EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 133
economisch oogpunt recht op een minimale
inkomensbescherming (Pas, 2005). De vraag is
echter welke kosten moeten worden gedekt en
hoe kan je die berekenen?
De kost van een kind kan op verschillende
manieren berekend worden. Een expert kan de
noden en behoeftes van een kind op het gebied
van voedsel, kledij, speelgoed, schoolkosten,…
vaststellen. De kost van een kind is de totaalsom
van al deze goederen en diensten. Een andere
manier bestaat erin rekening te houden met het
feitelijke uitgavenpatroon van gezinnen. Of aan
gezinnen te vragen te schatten hoeveel geld zij
nodig hebben om juist rond te komen. Het is duidelijk
dat de vaststelling van de kost van een
kind afhankelijk is van de gebruikte methode
(Cantillon e.a., 1996).
Hoewel de kinderbijslag in België hoog is in vergelijking
met andere landen, dekken ze de minimumkosten
van een kind niet, zelfs niet indien
rekening gehouden wordt met de (maximale)
fiscale verminderingen (RKW, 1995). De kosten
worden wel steeds beter benaderd naargelang
het gezin groter is en de kinderen ouder, maar
hoe meer kinderen, hoe hoger de (on)rechtstreekse
druk op het huishoudbudget. Een mogelijke
verklaring is dat in gezinnen met meerdere
kinderen vaak één ouder ervoor kiest om thuis te
blijven om voor de kinderen te zorgen. Hierdoor
valt een inkomen weg. Kroostrijke gezinnen
hebben ook meer kosten omdat ze in een ruimere
woning en infrastructuur moeten voorzien
(Cantillon e.a., 2003; Gezinsbond, 2004; Van
den Bosch, 1997).
Het middenveld is verdeeld over de vraag of
enkel de directe of ook de indirecte kosten moeten
worden gedekt. Tijdens de vergaderingen
van de Staten-generaal gingen er stemmen op
om enkel de directe kosten te dekken. In deze
visie moeten ouders zelf de indirecte kosten dragen
omdat ze voor kinderen gekozen hebben.
Tegenstanders werpen echter op dat gezinnen
met lage inkomens ook recht hebben op kinde-
S C È N E I I I Een panoramische blik gezinnen en overheid
ren, maar deze indirecte kosten niet altijd kunnen
dragen. Zij pleiten voor een voldoende hoge
kinderbijslag zodat de kosten van levensonderhoud,
opleiding en opvoeding gecompenseerd
worden (Pas, 2005; RKW, 1995).
De hoogte van de kinderbijslag koppelen aan het
inkomen van de gezinnen is een optie, maar
werkt de ongelijke behandeling van kinderen in
de hand. Dit geldt ook voor het voorstel om het
Franse stelsel van kinderbijslag toe te passen in
België. Dit stelsel maakt een onderscheid tussen
de verschillende gezinstypes. Eénoudergezinnen
en huishoudens waar slechts één kostwinner
aanwezig is, krijgen meer kinderbijslag dan
gezinnen die gevormd worden door twee werkende
partners. Er wordt met andere woorden
een zekere selectiviteit doorgevoerd in het stelsel
van kinderbijslagen om tegemoet te komen
aan de specifieke prioritaire behoeften van de
verschillende leefvormen. Concreet zou dit in
het Belgische recht toegepast kunnen worden
door een fiscale correctie in te voeren door kinderbijslag
bij het belastbaar inkomen te voegen
(Deleeck, 1993; Lamote, 1995; RKW, 1995).
Fiscaliteit
Door het heffen van belastingen kan de overheid
meer gelijkheid in de samenleving
creëren (Deleeck, 2001). Ze streeft er naar om
alle gezinnen op een evenwaardige manier te
behandelen ongeacht de burgerlijke staat of het
vermogen om belastingen te betalen. Het Staatssecretariaat
voor Gezinnen en Personen met een
handicap stelt dat de fiscaliteit eenvoudig, rechtvaardig
en doeltreffend moet zijn (Staten-generaal
van het Gezin cyclus II, 2006). Net als bij
de sociale zekerheidsregelingen voor gezinnen,
kijken we in dit deel in eerste instantie naar de
fiscale regelingen die in het leven geroepen zijn
voor de Belgische gezinnen waarna dieper