Gacovic Od romanskog stanovnistva do Rumuna Timocana (VII-XVI vek) knjiga III (1)

186 Slavoljub Gacović
(9,8%); srpsko-vlaška: Bogil, Bogoj(e), Dobril, Grujak 2, Rad, Radič, Radič
vlah, Radoje, Rahan, Ruhac vlah, Vitan zlatar = 12 (23,6%); kalendarska:
Dimitar, Džurdž, Jovan, Marko, Stepan vlah 2, Stevan = 7 (13,8%); srpska:
Bila 2, Bogoslav, Božidar, Branislav 2, Dobroslav, Hran, Milovan, Noyak,
Ostojša vlah, Pamtivoj, Priba, Puniša, Radislav, Radislav, Radlvo_|' 3,
Radivoje, Radohna, Radoje, Radojko do3lac, Radoš, Radovan, RuZa, Starina,
Stoja, Vladislav, Vikasin = 30 (58,8%).
JaSikovica®® (Zdrelo). Srpsko-vla¥ka: BeZan, Milasin, Rad,
Radesin, Radina primiéur, Radoje 2 = 7 (22,6%); kalendarska: Dimitar,
Durasin, Marko, Petar, Stepan = 5 (16,1%); srpska: Bogdan 2, Bogdan
vlah, Borivoj, Brajin, Brajko 2, Cvetko, Duda, Milojin, Račič, Radivoj,
Radovan, Raja, Vladislav vlah, Vlajko 2, Vikašin, Vukoslav = 19 (61,3%).
Radulovac®® (Zdrelo). Romansko-vlaska: Oliver 2, Sojan = 3
(16,7%); srpsko-vla¥ka: Momcil, Ostojan primiéur, Radič = 3 (17,7%);
kalendarska: Ivko (< Ivan), Marko = 2 (11,1%); srpska: Bogovac, Božidar,
Dobroslav, Draza, Grbič, Radivoj, Radoslav, Radovan = 10 (55,5%).
Novac“! (Zdrelo). Srpsko-vlaska: Crjen, Lomas, Pejan, Racan,
Radan, Radika vlah = 6 (24%); kalendarska: Dzuras 2, Džurič, Kostadin,
Nikola = 5 (20%); srpska: BoZidar, Brajin, Ostoja, Pokrajac, Račič, Radina,
Radohna vlah, Radoslav, Rado$, Radovac, Rahovac, Staniša primicur,
Vlajko, Vikašin = 14 (56%).
KuSljeve®” (Zdrelo). Kalendarska: Kosta, Petar = 2 (25%); srpska:
Dujka, Radislav primićur, Radovan 2, Sajko, Vitomir = 6 (75%).
Novac, drugi®® (Zdrelo). Srpsko-vlaska: Bogoj, Brajak, Stamil = 3
(25%); kalendarska: Dimitar primiéur, Todor = 2 (16,7%); srpska:
Bogovac, Obrad, Ostoja, Petko, Radivoj 2, Radoslav = 7 (58,3%).
Dakle, u dvanaest vlaskih naselja Zive 284 Vlaha od kojih sa
romansko-vlaskim imenima 12 (4,23%), srpsko-vlaskim 60 (21,13%),
kalendarskim 56 (19,72%) i srpskim 156 (54,92%), pa se na osnovu iznetih
podataka moZe konstatovati jaka slavizacija antroponima na prostoru
Branigevskog subasiluka.
3 Ime ovog srednjovekovnog naselja je verovatno sačuvano u top. Jasikovac, koji se
nalazi u ataru Gornjaka.
40 Moze se čitati kao Radulovce. Danas postoji toponim i hidronim u ataru sela
Stzamnica.
N
8! Danas ne postoji. Navedeno je u povelji manastira Zdrela („na reci Izvoru selo
Novaci”, Monumenta serbica, 194). Selo pod imenom Novac nalazilo se verovatno u potesu
danasnjeg Novačkog polja, u ataru sela Bistrica, i postojalo je do XIX veka, kada je, za vreme
prve vlade kneza Miloša, stanovništvo raseljeno u okolna mesta.
32 Danas postoji top. Kusljevo izmedu Mlave i Bistricke reke.
#3 Vidi napomenu o ojkonimu Novac.
