld?
Psychologisch geweld omvat alles wat te maken
heeft met een gebrek aan eerbied voor de oudere
persoon: chantage, vernedering, infantilisatie
van de oudere persoon, ongepaste aanspreking,
ongerechtvaardigde dwang, roepen tegen de
oudere persoon. Dit psychologisch geweld gaat
ook vaak gepaard met financiële mishandeling,
wat de situatie delicaat en dubbelzinnig maakt.
Sinds enkele maanden begeleiden wij bijvoorbeeld
een oudere dame die drie kinderen heeft.
Haar zoon is al jaren overleden en ze heeft al
S C È N E I V Inzoomen op gezinnen in de samenleving
lang geen contact meer met één van haar dochters.
De andere dochter die in contact gebleven
is, doet dit blijkbaar alleen om financiële redenen.
De dochter bezoekt haar moeder om haar
geld af te troggelen door haar bankkaart te
nemen. De oudere dame wil het contact met
haar dochter, en vooral met de kleinkinderen,
graag behouden. Wij helpen haar om grenzen
ten opzichte van het financiële misbruik. Wij
hebben als taak psychologische ondersteuning
te bieden in deze situatie.
Komt mishandeling ook voor in rusthuizen?
Ja natuurlijk, het merendeel van de gevallen die
wij behandelen, spelen zich thuis af. Mishandeling
van ouderen in een rusthuis hebben niet
altijd te maken met de verblijfplaats, maar kunnen
ook verband houden met de familiale context.
Soms worden wij inderdaad op de hoogte
gebracht van gevallen waarbij het rusthuis
of een personeelslid van het rusthuis wordt
beschuldigd, zonder daarbij de instelling in zijn
geheel in vraag te stellen.
Geweld tegen oudere personen kan het resultaat
zijn van een opeenstapeling van agressie. Hoe
komt zo een cyclus tot stand?
Geweld kan het resultaat zijn van opeengestapelde
agressie, maar dat is niet noodzakelijk
altijd zo. Dit komt voor bij naaste mantelzorgers
die zich ‘opofferen’ voor het afhankelijke familielid
en dit combineren met hun werk- en
gezinsleven. Zij krijgen hier niet altijd erkenning
van de senior of van de omgeving voor. In zo een
geval verandert de relatie en kan er af en toe
agressie optreden. Onze rol bestaat er dan in om
die mantelzorger te ondersteunen door bijvoorbeeld
voor te stellen een beroep te doen op
thuishulpdiensten. Dankzij dergelijke hulp kan
de mantelzorger even op adem komen doordat
zijn/haar taak verlicht wordt en kan de mantelzorger
relaties herstellen die onder druk kwa-