EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 116
De zeldzame studies die aandacht schenken aan
de impact van de sociale druk vanwege de partner
wijzen op het aanzienlijke gewicht van de
echtgenoot op de beslissing van de oudere
werknemer om met pensioen te gaan. Zo stemmen
echtgenoten het moment om met pensioen
te gaan op elkaar af, omdat ze liever rond
dezelfde tijd hun loopbaan stopzetten 17 . Deze
trend om de loopbaan gelijktijdig stop te zetten,
is des te meer uitgesproken wanneer de echtgenoten
gemeenschappelijke hobby’s of plannen
hebben 18 . Bovendien blijkt dat de intentie van
een werknemer om met pensioen te gaan wordt
versterkt wanneer hij regelmatig met zijn partner
19 spreekt over zijn vervroegd pensioen en
wanneer deze laatste voorstander is voor een
dergelijke beslissing 20 .
De impact van de familiale omgeving op de
beslissing om met vervroegd pensioen te gaan,
kan ook het gevolg zijn van moeilijkheden met
betrekking tot het gelijktijdig beheren van de
professionele en familiale rollen, met andere
woorden het gevolg van conflicten tussen privéen
beroepssfeer 21 . Hoe meer een baan de taken
en projecten in het privé-leven verstoren, hoe
groter de volledige of gedeeltelijke intentie om
met vervroegd pensioen te gaan. Het ziet ernaar
uit dat het vervroegd pensioen gaan een mogelijke
oplossing is om een einde te maken aan
familiale problemen die door professionele verplichtingen
kunnen ontstaan zijn. Al deze resultaten,
verkregen bij Amerikaanse en Europese
werknemers, geven dus aan dat het belangrijk is
rekening te houden met de familiale omgeving
van de werknemer wanneer we de beslissing
bestuderen om vervroegd op pensioen te gaan.
Om na te gaan welke impact de familiale omgeving
heeft op de intentie van de Franstalige Belgische
werknemers om met vervroegd pensioen
te gaan, hebben wij in het kader van de werkzaamheden
van het CERISIS, empirisch onderzoek
verricht tussen oktober 2004 en januari
2005.
F A M I L I E S I N B E W E G I N G
Empirisch onderzoek 22
METHODOLOGIE
De gegevens werden ingezameld aan de hand
van een vragenlijst met gesloten vragen bestemd
voor werknemers tussen 50 en 60 jaar. Deze
mensen waren aan de slag bij Belgische organisaties
die beschikten over een collectieve
arbeidsovereenkomst die eindeloopbaanregelingen
zoals vervroegd pensioen mogelijk maakte
en die geen financiële problemen hadden (geen
‘gedwongen’ vervroegd pensioen). De uiteindelijke
steekproef bestond uit 352 personen, waarvan
58 % mannen en 42 % vrouwen waren.
60 % van de deelnemers was tussen 50 en
54 jaar oud en 40 % was tussen 55 en 59 jaar
oud. 77 % van de deelnemers leeft met een partner
en 23 % zonder. De steekproef bestond uit
55 % bedienden en 45 % arbeiders.
Naast de intentie van de werknemers om volledig
met vervroegd pensioen te gaan, werd ook
de intentie onderzocht om de arbeidsduur te
verminderen of met gedeeltelijk vervroegd pensioen
te gaan.
Onder de verklarende factoren voor de eindeloopbaanbeslissing
die in de vragenlijst zijn
opgenomen, vinden we meer bepaald variabelen
met betrekking tot het individu zelf en zijn
familiale omgeving 23 . Op statistisch vlak werden
multiple regressieanalyses uitgevoerd om de
intentie om met vervroegd pensioen te gaan of
de arbeidsduur te beperken, te voorspellen.
RESULTATEN
Met betrekking tot de persoonlijke kenmerken
bevestigen de resultaten de rol van de opvattingen
van een werknemer over zijn gezondheid en
zijn financiële toestand bij zijn beslissing in verband
met het loopbaaneinde. Zo blijkt dat een
werknemer meer geneigd is om volledig of
gedeeltelijk met vervroegd pensioen te gaan
wanneer hij zich in slechte gezondheid voelt en