Romanizacija i romansko stanovnistvo Timocke zone (I-XVI vek) 187
IX 2. Lična imena Vidinskog sandZaka
po popisu iz 1478/81. godine
Na prostoru Vidinskog sandZaka po popisu iz 1478/81. godine koji
naZalost nije u potpunosti sačuvan, u GetrdesetSest naselja, koja se po
turskom fiskalnom sistemu ne vode kao vlaska, žive 2989 Zitelja od kojih,
sudeći po romansko-vlatkim imenima, kao što su: Alan®, Aldin®®,
Baldovin®®, Boldovan®”', Brad*®, Bratul, Bun(a)**, Buniga®', Dig(a)*?,
Digu, Digan, Dilga, Dimitr()*®, Dina®*, Dond®*, Doniga, Duč(a)",
Ducin®", Dorg(u), Durju, Diurg(u)*®, Genar®®, Gria®®, Hris*', Janu,
4 Moze biti: a) Lat. Alanus, “etnik Alan”, ime hrisé. svetitelja (Sveti otac Alano —
Rječnik JAZU 1, 62); b). Keltsko poreklo, nejasno značenje. — Usp. flaans i flnanosirks (S.
Novakovié, Srpski pomenici od XV-XVIII veka, Glasnik SUD, 42, Beograd, 1875, 40 /= S.
Novakovié, Srpski pomenicif).
5 Ime Aldin sin Davida (s. Lalince) i Marka (s. Hrsovee) valja usporediti s rum. 4/d,
Alde, Aldes, Aldisor od germ. Aldo (N. A. Constantinescu, Dictionar, 180-181; Z. Pavlovié,
Analiza imena reka u slivovima Srbije u kojima je vidan rumunski uticaj, Onomatoloski
prilozi X1 (1990), 81 /= Z. Pavlovié, Analiza imena rekal) < germ. ald „star”,
8 Ime Baldovin izvodi se od nem. imena Baldwin.
*7 Ime Boldovan (usp. Braovan, Moldovan – 1. lordan, Dictionar, 71, 315) je ili varianta
imena Baldovin ili se može izvesti kontaminacijom rum. bold „(zašiljeni) vrh; fig. podstrek“ i
rum. bolovan „veliki kamen, oblutak”, pa se namete miljenje da je ovo pre nadimak nego
ligno ime za krupnog čoveka nezgodne giaravi.
% Ime Brad potice od rum. brad „jela” (usp. srpko ime Jelica).
Ime Bratul valja usporediti s top. Bratul u Rumuniji (1. lordan, Dictionar, 78) i ličnim
imenom Bratulin (K. Jireček, Romani, 217) s lat. nastavkom —ulinus (K. Jireček, Romani,
223).
50 Ime Bun(a) je nastalo od rum. bun(a) „dobar, -a“ i valja ga uporediti s rum. imenom
Bun fil. lordan, Dictionar, 87).
#! Ime Buniga usporediti s rum. Bun i suf. ~iga latinsko-grékoga porekla (lat. nenaglaseni
~icus = grč. —1x6c) kojeg nalazimo u rum. imenima Durliga, Cotliga (L. lordan, Dicfionar,
152, 187) ili u romanskim imenima Dalmacije srednjega veka, kao npr. Bisiga, Bissiga,
Cavarnigo (K. Jireček, Romani, 247, 262, 356).
%2 Ime Dig(a), Digu i Digan valja dovesti u vezu s rum. imenima Digu, Digul(escu) (1.
lordan, Dicfionar, 172) i suf. -an.
3 Ime Dimitr(u) potiče od gré. Anu?itptoc „rod zemljin”, ime hriséanskog svetitelja, a
nastalo je od imena Demetre, boginje zemljoradnje i plodnosti u grékoj mitologiji.
Ime Dina valja usporediti s romanskim imenom Dina u Dalmaciji (K. Jirezek, Romani,
162, 276), s rum. rodom Dina u s. Grabovici i rum. imenom u s. Koprivnici (Naselja i poreklo
stanovnistva, knj. 29, Beograd, 1940, 102, 144, 260 /= NPS 29/), s imenom Dinul u s.
Mokranju i Dušanovcu (NPS 29, 172, 236) kao i s rum. imenom Dinu() i prez. Dinulovié u s.
Halovu.
3 Ime Dona valja usporediti s rum. Dona (L. lordan, Dictionar, 178) i s romanskim
Donno u Dalmaciji (K. Jireček, Romani, 277), kao i me Doniga, koje potice od rum. imena
Dona ili romanskog Donno i suf. ~iga (usp. ovde ime Buniga).
55 Ime Duca valja usp. s rum. imenom Ducea (1. lordan, Dicfionar, 184) < lat. dux, ducis
„knez” (usp. prez. Ducié i srpske paralele imena Knez i prez. Knezevic).
*7 Ime Ducin valja usporediti s rum. Ducind (. lordan, Dicfionar, 184).