ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Χ Α Ρ Α Λ Α Μ Π Ο Σ Κ Ο Κ Κ Ι Ν Ο Σ<br />
Η Συγκρότηση των Ανθρωπιστικών Σπουδών στις Σχολές του<br />
ΕΜΠ: Αναγκαιότητα Περαιτέρω Κριτικής Επεξεργασίας του<br />
Τριπτύχου Επιστήμη-Τεχνολογία-Πολιτισμός<br />
Περί ληψη<br />
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει διαδραματίσει<br />
τον ρόλο του κεντρικού μοχλού στο πλαίσιο της ανάπτυξης των μηχανοτεχνικών<br />
και τεχνολογικών σπουδών στη χώρα μας. Η σύζευξη της επιστήμης με την<br />
τεχνολογία, η αρχική έμφαση στις βασικές επιστήμες και η συνακόλουθη πολύωρη<br />
εργαστηριακή μαθητεία που καλλιεργούνται στο περιβάλλον του ΕΜΠ, καθιστούν τις<br />
σχολές του μοναδικούς θύλακες κυοφόρησης ενός είδους «τεχνοεπιστήμονα» ο οποίος<br />
είναι σε θέση να συνδυάζει τη θεωρητική κατάρτιση με την πρακτική εξειδίκευση.<br />
Από την άλλη μεριά, οι δεκάδες χιλιάδες των αποφοίτων του έχουν πολλές φορές<br />
χαρακτηριστεί και ως «τεχνοκράτες», όρος που υποδηλώνει και ορισμένα αρνητικά<br />
χαρακτηριστικά. Ίσως, δηλαδή, παραμένει στοιχείο αδιευκρίνιστο σε ποιο βαθμό τα<br />
προγράμματα σπουδών των σχολών του ΕΜΠ περιλαμβάνουν επαρκώς μια σειρά<br />
από μαθήματα που θα βοηθήσουν τους φοιτητές του να κατανοήσουν και να διαχειριστούν<br />
τον διαφορετικό κόσμο που όλοι βιώνουμε (με αιχμές τις ραγδαίες εξελίξεις<br />
σε κλάδους όπως η πληροφορική, η μοριακή βιολογία και η γενετική μηχανική).<br />
Στην εργασία αυτή επιχειρώ να θέσω (μέσα και από την «θητεία» μου σε δύο από<br />
τις σχολές του ΕΜΠ) το ζήτημα του ειδικού καθεστώτος του αποφοίτου του ΕΜΠ (τι<br />
είναι ο μηχανικός; επιστήμονας, τεχνολόγος, τεχνοεπιστήμονας και τι άραγε σημαίνει ο<br />
τελευταίος όρος;). Στόχος είναι να εντοπιστούν ορισμένα από τα κρίσιμα εκείνα σημεία<br />
που αναδεικνύουν τη διαφοροποίηση του μηχανικού σε σχέση με άλλες κατηγορίες<br />
πανεπιστημιακών αποφοίτων. Κάτω από αυτό το πρίσμα, υποστηρίζω ότι είναι αδήριτη<br />
η αναγκαιότητα αναβάθμισης μιας σειράς μαθημάτων που περιλαμβάνονται στα<br />
προγράμματα σπουδών των σχολών του ΕΜΠ αλλά και ο εμπλουτισμός των τελευταίων<br />
με μαθήματα (ως υποχρεωτικών, εντασσόμενα στον βασικό κορμό των σπουδών<br />
του μηχανικού) που θα εστιάζουν στην κριτική θεώρηση του τριπτύχου «Επιστήμη-<br />
Τεχνολογία-Πολιτισμός». Η εργασία αυτή θέλει να επαναφέρει στο προσκήνιο και μια<br />
σχετική πρόταση για τη δημιουργία μιας Σχολής στο ΕΜΠ που θα περιλαμβάνει την<br />
κατεύθυνση «Θεωρητικές Σπουδές Επιστημών, Τεχνολογίας και Πολιτισμού».<br />
Ο Χαράλαμπος Κόκκινος είναι Δρ.<br />
Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ.<br />
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο<br />
chared@central.ntua.gr<br />
1. Κριτικές Επισημάνσεις για τη Σχέσ η Επισ τ ή μ η ς -Τ ε χ ν ο λ ο γ ί α ς<br />
Η συσχέτιση της τεχνολογίας με την επιστήμη που, ίσως και μόνο έμμεσα, απασχολεί<br />
επί πολλούς αιώνες τη φιλοσοφική σκέψη (η οποία αναζητά τη σχέση ανάμεσα σε<br />
πρακτική και θεωρητική γνώση σε συνάφεια με τη διάκριση τεχνητού αντικειμένου<br />
και φυσικού δεδομένου), άρχισε να τίθεται επιτακτικότερα από τη στιγμή που η πρώτη<br />
πέρασε από το στάδιο της εμπειρικής εφαρμογής και αναζήτησε την επικύρωση<br />
του «ακαδημαϊκού» χώρου. Η τεράστια ανάπτυξη των τεχνολογικών εφαρμογών και<br />
η εισαγωγή τους στην καθημερινή ζωή, είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές αλλαγές σε<br />
όλη την κλίμακα της κοινωνικής πραγματικότητας και έκανε πολλούς ν’ αναρωτηθούν<br />
από πού προέρχεται η νέα αυτή «τεχνολογική κατάσταση». Ας επισημάνουμε εξαρχής,<br />
πως θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν χρησιμοποιούμε πρότυπα<br />
εξήγησης επιστημονικών αλλαγών για να αναλύσουμε την τεχνολογική εξέλιξη, ενώ,<br />
σε πολλές περιπτώσεις, ακόμα και οι διάφοροι ορισμοί που έχουν δοθεί για να περιγράψουν<br />
το πεδίο της τεχνολογίας είναι επηρεασμένοι από τις απόψεις που αφορούν<br />
στη σχέση της τελευταίας με την επιστήμη.<br />
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α Ι :<br />
Α Π Ο Τ Η Ν Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α Τ Ο Υ Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ε Ι Ο Υ<br />
243
Change language