Gacovic Od romanskog stanovnistva do Rumuna Timocana (VII-XVI vek) knjiga III (1)
VI Nastanak i razvoj romanskog/rumunskog jezika i (supstratni) leksički ostaci ovog u prizrensko- timočkom dijalektu kao pokazatelji kontinuiteta Vlaha/Rumuna na prostoru Timocke zone VI - 1. Jezik Vlaha/Rumuna Timotke zone uvodne napomene VI 2. Istorijski izvori o podunavskom latinitetu i nastanku rumunskog jezika VI 3. Leksika Vlaha/Rumuna Timočke zone VI 4. Formiranje leksike - Izvedene ili nasleđene leksike VI 5. Morfologija rumunskog jezika VI 6. Grčke pozajmice u latinskom i rumunskom jeziku VI 7. Slovenske pozajmice u latinskom rumunskom jeziku i obratno VI 8. Turske pozajmice u rumunskom jeziku VI 9. Druge leksi¢ke pozajmice VII Fonetika rumunskog jezika . VIII Balkanizmi i leksički ostaci rumunskog jezika u prizrensko-timočkom dijalektu i argoima na _ prostoru Timok-Osogovo-Sara IX Onomastika Vlaha kao pokazatelj romaniteta na Balkanu sa posebnim osvrtom na Timočku zonu IX 1. Lična imena Braničevskog subašiluka 1467 godine IX 2. Lična imena Vidinskog sandžaka po popisu iz 1478/81. godine X Romansko/Rumunsko i drugo stanovništvo Timočke zone u svetlu toponomastike
VI Nastanak i razvoj romanskog/rumunskog jezika i (supstratni) leksički ostaci ovog u prizrensko- timočkom dijalektu kao pokazatelji kontinuiteta Vlaha/Rumuna na prostoru Timocke zone
VI - 1. Jezik Vlaha/Rumuna Timotke zone uvodne napomene
VI 2. Istorijski izvori o podunavskom latinitetu i nastanku rumunskog jezika
VI 3. Leksika Vlaha/Rumuna Timočke zone
VI 4. Formiranje leksike - Izvedene ili nasleđene leksike
VI 5. Morfologija rumunskog jezika
VI 6. Grčke pozajmice u latinskom i rumunskom jeziku
VI 7. Slovenske pozajmice u latinskom rumunskom jeziku i obratno
VI 8. Turske pozajmice u rumunskom jeziku
VI 9. Druge leksi¢ke pozajmice
VII Fonetika rumunskog jezika . VIII Balkanizmi i leksički ostaci rumunskog jezika u prizrensko-timočkom dijalektu i argoima na _ prostoru Timok-Osogovo-Sara
IX Onomastika Vlaha kao pokazatelj romaniteta na Balkanu sa posebnim osvrtom na Timočku zonu
IX 1. Lična imena Braničevskog subašiluka 1467 godine
IX 2. Lična imena Vidinskog sandžaka po popisu iz 1478/81. godine
X Romansko/Rumunsko i drugo stanovništvo Timočke zone u svetlu toponomastike
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
166 Slavoljub Gacović<br />
namjena da tamo Vlasi napasaju manastirsku stok·u. Otuda su oni<br />
pojedina¢no mogli prijeci i u Veliku.* U selu Trčbči ko_|e· se 'smestllo „poq<br />
samom planinom Visitor“ pored ve¢ navedenih vlaških imena navodi<br />
sledeée: Hranko Dmitrovié, Luka, Đuroje, Sređ i Derman, zatim u selu<br />
Grnéarevu: Sljeman, u selu Vrmosi: Petronja i Prvoje Đurišević, u selu<br />
Ribari u Plavu: Gjurgb i Negoje Vigbnb, ime „koje se naslo i u<br />
hercegovackih i u hrvatskih Vlaha srednjega vijeka“.” U selu Dobra Reka<br />
izdvaja ime: „Dmifbr Lepčinović, s krarakteristikama viaske antroponimije,<br />
jer se slavensko ime Lepcin javlja isključivo u vlaskim katurgnma, u<br />
dečanskima u tri. Svetostefanski (banjski) katun Smud7i3|;og nalazio se u<br />
neposrednoj blizini Dobre Reke, a u njemu jedan Lepčin.“' .<br />
U altinskom selu Trébopolju ,kalendarskih imena koja su tipiéna za<br />
