EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 232
– In begeleiding van leerlingen bij studiekeuzes
– In handboeken (voorbeelden die gegeven
worden)
– In relatievorming, lessen moraal of godsdienst:
nadenken over ‘mannelijkheid’ en
‘vrouwelijkheid’. Zijn deze begrippen zo
tegengesteld als we soms denken?
Grenzen stellen, zelfkennis
en communicatietraining
Eén van de belangrijke oorzaken van huiselijk
geweld is het niet kunnen stellen van grenzen
voor zowel slachtoffers als daders. In vrouwenopvangcentra
is het aanleren van deze sociale
vaardigheid één van de focuspunten in de
begeleiding.
Je eigen grenzen stellen is een fundamentele
vaardigheid die kinderen reeds vanaf jonge leeftijd
zouden moeten aanleren. Het onderwijs
dient hier meer aandacht aan te besteden. Dat
kan reeds vanaf de kleuterleeftijd: door kinderen
te leren in pestsituaties en situaties waarin
ze door klasgenootjes ‘gedwongen’ worden
iets te doen, zich weerbaar op te stellen en ‘nee’
te zeggen. In het basis- en secundair onderwijs
dient men hierop verder te bouwen. Dit kan op
allerlei manieren: de leerkracht kan in het begin
van het schooljaar de leefregels gedeeltelijk
samen met de leerlingen opstellen zodat de jongeren
zichzelf leren grenzen stellen op basis van
gefundeerde argumenten. Het is ook belangrijk
dat het schoolpersoneel zelf het goede voorbeeld
geeft door consequent te handelen en duidelijke
grenzen te stellen. Een andere
mogelijkheid is leerlingen in relatie-dagen
weerbaarheidstraining geven.
Tegelijkertijd dient het onderwijs de zelfkennis
bij leerlingen te stimuleren, want het spreekt
voor zich dat iemand zich pas grenzen kan stellen
indien die persoon zichzelf voldoende kent
en vice versa. Daarom is het belangrijk dat kleuters
en leerlingen zowel binnen als buiten het
lessenpakket regelmatig de mogelijkheid krijgen
F A M I L I E S I N B E W E G I N G
om keuzes te maken. Bovendien zouden kleuterleidsters
en leerkrachten in het basis- en secundair
onderwijs voldoende tijd moeten uittrekken
om samen met de leerlingen hun sociale
vaardigheden te evalueren.
Ook een goede communicatietraining is nodig
als ondersteuning om te leren grenzen stellen.
De manier waarop iemand zijn grenzen stelt
naar anderen toe, hoe hij/zij daarover communiceert,
bepaalt immers de relatie tussen de spreker
en luisteraar. Het toont of de spreker een
open of gesloten houding aanneemt tegenover de
luisteraar. Leerlingen inzicht geven in de manier
waarop ze communiceren en wat de gevolgen
daarvan zijn voor de luisteraar is een goede preventie
tegen gezinsgeweld, alsook goede luisteren
gesprekstechnieken (ik-boodschap, actief
luisteren, respect hebben,…) te ontwikkelen.
Tekort aan cijfergegevens
Onderzoek dat het vóórkomen van partnergeweld
in België meet, is erg schaars. De meest
recente gegevens dateren van 1998 (Rapport
van Bruynooghe R., Noelanders S. en Opdebeeck
S. Geweld ondervinden, gebruiken en
voorkomen ten behoeve van de minister van
Tewerkstelling en Arbeid en Gelijke-kansenbeleid
mevrouw M. Smet). Zo’n grootschalige
bevraging, bij meer dan 1 000 mannen en vrouwen,
dient meer te gebeuren.
Zonder concrete cijfers van de hedendaagse
situatie is het immers moeilijk de ernst van de
problematiek precies af te bakenen en blijft analyse
van de problematiek onvolledig.
Ook voor een systematische registratie van alle
meldingen die bij de politie binnenkomen, ijvert
VIVA-SVV. In het kader van het Nationaal
Actieplan Partnergeweld wil de federale overheid
in samenwerking met de gemeenschappen
en gewesten werk maken van deze registratie
van gewelddaden en de follow-up ervan. VIVA-
SVV is blij met deze doelstelling en hoopt ze op