EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 203
(Jaspard, 2005). Echtelijk geweld behoort weliswaar
tot de intieme privé-sfeer van het koppel,
maar het ontstaan hiervan is verbonden met de
maatschappelijke context.
Het is zeer moeilijk om deze problematiek te
kaderen. Enerzijds zijn vrouwen meestal wel het
slachtoffer van echtelijk geweld, toch is het niet
zo dat de man altijd de dader is. Deze fout zou
kunnen leiden tot het – ten onrechte – in vraag
stellen van de rol van de vader in het gezin en
van de man in het koppel. Een ‘echtelijk’ koppel
is echter ook vaak een ‘ouderlijk’ koppel. Kinderen
die een stormachtige echtelijke situatie meemaken
bij hun ouders en ongewild getuige zijn
van geweld, kunnen soms een even groot
trauma oplopen als het slachtoffer (Femmes
Prévoyantes Socialistes, 2006).
In België bestaan er maar weinig gegevens over
echtelijk geweld waarbij kinderen als getuigen
betrokken zijn. Deze problematiek kadert in het
Nationaal Actieplan tegen Partnergeweld. Dit
plan brengt de verschillende betrokken federale
diensten samen met een provinciale, regionale
en gemeenschapscoördinatoren die zich specifiek
bezighouden met geweld op lokaal niveau
en een groep van een vijftigtal experts afkomstig
van verenigingen die de verwezenlijking van het
actieplan volgen op het terrein. De oprichting
van een ‘Netwerk ter uitschakeling van het
geweld tussen partners’ bevordert de reflecties,
discussies en het uitwisselen van ervaringen.
Het heeft ook geleid tot een partnerschap voor
gezamenlijke acties in overleg met de overheid.
Geweld tegen ouderen
Eén op de vijf ouderen boven de 60 jaar is vroeg
of laat het slachtoffer van fysiek, seksueel, psychisch
geweld of financiële uitbuiting. Net zoals
bij echtelijk geweld is de dader dikwijls een persoon
uit de naaste omgeving die de oudere goed
kent. Ook hier zijn er verschillen naargelang het
slachtoffer een man of een vrouw is. Door het
feit dat vrouwen langer leven, lopen zij meer
S C È N E I V Een panoramische blik gezinnen en samenleving
risico het slachtoffer te worden van mishandeling
(Vandenberk e.a., 1998). Dit geweld is echter
vaak het resultaat van moeilijke relaties en
conflicten die niet opgelost raken tussen de
oudere en zijn/haar omgeving (Moreau, 2004).
Deze kunnen veroorzaakt worden door de
vereenzaming van de oudere, een ongewenste
situatie van samenwonen waarbij de private
levenssfeer van de senior geschonden wordt of
financiële problemen. Hoe minder de oudere
fysiek, psychologisch of sociaal zelfstandig is,
hoe groter het risico op mishandeling.
Ook in instellingen komt geweld voor, hoewel dit
geweld zelden bewust is. Personeelstekort in de
instelling en een minder goede inrichting van de
gebouwen kan hieraan ten grondslag liggen.
Gebreken op dit vlak kunnen de levensomstandigheden
van de bewoners minder aangenaam
maken en de taken van het personeel bemoeilijken.
Het is moeilijk om een goede levenskwaliteit
te bieden en mensen op een vlotte manier
te verzorgen als deuren en gangen te smal zijn
om een rolstoel door te laten. In gebouwen met
veel trappen en gangen kunnen ouderen die
weinig oriëntatievermogen hebben hun weg al
snel verliezen. De kwaliteit van de dagelijkse
behandeling kan verschillen naargelang er
genoeg of te weinig personeel Een verzorger die
op gelijke hoogte als de patiënt gaat zitten om
een verband te vervangen, komt heel anders
over dan de verzorger die dit rechtstaand doet.
In het laatste geval kan de oudere dit zien als
een vorm van minder goede behandeling, want
de oudere krijgt de indruk dat de verzorger
neerkijkt op hem/haar.
Geweld tegen kinderen
Het Franstalige SOS Enfants omschrijft kindermishandeling
als “elk fysiek letsel, geestelijke
aantasting, seksuele mishandeling of nalatige
behandeling die niet te wijten is aan een ongeluk,
maar wel het gevolg is van een handeling of