EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 186
Onder gezin ten laste wordt verstaan, de echtgenoot,
de levenspartner, het ongehuwd minderjarig
kind of meerdere kinderen onder wie
minstens één ongehuwd minderjarig kind.
De levenspartner is de persoon met wie de aanvrager
een feitelijk gezin vormt 76 .
Deze bepalingen vergen natuurlijk uitvoerige
verklaringen. Ze moeten bovendien worden
gekoppeld aan artikel 68quinquies van de organieke
wet betreffende de OCMW’s dat stelt dat
het openbaar centrum voor maatschappelijk
welzijn belast is met het toekennen van specifieke
hulp voor het betalen van onderhoudsgelden
ten gunste van kinderen. We beperken ons
hier tot enkele voorbeelden van de impact van
deze wetgeving op het gezinsleven.
Allereerst is het evident dat het systeem volwassenen
niet aanmoedigt om een koppel te
vormen. Het verschil tussen twee leeflonen aan
het alleenstaand tarief en twee leeflonen aan het
samenwoningstarief maakt dat de betrokkenen
er voordeel uit halen of denken uit te halen door
alleen te wonen of dit te laten uitschijnen. Om de
echte gezinssituatie van de rechthebbenden te
bepalen, raakt het maatschappelijk onderzoek
trouwens aan uiterst gevoelige privé-zaken,
omdat het OCMW moet weten of er al dan niet
sprake is van een feitelijk huishouden… Het
verschil tussen het bedrag voor samenwonenden
en het bedrag voor alleenstaanden valt
natuurlijk te verklaren door het feit dat samenwonenden
verondersteld zijn hun lasten te
delen. De wet veronderstelt dat leven met twee
tweemaal minder kost dan alleen leven. Ook al
mocht dit waar zijn, wat te betwijfelen valt,
moeten we dan dit economisch voordeel voor
100 % doorrekenen ten hoofde van de armsten,
dit wil zeggen inkomsten, waarvan iedereen
vindt dat ze toch ontoereikend zijn om een fatsoenlijk
leven te leiden, aftrekken van het volledige
veronderstelde voordeel van samenwonen?
Bij sommige categorieën van alleenstaanden
houdt de wet rekening met de gezinslast, vooral
F A M I L I E S I N B E W E G I N G
bij categorie drie, terwijl voor de samenwonenden
het bedrag hetzelfde blijft, ongeacht of zij al
dan niet minstens één minderjarig kind ten laste
hebben. Het aantal kinderen ten laste verandert
niets aan het bedrag van het leefloon, de kinderbijslag
wordt verondersteld de bijkomende
kosten te compenseren. Nochtans weet iedereen,
en het Arbitragehof heeft dit bevestigd, dat
het slechts om een gedeeltelijke compensatie
gaat.
Zo kunnen we nog uren voortgaan, met onze
excuses aan de lezer omdat we hem of haar wat
verwarren, maar de bescherming van de gezinnen
en hun kwetsbaarheid verloopt eveneens
langs dit soort labyrint: als een alleenstaande
persoon, een gehuwde persoon of iemand met
een levenspartner minimum één kind ten laste
heeft, dan behoort hij tot categorie drie en krijgt
hij 8 800 € per jaar. Als deze persoon beslist om
bijvoorbeeld zijn oude vader in huis te nemen,
dan verlaat hij categorie drie, omdat hij niet
meer uitsluitend samenleeft met zijn gezin ten
laste en belandt hij net als zijn vader in categorie
twee. De beide volwassenen en de kinderen
krijgen dan samen twee keer 4 400 €, dus nog
altijd 8 800 € in totaal. Door een bijkomend
familielid in huis te nemen, verliest de persoon
die het gezinstarief van het leefloon kreeg dus
de toegekende verhoging wegens de kinderlast.
Het systeem moet worden vereenvoudigd. De
twee leeflonen voor samenwonenden moeten in
totaal hoger zijn dan het tarief voor de alleenstaande.
In ieder geval moet het leefloon worden
opgetrokken op grond van de kinderlast en
het aantal kinderen.
De andere gevolgen van de gezinssamenstelling
voor de toekenning van het leefloon vloeien voort
uit het in aanmerking nemen van de inkomsten
van de al dan niet gehuwde medebewoners 77 .
Als u met iemand gaat samenwonen, wordt het
deel van zijn/haar inkomsten dat het leefloon
overschrijdt afgetrokken van uw leefloon. Als de