dečanske Vlahe ... nema, ali ako je ime Prosals (čitaj Vrsalj) nastalo od<br />
Ursus, onda je i vlaski utjecaj prisutan, a vidljiv je i preko ime%% Hrelja i<br />
Lalvko, potvrdenima kod Viaha izvan decanskog podrugja.“”" U se:lu<br />
Babjane u Altinu izdvajaju se kalendarsko ime Đurbđ Mquayić, zatim<br />
Doleko i njegov sin Dmitor, kao i pop Bogoje i njegovi sinovi fvanko i<br />
Đurko. Ovome selu u neposrednoj okolini bio je i „dečanski vlaški katun<br />
Sremljane, odnosno prethodno dva katuna Vlaha Đuraševskih, u kojima su<br />
bila i imena Ivan i Ivansc, Pursd 3x i Đuroje, pa bi se obitelj popa Bogoja<br />
mogla i Vlasima pripisati.""" <strong>Od</strong> vlaških imena koja u <strong>do</strong>sadašnja nisu<br />
navedena nalazimo u altinskom selu Šipčani: TroSan i Teperig, u selu<br />
Bunjane: „Dobrilo Burlet; Kalota a sin mu Njegoje i Miloš i Bogdan f' dčd<br />
im Teperig","% zatim u selu Krastavljani: „Tu<strong>do</strong>r i Stépan vlaškoga<br />
ishodišta, pa još jedan Bagreš i Rajko Bulat i Droča sa sinom Laloš-em<br />
istoga“ vlaškoga porekla, <strong>do</strong>k su u selu Buljubi imena koja se koriste među<br />
Vlasima: Nikolic, Vasilj, kao i ,Kalodursd i Kalojan... vlaško-grčkoga<br />
postanja (KeAog, lijep), pa Bagreš i Bukur izrazito vlaškoga.“”59 ·<br />
Usred „Dečanskog vlastelinstva, u primanastirskom metohu i ostalim<br />
mjestima u SAP Kosovo, vidan je utjecaj antroponimije V}aha“, jer se na<br />
„tome području nalaze i stanista vlagkih katuna RatiSevaca i Sušičana, a po<br />
svoj prilici i neubiciranih Vardistana i Lepcinovaca®, pa se npr. u se!u<br />
Lučani nalazi ime Aladin, koje je zabelezeno kod Vlaha, pored vlagkih<br />
Drokun i Pegroje i patronimika „Šlčmanović, po imenu germanskog<br />
7 Hanz Frankopan u svojoj povelji rotvrduje stare povlastice Vlasima u Cetini 1436.<br />
godine, R. Lopašić, Hrvatski urbari, Mon. hist. jur. Slav. merid., 5, JAZU, Zagreb, 1894, Urb.<br />
8.<br />
5y, Jakié-Cestari¢, Raspored, 359.<br />
% Ibid, 360-361.<br />
7 Ibid, 361.<br />
738 Ibid, 362.<br />
75 Ibid, 362.<br />
Romanizacija i romansko stanovnistvo Timocke zone (I-<strong>XVI</strong> <strong>vek</strong>) 167<br />
podrijetla koje se naslo u jednog Vlaha Banjskog vlastelinstva“, ” odakle je<br />
moglo stiéi i u dečansko selo Grnčarevo u gornjem Polimlju. U selu Istinici,<br />
pored mnogih kalendarskih imena koja se nalaze kod Vlaha, spomenu¢emo<br />
imena, Damijan i Kostic, a od rumunskih ¢emo navesti Bukur, Mežura,<br />
Drokun i Bulin, a u selu Prapracani bio je ,jedan Kalojan, kao vlaško-grčki<br />
kompozit“.” U Dečanskoj hrisovulji II na Ljubisi nisu zapisana kalendarska<br />
imena, ali zato postoje vlaska imena Hinat, TroSan, u selu Ljuboli¢i pored<br />
veé navedenih kalendarskih imena zabelezeno je vlaško ime Sisman i Hinat<br />
Nikoli¢, a u selu Hrastovici i njegovim zaseocima, Prilepima i Prekome Lugu<br />
pored veé poznatih kalendarskih i vlaskih imena navedena su slede¢a imena<br />
Vlaha: Kostadin, Altoman Prédislalji¢, Kumanic, Lazar, Trošan Purčić,<br />
Milovan Stul¢ié i Bal<strong>do</strong>vin, <strong>do</strong>k su u selu Babe imena Vlaha Buncat i<br />
Buckatovié. U selu Grmočelu pored ostalih, prvi put se pominje Mojséj,<br />
