Gacovic Od romanskog stanovnistva do Rumuna Timocana (VII-XVI vek) knjiga III (1)
VI Nastanak i razvoj romanskog/rumunskog jezika i (supstratni) leksički ostaci ovog u prizrensko- timočkom dijalektu kao pokazatelji kontinuiteta Vlaha/Rumuna na prostoru Timocke zone VI - 1. Jezik Vlaha/Rumuna Timotke zone uvodne napomene VI 2. Istorijski izvori o podunavskom latinitetu i nastanku rumunskog jezika VI 3. Leksika Vlaha/Rumuna Timočke zone VI 4. Formiranje leksike - Izvedene ili nasleđene leksike VI 5. Morfologija rumunskog jezika VI 6. Grčke pozajmice u latinskom i rumunskom jeziku VI 7. Slovenske pozajmice u latinskom rumunskom jeziku i obratno VI 8. Turske pozajmice u rumunskom jeziku VI 9. Druge leksi¢ke pozajmice VII Fonetika rumunskog jezika . VIII Balkanizmi i leksički ostaci rumunskog jezika u prizrensko-timočkom dijalektu i argoima na _ prostoru Timok-Osogovo-Sara IX Onomastika Vlaha kao pokazatelj romaniteta na Balkanu sa posebnim osvrtom na Timočku zonu IX 1. Lična imena Braničevskog subašiluka 1467 godine IX 2. Lična imena Vidinskog sandžaka po popisu iz 1478/81. godine X Romansko/Rumunsko i drugo stanovništvo Timočke zone u svetlu toponomastike
VI Nastanak i razvoj romanskog/rumunskog jezika i (supstratni) leksički ostaci ovog u prizrensko- timočkom dijalektu kao pokazatelji kontinuiteta Vlaha/Rumuna na prostoru Timocke zone
VI - 1. Jezik Vlaha/Rumuna Timotke zone uvodne napomene
VI 2. Istorijski izvori o podunavskom latinitetu i nastanku rumunskog jezika
VI 3. Leksika Vlaha/Rumuna Timočke zone
VI 4. Formiranje leksike - Izvedene ili nasleđene leksike
VI 5. Morfologija rumunskog jezika
VI 6. Grčke pozajmice u latinskom i rumunskom jeziku
VI 7. Slovenske pozajmice u latinskom rumunskom jeziku i obratno
VI 8. Turske pozajmice u rumunskom jeziku
VI 9. Druge leksi¢ke pozajmice
VII Fonetika rumunskog jezika . VIII Balkanizmi i leksički ostaci rumunskog jezika u prizrensko-timočkom dijalektu i argoima na _ prostoru Timok-Osogovo-Sara
IX Onomastika Vlaha kao pokazatelj romaniteta na Balkanu sa posebnim osvrtom na Timočku zonu
IX 1. Lična imena Braničevskog subašiluka 1467 godine
IX 2. Lična imena Vidinskog sandžaka po popisu iz 1478/81. godine
X Romansko/Rumunsko i drugo stanovništvo Timočke zone u svetlu toponomastike
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
394 Slavoljub Gacović<br />
Analizirao sam, između ostalog, odličan opis antičkih puteva iz<br />
odgovarajućeg dela <strong>III</strong>. poglavlja, gde je, na primer, na slici I. na 176. strani,<br />
poželjnije bilo da je za utvrđenje Taliata uzet drugi plan veé objavljen<br />
pokazujući upravo ono o čemu autor piše, o fazama koje su vredne pomena u<br />
hronologiji naseljavanja u regionu između I-VI <strong>vek</strong>a nove ere. Isto bi važilo i<br />
za slučaj utvrđenja kod Turnu Severin-a (Drobeta - Theo<strong>do</strong>ra), gde se nalaze<br />
slični planovi koji pokazuju faze, čak i različite dimenzije između<br />
Trajanovog i Justinijanovog vremena.<br />
Kao i u prvom delu <strong>do</strong>ktorske teze, i drugi deo je veoma <strong>do</strong>bro<br />
<strong>do</strong>kumentovan po pitanju lingvistike. Sa ove tačke gledišta treba navesti<br />
zaključak da oko 600-te godine, nisu postojale značajne razlike između<br />
ika narodnog latinskog, koji je bio relativno jedinstven <strong>do</strong> tada u celoj<br />
i u bivšoj Imperiji. Takođe, napominjem da su pitanja koja se tiču<br />
onomastike Vlaha o kojoj se raspravlja od 651. strane pa na dalje, sa mnogo<br />
primera koji jasno pokazuju rimsko poreklo sa specifičnim lokalnim<br />
transformacijama već <strong>do</strong>kazanim od strane stručnjaka, veoma korisna.<br />
Ukratko, na kraju <strong>do</strong>ktorske teze <strong>do</strong>ktorant pokušava da, nakon<br />
prikupljenih informacija i analize istih izuzetnog kvaliteta i kvantiteta,<br />
formuliše zaključak iz kojeg citiramo sledeće: „...romanizovano stanovništvo<br />
... održalo se <strong>do</strong> sada na ovom prostoru ... i tokom istorije imalo je trenutke<br />
uspona i pa<strong>do</strong>va... Vremenom, romansko stanovništvo sa ovih teritorija, kao<br />
i na drugim prostorima Balkanskog poluostrva, nazivano je Vlasi, što<br />
očigledno ne predstavlja društvenu kategoriju već romanski entitet...“<br />
Kroz sadržaj, elaboriranjem i demonstracijom interdisciplinarnog<br />
