EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 289
eerst duidelijk te maken waar het om gaat en
waar het op staat. In dat opzicht hebben Angelsaksische
landen meer praktijk en een veel uitdrukkelijker
beleid.
SUB 4
Gezinsbeleid blijft vooral geassocieerd met ‘de
overheid’. Nog te dikwijls worden de politieke
overheden als dé centrale actor beschouwd en
veel stellingnamen stralen nog de idee uit dat
‘de politiek’ het reilen en zeilen van gezinnen
bepaalt. Dumon 15 signaleert juist de opkomst van
nieuwe actoren in het gezinsbeleid als een markante
ontwikkeling in het laatste decennium van
de 20ste eeuw. Met name de sociale partners, de
professionele zorgverleners en de marktsector
die tijdens de jaren 1990 in een toenemende
mate mede het gezinsbeleid bepalen.
Gezinsbeleid blijft ook overwegend geassocieerd
met (jonge) ouders en de eerste levensjaren
van kinderen. Het is echter wenselijk om
gezinsbeleid te denken en toe te passen doorheen
de levensloop van mensen. Het belang van
zorg en zorgarrangementen is daarbij mogelijk
de rode draad doorheen het levensverhaal.
Op basis van wat voorafgaat, volgen beknopt
suggesties voor enkele doelstellingen waar
‘gezinsbeleid’ zich in de toekomst prioritair op
kan richten. Ik beperk me tot de hiernavolgende
prioriteiten:
1. De kinderarmoede, als focus van de meer
algemene precaire levensomstandigheden van
een helaas groeiend aantal gezinnen.
Kinderarmoede blijft een spijtige maatschappelijke
realiteit én een flagrant onrecht in westerse
landen met een meer dan behoorlijk BBP. Hier is
enige gedrevenheid overigens wel op zijn plaats.
Neem bijvoorbeeld de situatie in het Verenigd
Koninkrijk op het eind van de jaren 1990 waar
de regering Blair bij haar aantreden een beschamende
situatie aantrof voor een land met zo’n
hoog BBP. Een centrale en bevlogen doelstelling
was dan ook “the eradication of child poverty
S C È N E V Inzoomen op het gezinsbeleid
by the year 2020” Die is ondertussen ten node
bijgesteld, maar ze gaf wel aanleiding tot ingrijpende
ontwikkelingen binnen een welvaartstaat
van het liberale type inzake de opvang en de
opvoeding van jonge kinderen (o.a. het omvangrijke
Sure Start programma). De Belgische context
kijkt gelukkig niet aan tegen ongeveer één
kind op vier dat onder de armoedegrens leeft,
maar elk procent kinderarmoede blijft beschamend
én maatschappelijk kortzichtig. Elk procent
kinderarmoede laat zich tien jaar later en
verder dubbel en dik betalen met steun en toelagen
én met een ondergebruik van menselijk
kapitaal.
In dit verband is de recente onderzoeksanalyse
om alle uitgaven voor minderjarigen in het
Vlaams gewest samen te brengen zeer informatief
en verdienstelijk 16 . Die systematische inventaris
van de publieke investeringen in kinderen
leert bv. dat jaarlijks minimum ca. 9 600€ per
minderjarige wordt besteed (7 % van het BRP),
vooral via het onderwijs en de kinderbijslagen.
Dit soort overzichten informeert ons beter over
het gevoerde gezinsbeleid en bevordert hopelijk
de efficiëntie en de effectiviteit van de bestedingen
over de bevoegdheidsniveaus heen.
Ook de studie die het RKW/ONAFTS bestelde
bij het Centrum voor Sociaal Beleid 17 blijft een
belangrijke documentatiebron. Dat team kadert
– niet verbazend – gezinsbeleid in de belangrijkste
ontwikkelingen van het sociaal beleid.
Stating the obvious, tal van sociaal-economische
maatregelen hebben (potentiële) gevolgen voor
het welzijn van gezinnen of minstens voor
bepaalde leden van die gezinnen.
2. Een samenhangend pakket van regelgeving
en voorzieningen die vrouwen én mannen helpen
om hun tijd billijker te verdelen tussen
betaald werk, zorgtaken, sociale participatie en
permanente vorming. Dit impliceert ook een
volgehouden aandacht voor ‘gender’ in het
gezinsbeleid, o.a. via een kritische lectuur van