EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 141
Bij gezinsmodulering wordt er op een positieve
of negatieve manier gediscrimineerd. Hiervoor
moeten de gezinnen die de voordelen krijgen
duidelijk onderscheiden kunnen worden van de
andere gezinnen. Dit is echter niet altijd het
geval: in een huishouden dat over één inkomen
beschikt, kan dit inkomen zowel hoog als laag
zijn. Er speelt ook een generatie-effect: voornamelijk
ouderen maken gebruik van het HQ. Een
gezin is daarenboven een dynamisch gegeven.
Een alleenstaande kan feitelijk gaan samenwonen,
dit laten officialiseren, een jaar later
scheiden en verder door het leven gaan als
alleenstaande ouder (Van Haegendoren, 1995).
STELLING 5: HET HUWELIJKSQUOTIËNT MOET
OMGEVORMD WORDEN TOT EEN GEZINSQUOTIËNT.
HET MOET M.A.W. REKENING HOUDEN
MET HET AANTAL KINDEREN EN PERSONEN TEN LASTE
Door bij de bepaling van de aanslagvoet alle
beroepsinkomsten van een huishouden samen te
tellen en te delen door het aantal personen dat
fiscaal ten laste is, kan er meer rekening gehouden
worden met de aanwezigheid van kinderen
in een gezin (Staatssecretariaat voor Gezinnen
en Personen met een handicap, 2004).
In de ogen van de Gezinsbond (2004) heeft
deze omschakeling als voordeel dat de zorgende
en opvoedende taak in het gezin fiscaal ondersteund
is. Zij pleiten voor een uitdoving van de
reeds verworven rechten en het HQ enkel door
die koppels te laten gebruiken die een zorgende
of opvoedende taak op zich hebben genomen.
Personen ten laste
Hoewel de uitgaven voor fiscale voordelen van
kinderen ten laste beperkt zijn ten opzichte van
de gezinsbijslagen (respectievelijk 720 miljoen
en 3,3 miljard euro), zijn ze in Europees perspectief
niet te verwaarlozen. België komt op het
gebied van gezinspolitieke maatregelen op de
vierde plaats na Noorwegen, Luxemburg en
Frankrijk. Volgens de EG-normen waren 1,2 %
S C È N E I I I Een panoramische blik gezinnen en overheid
van de gezinnen bestaanszeker in 1992 door
toegekende belastingsverminderingen. Vooral
éénoudergezinnen en ééninkomensgezinnen
hebben er baat bij (Cantillon e.a., 1995).
Op basis van de burgerlijke staat kunnen de verschillende
gezinsvormen met hetzelfde aantal
kinderen en hetzelfde inkomen aanspraak
maken op een uiteenlopende fiscale aftrek. Hoewel
zowat alle ééninkomensgezinnen een
beroep doen op kinderopvang, is de aftrek van
deze kosten niet variabel naargelang het inkomen.
Ook het systeem van dienstencheques
geeft aanleiding tot discriminaties tussen wettelijk
en niet-wettelijk samenwonenden en tussen
alleenstaanden en feitelijke koppels. Voor de
berekening van de belastingsaftrek wordt immers
gekeken naar de burgerlijke staat. Het maximaal
aftrekbare bedrag is geplafonneerd voor wettelijke
gezinnen. Feitelijke gezinnen, die in se als
alleenstaanden beschouwd worden, kunnen
deze kosten twee keer aftrekken. Families die
onder een bepaalde inkomensdrempel vallen,
kunnen daarenboven niet altijd aanspraak
maken op alle fiscale voordelen (Staatssecretariaat
voor Gezinnen en Personen met een handicap,
2004).
STELLING 1: ER MOET EEN VOORKEUR
GEGEVEN WORDEN AAN RECHTSTREEKSE SOCIALE
TEGEMOETKOMINGEN IN PLAATS
VAN FISCALE VOORDELEN
Door directe subsidies (door de gewesten en
gemeenschappen) of belastingverlagingen (door
de federale overheid) toe te kennen, ondersteunt
de overheid gezinnen. Voor de burger is
het vaak voordeliger om een rechtstreekse subsidie
te ontvangen. Via fiscale weg duurt het
ongeveer twee jaar alvorens gezinnen financieel
worden geholpen, tenzij het voordeel in de
bedrijfsvoorheffing wordt opgenomen. Het is
voor de meeste gezinnen belangrijk om geld ter
beschikking te hebben als het nodig is, maar niet