EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

Recommendations

Info

P. 176 het koppel, behalve in ernstige omstandigheden. Het gaat natuurlijk om enkele suggesties die verdere aanvulling en bespreking verdienen. Alvorens enige beslissingen te nemen, moeten de besprekingen worden voortgezet die werden opgestart in het kader van de parlementaire werkzaamheden en de SGG, om de openstaande vragen uit te werken en te verdiepen. Bij een zo complex en gevoelig thema als zorgouderschap is het nodig de inspanning voort te zetten om deze ideeën zo wijd mogelijk te verspreiden en een diepgaand debat mogelijk te maken met kennis van zaken waarbij de expertises van specialisten uit verschillende domeinen naast elkaar worden gelegd. Gezinsrecht: gisteren, vandaag… en morgen? SWENNEN, Frederik Faculteit Rechten, Universiteit Antwerpen 1. Wat een gezin is, wordt in het gezinsrecht nergens gedefinieerd. Toch wordt het gezin in bepalingen van diverse mensenrechtenverdragen als fundamentele maatschappelijke eenheid of cel beschermd 21 . Aan de ene kant wordt het recht gewaarborgd om te huwen en een gezin te stichten 22 . Aan de andere kant wordt vervolgens de beleving van tot stand gekomen gezinsleven beschermd 23 . Met die doeleinden wordt een brede invulling aan het gezinsbegrip gegeven. Personen vormen een gezin als tussen hen bloedbanden of wettelijke banden (zoals een huwelijk) bestaan of als ze feitelijk een relatie beleven alsof er dergelijke banden bestaan 24 . Historisch, sociologisch en juridisch is het gezin geen vastgeroest gegeven 25 . Sommige van de genoemde mensenrechtelijke bepalingen hebben in België rechtstreekse werking. Ze impliceren voor de Belgische overheid enerzijds de negatieve plicht zich te onthouden F A M I L I E S I N B E W E G I N G van ongeoorloofde inmenging in de uitoefening van deze rechten. Anderzijds rusten op haar ook positieve plichten om de uitoefening ervan daadwerkelijk mogelijk te maken. Aldus moet een moeilijke evenwichtsoefening worden gemaakt tussen de eerbiediging van het gezin als ‘maatschappelijk middenveld’ zonder staatsinterventie enerzijds en het voeren van een gezinsbeleid door staatsinterventie anderzijds 26 . 2. Niets bestaat dat niet iets anders aanraakt 27 . Het (gezins)recht is slechts een deelsysteem van het maatschappelijke systeem; de inhoud van het (gezins)recht wordt mee aangestuurd door andere deelsystemen zoals zeker het biologische, economische, sociologische en filosofische. In dat opzicht geeft het (gezins)recht (slechts) vorm aan een vooraf bestaande werkelijkheid. Uiteraard beschrijft het (gezins)recht niet alleen wat in andere deelsystemen kan, maar schrijft het ook voor wat mag, zoals bv. in de Wet betreffende het onderzoek op embryo’s in vitro 28 . In de sociobiologie zijn zeer interessante ijkpunten voor het gezinsrecht uiteengezet 29 . Het gezin: de sociale basiseenheid waarbinnen een paar of een beperkt aantal volwassenen zorgt draagt (over elkaar en) over (hun) kinderen die van de eenheid deel uitmaken. De basisfunctie van het gezin is volgens de sociobiologie de socialisering van de kinderen die erin worden geboren. Ik noem dit de verticale (generatieoverschrijdende) functie van het gezin; zij omvat de voortplanting en het ouderschap. In functie van de goede socialisering van het kind neigen zijn genitores naar duurzame paarvorming. Hun levensgemeenschap omvat persoon en vermogen. Ik noem dit de horizontale functie van het gezin; zij omvat de seksualiteit en de paarvorming.
