EGF-NL/Families in beweging - Les Familles

EEN LOON VOOR DE MANTELZORGER?
P. 199
Vlaanderen heeft de politieke keuze gemaakt om
de thuishulp van zorgbehoevende personen te
bevorderen en de rol van de familie aan te moedigen.
Verschillende organisaties (OCMW’s, ziekenfondsen
en andere lokale administraties) hebben
hiertoe geleidelijk aan een lage verloning voorzien
voor de mantelzorger.
Het principe van financiële steun geven aan mantelzorgers
vormt nochtans het voorwerp van discussies.
Onder andere werknemersorganisaties
vinden dat het toekennen van een loon aan de
mantelzorger een averechts effect kan hebben. Het
gaat immers om een niet-permanent statuut en
kan enkel van toepassing zijn op een tussenfase in
een loopbaan. Deze periode kan in geen geval een
volledige loopbaan duren. En wat met het professioneel
statuut van de mantelzorger na die informele
zorgperiode? Herintreden is niet gemakkelijk, dit
wijst de reeds bestaande complexe problematiek
hieromtrent al aan. Ook is het zo dat personen die
ouderen helpen, minder tevreden zijn over hun
familiale toestand dan anderen. De vraag is dan of
het een goed idee is om een situatie die blijkbaar
ontevredenheid veroorzaakt te officialiseren? De
onstabiele en veelheid van situaties waarin de
mantelzorger zich bevindt, maakt het niet makkelijker
om tot een oplossing te komen in verband
met de erkenning van dit statuut.
BRONNEN Gilain & Nyssens, 2001; Staten-generaal van het Gezin cyclus II, 2006.
De overeenstemming
tussen privé en publiek
Door de institutionalisering van thuishulp was
het mogelijk om de middelen ter bestrijding van
de vereenzaming van ouderen te vermeerderen
en de gezondheidsuitgaven van de overheid te
verminderen. Dit gebeurde door een alternatief
te bieden dat goedkoper is dan een verblijf in
een ziekenhuis of een rusthuis (Degavre & Nyssens,
2005). De formele zorg heeft echter niet
geleid tot het verdwijnen van de familiale solidariteit.
“De familiale omgeving blijft aanwezig,
S C È N E I V Een panoramische blik gezinnen en samenleving
niet alleen om te voldoen aan de behoeften die
het formeel net niet op zich neemt, maar ook
(…) om haar actie en aanwezigheid bij de
oudere te richten op kwalitatieve en relationele
aspecten van de hulp” (Du Pasquier e.a., 1995,
p. 254). Om efficiënt te kunnen werken is de
aanwezigheid van een mantelzorger noodzakelijk.
Formele en informele zorg vullen elkaar
aan. De taak van de mantelzorger, die meestal
door vrouwen wordt opgenomen, wordt verlicht
door de bestaande diensten. Toch is deze persoon
een onontbeerlijk aanspreekpunt voor de
formele zorgverlening (Degavre & Nyssens,
2005). Men kan spreken van een relationele
driehoek tussen de oudere, de omgeving en de
professionele hulpverleners. De kwaliteit van de
WAAROM NIET ‘BALUCHONNAGE’ ?
De ziekte van Alzheimer van een familielid heeft
een, soms heel pijnlijke, impact op de hele familie.
Ondanks de moeilijkheden willen de meeste families
hun naaste zo lang mogelijk thuis houden. Ze
sparen geen moeite om dit te doen. De mantelzorger
heeft nochtans ook ‘ademmomenten’ nodig,
maar wil niet altijd dat de zorgbehoevende persoon
uit zijn/haar vertrouwde omgeving gehaald word.
Daarom werd de vzw ‘Baluchon Alzheimer’ opgericht.
Zij heeft tot doel de mantelzorger de mogelijkheid
te geven een week of twee rust te nemen
zonder dat hij/zij de hulpbehoevende ergens
anders moet laten opnemen Er komt dan een
‘Baluchonneuse’ thuis wonen voor de duur van de
rustpauze van de mantelzorger.
De baluchonneuse zal gedurende de afwezigheid
van de mantelzorger 24 uur op 24 zorgen voor een
omkadering. Er wordt elke dag ook een begeleidingsverslag
voor de familie opgesteld. Alle activiteiten
met de hulpbehoevende en opmerkingen
worden genoteerd. Dit verslag wordt op het einde
van de periode aan de familie overhandigd.
BRON Baluchon Alzheimer België, 2006.