EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 221
tweede groep is wellicht een tijdbeleid (verlofmogelijkheden)
noodzakelijk. In beide gevallen
is een informatiebeleid noodzakelijk evenals een
overdenken van de patronen van samenwerking.
Immers, het beroepsmatig omgaan met
verwanten in de externe mantelzorg kan niet op
dezelfde leest geschoeid zijn als het omgaan
met de partner, die permanent aanwezig is bij
de hulpbehoevende persoon.
Deze gediversifieerde, doelgerichte ondersteuning
van de mantelzorgers is nodig opdat de
afbouw van de residentiële zorg niet uitmondt in
een daling van de levenskwaliteit van de zorgbehoevende
personen. Ze is eveneens nodig
opdat de grote reserve aan mantelzorg die in
onze samenleving aanwezig is, maar die niet in
elke situatie even intensief kan zijn en is, niet
opdroogt. En tegelijkertijd moeten we ons ervan
bewust zijn dat de verwachte toename in het
volume van zorgbehoevende ouderen een reële
toename in plaatsen in residentiële voorzieningen
met zich zal brengen 1 .
De privé-sector en de overheid
slaan de handen in elkaar
voor het algemeen welzijn.
Hoe kunnen we dit debat
vanuit een ander perspectief bekijken?
Interview met NYSSENS, Marthe
Interdisciplinair onderzoekscentrum
over solidariteit en sociale innovaties (CERISIS)
Université catholique Louvain (UCL)
De overheidssteun aan thuishulpdiensten
kende een evolutie in drie fasen. Eerst werden
diensten uitgebouwd waarvan het beheer
gekoppeld was aan de bevoegdheden van het
ministerie van Sociale Zaken en dit namens de
sociale rechtvaardigheid en de cohesie. In
tweede instantie, aansluitend bij het streven
naar de integratie van de meest kwetsbare
werklozen en gekoppeld aan de sociale behoef-
S C È N E I V Inzoomen op gezinnen in de samenleving
ten van de bevolking in termen van sociale
cohesie, konden heel wat non-profitorganisaties
dankzij reïntegratiemaatregelen bijkomende
financieringen verkrijgen om nieuwe diensten
uit te bouwen: diensten voor huishoudhulp en
kinderopvang aan huis bijvoorbeeld. Ten slotte,
na vele herzieningen, zijn er vandaag buurtdiensten,
dienstencheques. Hier stappen we af
van het sociale beleid om te evolueren naar een
meer economische politieke logica. De komst
van de dienstencheques vertroebelt de situatie.
Professor Marthe Nyssens maakt in een interview
de balans op van deze veranderingen. Zij
vraagt zich af vanuit welk perspectief de debatten
in het kader van de bijstand aan personen
kunnen worden beschouwd.
Tot welke fundamentele veranderingen heeft de
komst van de dienstencheques geleid?
Thuishulpdiensten zijn niet nieuw. De sector van
de thuishulp kreeg steeds meer vorm na de
Tweede Wereldoorlog, via de uitbouw van het
zogenaamde beroep van familiehelp(st)er. Het
is belangrijk te begrijpen dat deze diensten in
eerste instantie werden uitgebouwd met het oog
op kwaliteitsvolle familiehulp, om de sociale
cohesie te bevorderen. Deze diensten werden op
een vrij strikte manier door de overheid beheerd.
De tarieven van de dienstverlening werden
berekend op basis van het inkomen van de aanvragers
volgens wettelijk bepaalde barema’s. De
gewesten stonden in voor het beheer, maar
de dienstverlening gebeurde al geruime tijd
in samenwerking met verenigingen en overheidsinstellingen,
voornamelijk OCMW’s. Deze
beheersregeling geeft nog altijd de meeste structuur
aan de sector, maar naar aanleiding van het
probleem van de overheidsfinanciering en de
werkloosheid, kreeg deze beheersregeling het
gezelschap van wat we de integratieregeling
noemen. Dit systeem kreeg vorm via talrijke
maatregelen om de werkloosheid aan te pakken