P. 177 3. Het Belgische gezinsrecht organiseerde seksualiteit en paarvorming enerzijds en voortplanting en ouderschap anderzijds tot in 1987 in één gecombineerde instelling: het burgerlijke huwelijk. Ook in de meeste geciteerde internationale bepalingen worden huwelijk en gezin in die zin gekoppeld. Aan het huwelijk kwam zowel horizontaal als verticaal een legitimerende werking toe. Horizontaal was enerzijds (hetero)seksualiteitsbeleving buiten het huwelijk ongeoorloofd. Anderzijds werd met het huwelijksrecht de stabiliteit van de paarvorming bevorderd. Via vormen grondvoorwaarden over de toegang tot het huwelijk werd de instelling voorbehouden voor personen voor wie het mogelijk en wenselijk was een duurzame levensgemeenschap te vormen. Tijdens het huwelijk werd de stabiliteit nagestreefd door persoonlijke (getrouwheid, samenwoning, bijstand) en vermogensrechtelijke (gezinswoning, hulp, bijdrage in de lasten) geboden en verboden. Ten slotte was de ontbinding van het huwelijk door echtscheiding slechts onder sterke vormelijke en inhoudelijke beperkingen mogelijk. Verticaal leverde enkel de geboorte van het kind binnen het huwelijk het een wettig statuut op. Enerzijds waren de regels over de totstandkoming van de afstammingsband verschillend – en ongunstiger – voor buitenhuwelijkse en (erger) overspelige kinderen. Anderzijds was ook de inhoud van het ouderschap (gezag en goederenbeheer, alimentatie en erfrecht) ongunstiger geregeld voor buitenhuwelijkse en overspelige kinderen. 4. De grondslagen waarop het net beschreven Napoleontische gezinsrecht van 1804 rustte, zijn fundamenteel gewijzigd door ontwikkelingen in andere deelsystemen 30 . Vooreerst valt te wijzen op de industriële revolutie en daarop volgende groei, die tot gevolg had dat aan de familie en het gezin een minder belangrijke eco- S C È N E I I I Inzoomen op gezinnen en de overheid nomische functie toekwam en de leden ervan economisch onafhankelijker werden. In samenhang hiermee moet worden gewezen op de opkomst van het liberalisme, die met name de emancipatie van de vroeger aan de man-vader ondergeschikte vrouw en kinderen tot gevolg had en geleid heeft tot individualisering. Op medisch gebied heeft ongetwijfeld de loskoppeling van seksualiteit en voortplanting door de ontwikkeling van anticonceptiva een belangrijke rol gespeeld. De laatste decennia heeft de biotechnologische revolutie een grote impact op de grondslagen van het gezinsrecht 31 . De aangehaalde ontwikkelingen hebben uiteraard ook hun impact op de gezinssociologie. Over de juiste gezinsrechtelijke ‘vertaling’ van de aangehaalde ontwikkelingen bestaat grote onzekerheid. Het gezinsrecht van de afgelopen 30 jaar kenmerkt zich door een aanhoudende desintegratie die ik hierna kort beschrijf. Ik pleit nadien voor een ontkokering van het gezinsrecht. 5. De eerste en meest fundamentele verkokering in ons gezinsrecht heeft plaatsgevonden in 1987 32 door de juridische loskoppeling van huwelijk en afstamming. Kort gezegd werden ook de buitenhuwelijkse (overspelige) voortplanting en ouderschap wettig. Aan de ene kant zijn de voortplanting en de met de afstamming gelijkgestelde adoptie ‘onthuwelijkt’ 33 . Voor de afstamming staat de biologische band als grondslag voorop, zij het aangevuld met de wil en de sociale werkelijkheid. De moeder van het kind is als regel de vrouw die van het kind bevalt, ongeacht haar huwelijkse staat. Ten aanzien van de echtgenoot van de moeder geldt een ‘vaderschapsvermoeden’, dat echter sinds een wetswijziging van 2006 34 door alle belanghebbenden kan worden weerlegd. Tot 2006 kon de verwekker niet de huwelijkse stabiliteit in gevaar brengen door het vaderschap van de echtgenoot te betwisten 35 . De
Page 1:
Families www.degezinnen.be inbewegi
Page 4:
B U L C K E N S R I E T - M O R T E
Page 7 and 8:
P. 6 De verrassende actualiteit van
Page 9:
Dankwoord Dankwoord D it boek is op
Page 12 and 13:
P. 12 nieuwe culturen. Parallel hie
Page 15 and 16:
S C È N E Een foto-album van Belgi
Page 17 and 18:
P. 17 De toenemende diversiteit aan
Page 19 and 20:
Een panoramische blik op demografis
Page 21 and 22:
P. 21 periode als ‘single’ wiss
Page 23 and 24:
P. 23 van zichzelf en hun naaste fa
Page 25 and 26:
P. 25 voor mannen en 24 jaar en 8 m
Page 27 and 28:
Wie zijn de éénoudergezinnen? P.