karaktera, verujem da sadašnji rad, uzimajući u obzir navedene primedbe,<br />
može biti uspešno prezentovan kao <strong>do</strong>ktorska teza iz istorije.<br />
17. aprila 2007. Prof. univ. dr. Alexandru Barnea<br />
REFERAT<br />
povo<strong>do</strong>m rada TIMOČKI RUMUNI OD ROMANIZACIJE DO<br />
POČETKA TURSKE VLADAVINE (istorijski <strong>do</strong>prinos) elaborat<br />
gospodina Slavoljuba Gacovića, radi <strong>do</strong>bijanja titule <strong>do</strong>ktora istorije<br />
Doktorska teza koju je sačinio Slavoljub Gacović predstavlja važnu i<br />
kontroverznu temu o istoriji <strong>Rumuna</strong> van granica države, naime o<br />
stanovništvu timočke <strong>do</strong>line, između procesa romanizacije i početaka turske<br />
vladavine. Autor pokazuje jednu temeljnu stručnu spremnost koja se tiče<br />
savršenog poznavanja istorijskih izvora i postojeće istorijske literature, kao i<br />
meto<strong>do</strong>logije naučnog istraživanja. Građa samog rada odražava sposobnost<br />
Romanizacija i romansko stanovništvo Timočke zone (I-<strong>XVI</strong> <strong>vek</strong>) 395<br />
logičkog strukturiranja materije, kreativnog razmišljanja, istorijske perspektive.<br />
Treba <strong>do</strong>dati i lepe ljudske kvalitete autora, poštovanje prema<br />
<strong>do</strong>prinosima onih koji su prethodili u proučavanju teme, skromnosti u predstavljanju<br />
naučnog i meto<strong>do</strong>loškog preduzetog pristupa. Jedan od kvaliteta<br />
rada jeste trezvenost izlaganja, izraza i kultivisanog duha, obuzet pretragom i<br />
korišćenjem naučnih činjenica u istorijskoj rekonstrukciji, a da ne zapadne u<br />
stilski kolorit sigurnih istorijskih činjenica bez pokrića.<br />
Tim više što rad <strong>do</strong>ktoranta ima <strong>do</strong>bru strukturu i obuhvata celokupnu<br />
problematiku teme, kroz sveobuhvatni naučni postupak, koji je koliko<br />
sadržajan toliko temeljan i pažljiv, da će čak i obavešteni čitalac biti prijatno<br />
iznenađen kritičkim duhom autora, ozbiljnošću pristupa i naučnim novostima<br />
koje će ova <strong>do</strong>ktorska teza <strong>do</strong>neti putem objavljivanja u naučnim<br />
krugovima.<br />
Doktorska teza Slavoljuba Gacovića izneće evidentnu istinu da<br />
istorijsko istraživanje ima svoju sopstvenu dinamiku, da na ista pitanja različite<br />
generacije istraživača ne daju potpuno iste odgovore.<br />
U poređenju sa <strong>do</strong>sadašnjim objavljenim ra<strong>do</strong>vima, Slavoljub Gacović<br />
<strong>do</strong>nosi mnogo bogatije informacije, detaljnije mudre primedbe, što je <strong>do</strong>kaz<br />
sposobnosti <strong>do</strong>ktoranta da kritički analizira istorijske činjenice i da razvija<br />
hipoteze koje <strong>do</strong>prinose razvoju istraživanja i boljeg razumcvanja proučavanog<br />
problema.<br />
Autor nema nameru da preopširno prikaZe temu, ve¢ samo da naglasi<br />
naučni pristup temi iz koje jasno proizilazi izgled jedne etničke strukture sa<br />
zavidnom otpornošću u odnosu na istoriju. Hrabrost autora se pokazala<br />
opravdanom, tako da će istoriografija imati korist od sustinskog rada, da, u<br />
stvarnosti, olakša istraZivanje u drugim sliénim pravcima koji potitu iz<br />
poznavanja ove teme.<br />
Nakon kratkih uvodnih napomena u kojima se definiše bliska veza<br />
izmedu prostora i vremena istraZivanja i razvoj administrativne organizacije,<br />
nakon rezimea glavnih izvora od rimske vlasti <strong>do</strong> perioda turske vlasti i<br />
<strong>do</strong>sadasnjih istrazivanja o kljuénim <strong>do</strong>gadajima kojima je bilo podvrgnuto<br />
stanovni$tvo Timogke zone, autor analizira u prvom poglavlju rada, pod<br />
nazivom <strong>Od</strong> rimskih gradana <strong>do</strong> „nacije“ srednjo<strong>vek</strong>ovne epohe, na osnovu<br />
istorijskih izvora, proces romanizacije stanovniStva u regionu izmedu<br />
Morave, Cibrice, Dunava i Nišave, dug proces „koji je počeo ~ prema autoru<br />
— u prvim decenijama I <strong>vek</strong>a nove ere“ u kojem je glavnu ulogu imala<br />
rimska vojska, sa rezultatima „očiglednim samo od sredine II <strong>vek</strong>a“<br />
(str.107).<br />
Proces romanizacije Timočke zone nastavio se i tokom germanske<br />
invazije, i invazije Huna, Avara, Slovena i Bugara, ali ne bez posledica na<br />
demografsku situaciju, organizaciju i odbranu granica na Dunavu, razli¢it od
Change language