EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 149
kortgeding of van eerste aanleg. Een ruzie tussen
niet-gescheiden echtgenoten komt voor de
vrederechter. De jeugdrechter bekrachtigt de
verblijfsregeling van een kind van samenwonenden
na de scheiding,… Dit onderscheid in
bevoegdheid in familiekwesties is achterhaald.
Door alle geschillen door één rechter te laten
afhandelen, ongeacht de echtelijke situatie van
de ouders, kan er meer uniformiteit bekomen
worden. Via deze weg valt ook het verschil in
behandeling tussen samenwonenden en gehuwden
weg met betrekking tot de verblijfsregeling
van kinderen. Deze familierechter kan op verschillende
manieren geïnstalleerd worden.
Er kan een extra afdeling bij de rechtbank van
eerste aanleg gecreëerd worden. Een voordeel
hiervan is dat er een Openbaar Ministerie (OM)
aanwezig is. Hierdoor is het mogelijk om een
maatschappelijk onderzoek in te stellen naar de
gezinssituatie om neutrale informatie te verkrijgen.
Door slechts een beperkt aantal rechters
over deze zaken te laten beslissen, zullen alle
geschillen via dezelfde rechtspraak uitgesproken
worden, kunnen magistraten zich specialiseren
en zal de onevenwichtige spreiding van de
werklast tussen verschillende rechters beperkt
blijven. Een nadeel is dat de hoven en rechtbanken
nu al te kampen hebben met een grote
gerechtelijke achterstand. Een familierechter
installeren zou ook voor het OM een overbelasting
betekenen.
Een alternatief is om de bevoegdheden van de
vrederechter uit te breiden. Deze rechter heeft
praktijkervaring, want hij regelt nu al de geschillen
tussen niet-gescheiden echtgenoten en is
bevoegd voor alle familiale geschillen, met uitzondering
van de echtscheiding en de verdeling
van de goederen en vereffening van schulden.
Het is ook de rechtbank die het dichtst bij de
S C È N E I I I Een panoramische blik gezinnen en overheid
mensen staat. Door de bevoegdheidsuitbreiding
zal de jeugdrechtbank geen bevoegdheid meer
hebben op burgerlijk vlak en zal ook de rechter
in kortgeding een aantal bevoegdheden moeten
afstaan.
Een tussenoplossing is om de familierechtbank
in eerste aanleg op te richten, maar om overbelasting
te vermijden, moeten de geschillen eerst
via een vrederechter passeren (Staten-generaal
van het Gezin cyclus II, 2006).
Noten
1 Enkel de pensioenverzekering voor mijnwerkers werd verplicht.
2 Enkel werknemers hadden recht op kinderbijslag, vanaf 1937 gold dit recht, maar
beperkter, ook voor zelfstandigen.
3 Zelfstandigen kregen deze verplichting in 1956 opgelegd.
4 Zie ook “Een panoramische blik op gezinnen en arbeid” – Verloven verbonden aan het
ouderschap.
5 Te vinden op het einde van dit deel, voor “Inzoomen op gezinnen en de overheid”.
6 Zodra de begroting het toelaat, kunnen ook kinderen geboren voor 1 januari 1996
gebruik maken van de nieuwe beoordelingscriteria.
7 De naam is afgeleid van het bijbelcitaat Mt, 13, 12: “Want wie heeft zal nog meer krijgen,
en het zal overvloedig zijn; maar wie niets heeft, zal zelfs het laatste worden
ontnomen.”
8 In artikel 2 van het verdrag van de rechten van het kind staat dat de staten elk kind
dat onder hun rechtsbevoegdheid valt zonder discriminatie van welke aard ook moeten
behandelen. Hiertoe moeten ze passende maatregelen nemen (Kinderrechtencommissariaat,
2006b).
9 Zie ook “Een panoramische blik op gezinnen en de overheid” – (Burgerlijk) Recht.
10 Zie ook “Een panoramische blik op gezinnen en arbeid” – Fiscale aftrekbaarheid en
fiscale maatregelen.
11 Om te bepalen of een kind ‘fiscaal gehandicapt’ is, gelden er andere voorwaarden dan
in de sociale zekerheid (kinderbijslag). Komen in aanmerking: kinderen die tot 66 % of
meer getroffen zijn door lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid ofwel zij die een verdienvermogen
van een derde of minder, ofwel zij die een verminderde zelfredzaamheid hebben
van ten minste 9 punten, ofwel zij die RIZIV-invalide zijn, ofwel zij die ten minste 66 %
blijvend lichamelijk of geestelijk gehandicapt of arbeidsongeschikt zijn verklaard (FOD
Financiën, 2006).
12 Bijvoorbeeld een proportionele verlaging van de belastingen, aanpassing van het vrijgesteld
basisgedeelte, de verdubbeling van het belastingskrediet samen met een phasing
out van het HQ, de verhoging van de belastingsvrije som voor personen ten laste en de vervanging
van het barema voor forfaitaire beroepskosten door een forfaitair bedrag.
13 Hierbij ging het om feitelijke scheidingen, echtscheidingen, overlijden van één van de
ouders of om een koppel dat feitelijk samenwoonde en waarbij één van de partners het
huis verliet.