EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 245
heidswerkers of wanneer het onmogelijk is om
in de woning verzorgingen correct uit te voeren.
Voorts is een verloederde woning doorgaans
gelegen in een verloederde buurt. De infrastructuur
(groene ruimten, openbare ruimten) die het
gebrek aan ruimte binnenshuis zouden moeten
compenseren, laten vaak te wensen over in de
arme Brusselse wijken.
De Brusselse armoedeverslagen 31 brengen aan
het licht dat de kwaliteit en de ligging van de
woning ook een invloed kunnen hebben op het
sociale leven. Zo komt het voor dat gezinnen uit
schaamte hun ellende verborgen houden: als je
arm bent, neem je minder en minder deel aan
het sociale leven: alles is te duur, dus je blijft
thuis. De overheersende gevoelens zijn schaamte,
angst, angst om ziek te worden, gevoel van verwerping,
destabilisatie en verlies van zelfvertrouwen,
angst om geen goede ouders te zijn.
Uiteindelijk leidt armoede tot slaapstoornissen,
depressie, teruggetrokkenheid, sociale vereenzaming,
relatieproblemen, huwelijks- en gezinsproblemen
en zelfs scheidingen, uitsluiting,
marginaliteit. Opgroeien in een arm milieu is
ook moeilijk: deze kinderen nemen niet deel aan
ontspanningsactiviteiten zoals film, circus,
sportactiviteiten,… uit geldgebrek. Uit getuigenissen
weten we dat sommige kinderen zelfs
niet meer regelmatig naar school gaan omdat ze
beschaamd zijn dat ze de schoolkosten niet kunnen
betalen en bang zijn om voor de ogen van
de andere kinderen gestraft te worden. Deze
voortdurende ellende zorgt onvermijdelijk voor
spanningen binnen het gezin. Sommige jongeren
vluchten weg uit het gezin wegens de onhoudbare
sfeer. Anderen stoppen met studeren om de
gezinsellende te ontvluchten in de hoop het er
beter vanaf te brengen als ze alleen zijn.
Ieder jaar worden duizenden gezinnen bedreigd
met uitzettingen, die door de burgemeester worden
uitgesproken wanneer de woning vuil,
onbewoonbaar of onveilig is of door de vrederechter
wanneer de contractuele verplichtingen,
S C È N E I V Inzoomen op gezinnen in de samenleving
zoals de betaling van de huur, niet worden
nageleefd.
Als huurders uit de woning worden gezet, moet
de overheid het gezin theoretisch gezien een
nieuw onderkomen geven. Dit gebeurt zelden in
de praktijk: er is een gebrek aan betaalbare
woningen. Uit het veldwerk leren we dat uitzettingen
altijd traumatiserend zijn, vooral voor de
kinderen, ook al werden maatregelen genomen
om de uitzettingen ‘menselijker’ te maken 32 . De
persoonlijke meubels en goederen van de uitgezette
huurders worden bewaard in een opslagplaats
van de gemeente – die niet altijd geschikt
is en waarvan het beheer afhakelijk is van
gemeente tot gemeente – tot een oplossing is
gevonden. De gezinnen staan op straat en moeten
op zoek naar een noodoplossing. In het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest zitten de opvangtehuizen
overvol door het gebrek aan nette en betaalbare
woningen. De gezinnen zijn niet opgewassen
tegen deze problemen en stevenen af op een
scheiding om chaotische oplossingen te vinden.
Hetzelfde geldt voor de overgangswoningen:
deze tijdelijke oplossing wordt definitief,
waardoor dit geen optie meer is voor andere
gezinnen.
Financiële problemen en vereenzaming zouden
arme mensen ertoe kunnen brengen een woning
te delen. De meest ontredderde mensen die op
straat leven, hebben niet alleen moeite om een
geschikte woning te vinden, maar als het eindelijk
zover is, krijgen ze ook te maken met vereenzaming.
Daarom houden de meesten onder
hen het niet uit in een privé-woning. Zij hebben
baat bij de initiatieven van gemeenschappelijke
begeleide huisvesting, maar ook daar duiken
problemen op in verband met de categorie van
de medebewoners en de mogelijke vermindering
van de inkomsten.