Page 29 and 30:
P. 29 de volwassenheid en soms zelf
Page 33 and 34:
Inzoomen op demografische thema’s
Page 35 and 36:
probleem zou vormen voor de maatsch
Page 37 and 38:
P. 37 gen heeft een nieuw statuut v
Page 39 and 40:
P. 39 van Alfred Sauvy, die zich on
Page 41 and 42:
Jaar gewacht hebben op de inwerking
Page 43 and 44:
Van scheiding naar nieuwe gezinssam
Page 45 and 46:
P. 45 schap is belangrijk, maar onv
Page 47 and 48:
Hoewel, geen ‘big deal’ meer? E
Page 49 and 50:
P. 49 was 44 % voor gelijke rechten
Page 51 and 52:
middel om het ouderschap van twee p
Page 53 and 54:
en gezinsleven in die periode besta
Page 55 and 56:
Na de nodige maatschappelijke commo
Page 57 and 58:
P. 57 men de oudste was) huwen als
Page 59 and 60:
P. 59 ouderlijk huis. Dat huis was
Page 61 and 62:
P. 61 17 Arend-Chevron, C. (2003),
Page 63 and 64:
Een panoramische blik op gezinnen e
Page 65 and 66:
P. 65 Een meer evenwichtige taakver
Page 67 and 68:
P. 67 nen nemen bijvoorbeeld het ou
Page 69 and 70:
P. 69 ring van het ziekenfonds (FOD
Page 71 and 72:
in kleinere bedrijven. Het is daare
Page 73 and 74:
P. 73 formele kinderopvang aan. Doo
Page 75 and 76:
GETUIGENIS, FAMIBOOM, 21-22 OKTOBER
Page 77 and 78:
perking er vaker bewust voor kiezen
Page 79 and 80:
DE LISSABON-STRATEGIE P. 79 In maar
Page 81 and 82:
DE ACTIEVE WELVAARTSTAAT… P. 81 D
Page 83 and 84:
P. 83 mensverlies in vergelijking m
Page 85 and 86:
P. 85 en ouders zijn vaker afwezig
Page 87 and 88:
P. 87 een twintigtal jaar werkt ons
Page 89 and 90:
P. 89 Tijdens diezelfde hervorming
Page 91 and 92:
GETUIGENIS, DAG VAN HET GEZIN, 19 J
Page 93:
P. 93 6 Het halftijds brugpensioen
Page 96 and 97:
P. 96 enkel financiële overweginge
Page 98 and 99:
P. 98 lijke initiatieven. De CAO 77
Page 100 and 101:
P. 100 Helaas zien we een aantal on
Page 102 and 103:
P. 102 De kwestie van de combinatie
Page 104 and 105:
P. 104 ger gebeuren koppelvorming e
Page 106 and 107:
P. 106 zonder veel moeilijkheden ex
Page 108 and 109:
P. 108 logica van de verloven en op
Page 110 and 111:
P. 110 en het algemeen begrip van e
Page 112 and 113:
P. 112 ren te ontdekken waarom de k
Page 114 and 115:
P. 114 degelijk een loon voor de pe
Page 116 and 117:
P. 116 De zeldzame studies die aand
Page 118 and 119:
P. 118 pensioen, weinig dynamisch,
Page 120 and 121:
P. 120 statuut. De meewerkende part
Page 122 and 123:
P. 122 maken. Tot slot kan de maatr
Page 124 and 125:
P. 124 hebben over de sociale zeker
Page 126 and 127: P. 126 door ontwikkelden zich de zu
Page 128 and 129: P. 128 van lichamelijke of geesteli
Page 130 and 131: P. 130 Daarna daalde het weer en in
Page 132 and 133: P. 132 STELLING 2: KINDERBIJSLAG IS
Page 134 and 135: P. 134 wordt ingegaan op het debat
Page 136 and 137: P. 136 F A M I L I E S I N B E W E
Page 138 and 139: P. 138 1994 moeten belastingplichti
Page 140 and 141: P. 140 wordt de werkloosheidsval om
Page 142 and 143: P. 142 alle families komen in aanme
Page 144 and 145: P. 144 geld eisen van hun ex-partne
Page 146 and 147: P. 146 menlijk het ouderlijke gezag
Page 148 and 149: P. 148 Ouderschap De natuurlijke ou
Page 150 and 151: P. 150 Bijlage: Overzicht van de ov
Page 152 and 153: P. 152 Het Belgisch recht volgt de
Page 154 and 155: P. 154 bijkomende kosten van een ex
Page 156 and 157: P. 156 250 euro (te indexeren, 370
Page 158 and 159: P. 158 derbijslag. De regering moet
Page 160 and 161: P. 160 personen wanneer beide partn
Page 162 and 163: P. 162 toegang van een aantal vrouw
Page 164 and 165: P. 164 gaat, doorgaans de man. En a
Page 166 and 167: P. 166 rechten van de kinderen. Het
Page 168 and 169: P. 168 hun eigen opleidingen hebben
Page 170 and 171: P. 170 deur naar binnen is gekomen.
