EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

P. 160
personen wanneer beide partners werken. Het
komt er dan op aan de kostprijs van deze huishoudelijke
taken in te schatten. Dat is niet eenvoudig.
Brengt de thuisblijvende partner een
afgeleid inkomen voort dat hoger is dan wat
hij/zij het gezin kost aan consumptie? Ik denk
het niet. Ik ben ervan overtuigd dat, bij een
gegeven inkomen, een koppel minder koopkracht
heeft dan een alleenstaande belastingplichtige.
We mogen ook niet vergeten dat de
belastingplichtigen enerzijds momenteel van
een aantal fiscale voordelen kunnen genieten
(verlaging van het belastbaar inkomen of
belastingverminderingen) als tegenprestatie
voor de kinderopvangkosten of, op sommige
voorwaarden, voor de indienstneming van huishoudelijk
personeel. Deze bepalingen hebben
voornamelijk betrekking op gezinnen met twee
beroepsinkomens. Anderzijds beperkt het plafond
van het HQ het voordeel voor een koppel
met slechts één beroepsinkomen. Wegens de
progressiviteit van de inkomstenbelastingen kan
het zijn dat twee gezinnen met hetzelfde inkomen
een verschillend belastingbedrag betalen
afhankelijk van de onderlinge verdeling van het
inkomen. Als we de gezinslast niet meerekenen,
betaalt een gezin waarin beide partners elk een
belastbaar inkomen van 50 000 euro hebben
minder belastingen dan een gezin waarin beide
partners respectievelijk een belastbaar inkomen
van 70 000 en 30 000 euro hebben. Het
belastingsvoordeel dat uit het HQ gehaald
wordt, moet bekeken worden in het licht van dit
voorbeeld.
TM: Laten we de zaken bekijken hoe ze zijn: de
vermindering die voortvloeit uit het HQ houdt in
dat een thuisblijvende vrouw wordt gelijkgesteld
aan minstens 6 kinderen ten laste. Ik vind dat
een echte schande voor de waardigheid van de
vrouw om een thuisblijvende vrouw te beschouwen
als een last voor haar man, een last die
overeenstemt met 6 kinderen ten laste of 3 kinderen
met een handicap. Zij lijkt mij eerder een
F A M I L I E S I N B E W E G I N G
inkomen voort te brengen, terwijl ze daarentegen
wordt beschouwd als een zware last.
Alleenstaanden en éénoudergezinnen komen
niet in aanmerking voor het HQ. Nochtans wordt
de financiële kwetsbaarheid van deze laatsten
vaak onderstreept. Maakt het HQ het leven van
de gezinnen die het het moeilijkst hebben echt
makkelijker?
BJ: Dat is niet het doel van het HQ. We moeten
trouwens vermijden dat verschillende instrumenten
hetzelfde doel nastreven. Het herverdelingseffect
van de inkomstenbelasting vloeit
voort uit de progressiviteit en het gebruik van
belastingkredieten. Eénoudergezinnen genieten
overigens specifieke voordelen. Het HQ streeft,
zoals reeds gezegd, een ander doel na.
HPP: Ik zou in herinnering willen brengen
dat de laatste belastinghervorming neutraal
beweerde te zijn ten opzichte van de ‘gekozen
levenswijze’ van de belastingplichtigen, maar
alleen een gezin dat uit een gehuwd of samenwonend
koppel bestaat, komt in aanmerking
voor het HQ, ook als er geen kinderen zijn (in
98 % van de gevallen is de begunstigde een
man), terwijl een gezin bestaande uit één persoon
of een alleenstaande ouder met kinderen
ten laste (in bijna 90 % van de gevallen is dit
een vrouw) er niet voor in aanmerking kan
komen. De levenswijze ‘als koppel’ wordt dus
aangemoedigd. Een deel van de beroepsinkomsten
van deze koppels ontsnapt aan de progressiviteit
van de belastingen wat niet het geval is
voor éénoudergezinnen. Het belastingvermogen
van een gezin wordt alleen geanalyseerd uitgaande
van het aantal verbruikers die ten laste
zijn van de beroepsinkomsten. Er wordt geen
rekening gehouden met het aantal uren gezinswerk
die gepaard gaan met het aantal afhankelijke
personen die moeten worden onderhouden
en dit ongeacht het soort gezin: tweeverdieners,
éénverdieners, éénoudergezinnen,… Het HQ
houdt evenmin rekening met de beroepsinkom-