EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 300
derde niet alleen de maatschappelijke acceptatie,
maar ook de wettelijke. In eerste instantie
kwam er het homohuwelijk, gevolgd door een
adoptieregeling. Tot slot is ook het beeld van
gezinnen grondig gewijzigd. Door de echtscheidingsevolutie
in ons land, ingezet in de loop van
de jaren 1970, zijn nieuwsamengestelde gezinnen
geen vreemd en onbeduidend verschijnsel.
De hertrouw bedraagt momenteel één derde van
het aantal afgesloten huwelijken en het aantal
gescheidenen dat opnieuw gaat samenwonen na
hun relatiebreuk ligt nog veel hoger dan het aantal
dat opnieuw voor het huwelijk kiest. Dat alles
creëert een nieuwe omgeving met een veelheid
aan gezinstypes. Ook hier speelt het beleid op
in. Een voorbeeldje: sinds 1 november 2006 kan
de toekenning van een Reductiekaart Grote
Gezinnen ook aangevraagd worden door wettelijke
of feitelijke nieuwsamengestelde gezinnen
met drie of meer kinderen. Toch is duidelijk dat
het getrouwde stel met kinderen nog vaak het
centrale referentiekader blijft.
Zijn de maatregelen ten aanzien van nieuwe
gezinsvormen in het beleid een tijdelijk experiment
of betekent dit een trendbreuk in het
omgaan met nieuwe gezinsvormen?
Andere beelden over mannelijkheid
en vrouwelijkheid
Wanneer we het hadden over geweld in het
gezin dan bleek dat dit thema sterk verbonden is
met het culturele beeld dat over ‘de man’ en ‘de
vrouw’ bestaat: “Een relatie is geen lange, stille
stroom”. De verschillende invalshoeken, noden
en wensen van beide partners bepalen de richting
van een relatie. De manier waarop meningverschillen
overwonnen worden, maakt het
verschil tussen een conflictueuze en een
geweldloze relatie. De democratische manier
veronderstelt dat beide partners elkaar als hun
gelijke beschouwen, met dezelfde rechten.
Daarbij worden de noden, gevoelens, capacitei-
F A M I L I E S I N B E W E G I N G
ten en verschillen van de andere erkend en
gerespecteerd (Leroy, 2004). Onze samenleving
heeft echter nog steeds hardnekkige patriarchale
trekken. Aan mannen wordt nog steeds
een grotere dominantie toegemeten dan aan
vrouwen. Als scholen communicatietraining of
lessen in zelfkennis zouden geven, is het cruciaal
om daarbij de stereotype man/vrouwbeelden
te doorprikken die vaak via de media
worden doorgegeven (en dat reeds op jonge
leeftijd). Onderzoek (Casman e.a., 2006;
Michielsens e.a., 1999) naar deze stereotyperingen
in de media stelt vast dat vrouwen die in
de media voorkomen, zowel lichamelijk (slank)
als mentaal (gevoelig) kwetsbaar zijn. Zij is
meestal een moeder die haar kinderen opvoedt,
wordt voornamelijk voorgesteld als een vrouw
die gegeerd wordt (verleidelijk, slank, sexy
gekleed) en voor wie het uiterlijk van uiterst
belang is. Vrouwen combineren hun kwetsbaarheid
met het moederschap en zijn eerder trots
op hun verleidelijk uiterlijk dan op hun professionele
of intellectuele bekwaamheden. Dit beeld
over vrouwelijkheid wordt met een zekere passiviteit
vereenzelvigd, terwijl het beeld over
mannen geassocieerd wordt met actie. Mannen
in de media worden meestal als rationeel, superieur
en leidend uitgebeeld. De verhouding tussen
beide geslachten, zoals deze op de televisie
worden uitgebeeld, roept vragen op: mannen lijken
vaker een superieure positie te hebben ten
opzichte van vrouwen (Casman e.a., 2006).
Het zou echter niet fair zijn de media met alle
zonden van de wereld te overladen. De beelden
van de media worden immers niet in het luchtledige
geproduceerd. Zij zijn eveneens kind van
een samenleving waar beelden over mannen en
vrouwen leven. Veel mediamakers zijn zich
bewust geworden van de rol die hun beeldvorming
heeft. Acties rond beeldvorming zoals de
oude campagne “Zeg niet te gauw, er is geen
vrouw” of de opvolger “Gevestigde Waarden”
waarin aan journalisten databanken aangereikt