Page 172 and 173: P. 172 of andere manier te verhelpe
Page 174 and 175: P. 174 kan worden verdeeld onder me
Page 178 and 179: P. 178 oplossing was anders als het
Page 180 and 181: P. 180 van de huishouding. Sindsdie
Page 182 and 183: P. 182 In het horizontale gezinsrec
Page 184 and 185: P. 184 tijd waarin het Burgerlijk W
Page 186 and 187: P. 186 Onder gezin ten laste wordt
Page 188 and 189: P. 188 16 Wetsvoorstellen ingediend
Page 191 and 192: Een panoramische blik op gezinnen e
Page 193 and 194: Zoals uit de PSBH-enquête blijkt,
Page 195 and 196: P. 195 tiental jaar. Naar alle verw
Page 197 and 198: Subsidiërende overheid Aangeboden
Page 199 and 200: EEN LOON VOOR DE MANTELZORGER? P. 1
Page 201 and 202: P. 201 indeling van die activiteite
Page 203 and 204: P. 203 (Jaspard, 2005). Echtelijk g
Page 205 and 206: P. 205 van zowel de samenleving, al
Page 207 and 208: P. 207 van armoede bestaansonzekerh
Page 209 and 210: P. 209 financiële moeilijkheden me
Page 211 and 212: P. 211 alternatief was voor de ande
Page 213: P. 213 9 Programme de Transition pr
Page 216 and 217: P. 216 Belgische rusthuizen en het
Page 218 and 219: P. 218 geven. Het geldt eveneens vo
Page 220 and 221: P. 220 Beide enquêtes waren posten
Page 222 and 223: P. 222 en heeft, net als de beheers
Page 224 and 225: P. 224 moet uitgaan van professione
Page 226 and 227:
P. 226 mele’ tijd die aan een hul
Page 228 and 229:
P. 228 Slechts 14 % van de personen
Page 230 and 231:
P. 230 ernstigere gevallen in de vo
Page 232 and 233:
P. 232 - In begeleiding van leerlin
Page 234 and 235:
P. 234 Waarom een gratis en anoniem
Page 236 and 237:
P. 236 men door de relatie hulpverl
Page 238 and 239:
P. 238 wordt door de empirie in gro
Page 240 and 241:
P. 240 de beperkte loondispersie in
Page 242 and 243:
P. 242 gediscrimineerd worden ten o
Page 244 and 245:
P. 244 Bovendien komt de gezinssoli
Page 246 and 247:
P. 246 Conclusies en voorstellen Me
Page 248 and 249:
P. 248 omdat armoede een rechtstree
Page 250 and 251:
P. 250 bijvoorbeeld de controle doo
Page 253 and 254:
De panoramische blik van de Staten-
Page 255 and 256:
Het gezin en arbeid De voorgestelde
Page 257 and 258:
P. 257 Quotum aan opvangplaatsen fi
Page 259 and 260:
De sociale zekerheid Kinderbijslag
Page 261 and 262:
P. 261 • Praat- en luistergroepen
Page 263 and 264:
P. 263 zonder de zorg van een refer
Page 265 and 266:
P. 265 • De instrumenten toeganke
Page 267:
P. 267 Dergelijke gezinnen kunnen i
Page 270 and 271:
P. 270 De toekomst van het Vlaams e
Page 272 and 273:
P. 272 decennia zodanig gedaald is
Page 274 and 275:
P. 274 F A M I L I E S I N B E W E
Page 276 and 277:
P. 276 zich minder dan nu concentre
Page 278 and 279:
P. 278 ken! Daarvoor zullen we same
Page 280 and 281:
P. 280 met intergenerationaliteit.
Page 282 and 283:
P. 282 een lang verhoopte grote voo
Page 284 and 285:
P. 284 geboortecijfer te laag is om
Page 286 and 287:
P. 286 een algemene sociale bijdrag
Page 288 and 289:
P. 288 4. Houdt rekening met versch
Page 290 and 291:
P. 290 de mogelijk verschillende im
Page 292 and 293:
P. 292 hang te bevorderen. Deze sit
Page 294 and 295:
P. 294 toe aan de lidstaten met hun
Page 296 and 297:
P. 296 16 SCHOENMAEKERS, D., BREDA,
Page 298 and 299:
P. 298 samengaan van deze omwenteli
Page 300 and 301:
P. 300 derde niet alleen de maatsch
Page 302 and 303:
P. 302 omwille van vastgeroeste voo
Page 304 and 305:
P. 304 tend is. Het idee dat de fam
Page 306 and 307:
P. 306 Een kader dat bovendien naar
Page 308 and 309:
P. 308 relatie gezin en arbeid een
Page 310 and 311:
P. 310 onderzoeksgroep rond de them
Page 312 and 313:
P. 312 Boulanger, P.-M., Lambert, A
Page 314 and 315:
P. 314 J. Godemont, N. Steegmans, K
Page 316 and 317:
P. 316 Volksvertegenwoordigers. Adv
Page 318 and 319:
P. 318 Services SOS Enfants de l’
Page 320 and 321:
Gedrukt in april 2007 bij Drukkerij
show all

EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?