Altoman, Durica, Šapran, David, Kudelin, Hrs i Žud, a u selu Rzinići od<br />
novih imena je jedino Drokun, kao i u selu Brodlići gde se pominje vlaški<br />
0 Ibid, 363; Imena iz Banjske hrisovulje pisane 1313-1318. godine (298 imena, 541<br />
osoba): Bal<strong>do</strong>vin 2, Bale, Balin 4, Baloje, Bar<strong>do</strong>nja, Berivoj, Berislav, Beroje 2, Berče, Bobe,<br />
Bogdan 15, Bogde, Bogdul, Bogoje, Bogoslav, Bogoš, Božić, Boj, Bojan, Boljan, Boljeslav 6,<br />
Boljilo, Boljin, Bored, Borislav 3, Boriša 2, Boroje, Botoljan, Brajen 2, Brajislav, Brako 2,<br />
Bratan 2, Bratejin, Bratešan 2, Bratilo, Bratina, Bratica, Bratko, Bratoje, Bratosin 2,<br />
Bratoslav 6, Bratula, Brathan, Braten, Brz, Brnjan, Budilo, Budislav 6, Budica, Bu<strong>do</strong>je,<br />
Bujan, Bukor, Bunilo, Bunislav 4, Bunoje, B'kr, Bežan, Beladin, Belgun, Belmuž, Beloslav 4,<br />
Beloš, Belčin, Velimir 4, Vitan, Plad 7, Vlade, Vladimir, Vlaja, Viah, Vikoslav 2, Vikoš,<br />
Pčemil, Vojin 2, Vojislav 3, Poj(i)neg, Voj(i)sil 1, Voj(i)teh, Vojina 14, Visinel, Gvozdij,<br />
Gojislav, Go(i)ša, Gostimir 2,<br />
Grade, Gradilo, Gra<strong>do</strong>je, Grubaš, Guber, Dabiživ 2, Dabihna,<br />
Dade, Daroslav, Dvore, Dejilo, Des, Desimir, Desislav 2, Deho, Dmitr, Dobre 5, Dobrešin,<br />
Dobreško 2, Dobribrat, Dobrin, Dobrovoj, Dobrodev, Dobromir 6, Dobroslav 8, Dobrota,<br />
Dobrčin 2, Dobrej, Dragan, Drage, Dragija, Dragoje 2, Dragomir 2, Dagosin, Dragoslav 5,<br />
Dragoš, Dragt, Drađa, Draže, Drazko, Dražoje, Druže 3, Dubrav'c, Dude, Dunav, De<strong>do</strong>je 2,<br />
Đur'đ 4, Đuroje, Žaž, Zoran, Zorica, Ivan 5, Ignat, Ilija, Inoslav 6, Janj, Kalana, Kalopa,<br />
'Kalota, Kaštevara, Koman, Kopil, Kosta 4, Kostadin 3, Kraguj, Krajimir, Krajislav, Kraj(i)ša,<br />
Krkoje, Kumanic, Kustodija, Lazar, Litrokos, Lihomil, Lukar, Lul, Lepčin 2, Ljuba, Ljuben,<br />
Ljubomir, Ljuboje 4, Ljubslav, Ljub'c, Mađer, Mana, Mane, Marko, Martin, Mačkat, Mikul,<br />
Milan, Milatko, Mildrag, Mile 2, Miloslav 5, Milta, Milten 3, Milča, Milša 2, Miles 2, Minuta,<br />
Mira, Miroslav 2, Mihail, Miho, Mojan, Mojša 2, Mrša, Mužbrat 2, Muzac, Nadihna, Nikola<br />
2, Nine, Ninoje, Nega, Negovan 2, Negoje 2, Negoslav 6, Negota, Negul 3, Nežilo, Obrad 2,<br />
Ozrislav, Opriša, Ostožje, Parkač, Paja, Pelegrin, Pilej, Prvoje 2, Prvoslav 2, Prvoš, Priban,<br />
Pribe 2, Pribil, Pribislav, Pribo 2, Priboje, Prib'c, Prodan 3, Prede 2, Predilo, Predislav,<br />
Prejislav, Prej(i)ša, Rad 8, Rade 3, Radeš, Radilo 3, Radkula, Radnij, Ra<strong>do</strong>van, Ra<strong>do</strong>mir 8,<br />
Ra<strong>do</strong>slav 11, Ra<strong>do</strong>sta, Ra<strong>do</strong>ta 4, Radul 2, Raden, Raja, Rajan 2, Rajko 3, Rajul 2, Rub'c,<br />
Rud'l, Runko, Rutoš, Senj, Skoriša, Skorota, Slavoje, Smil, Smoljan 2, Sramko 2, Srdan 4,<br />
Staver, Stan 3, Stanilo 2, Stanimir 2, Stanislav 4, Stanko, Stanoje 3, Stefan 6, Stojan 2,<br />
Strahina, Strojilo 4, Strojislav, Stroj(i)ša, Stepko, Tvrde, Tvrdislav, Tehoje, Titen, Tihan,<br />
Tolislav, Toloje, Tolčin, Halapa, Haracug, Hlap 7, Hlap'c, Hrana 2, Hrane 6, Hranislav 6,<br />
Hranoje, Hranča, Hrvatin, Hrs 6, Cerov'c, Sarban 3, Sevel, Siska, Sleman, Solica.<br />
! Tbid, 363-364.
Change language