χρόνια - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

12. Γενική άποψη έργων στην έξοδο
σήραγγας Γκιώνας το 1979.
12
2.5 Υδαταγωγός
Ο υδαταγωγός μήκους περίπου 192 χλμ., αποτελείται από σειρά σηράγγων, σιφώνων
και διωρύγων.
Στη μελέτη της «ΥΔΡΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ», ο υδαταγωγός είχε σαν αφετηρία μια υδροληψία
από τον Ταμιευτήρα Μόρνου αποτελούμενη από ένα πύργο που συνδεόταν με
την όχθη με τη βοήθεια μιας γέφυρας. Η ενέργεια του νερού καταστρέφετο στη βάση
του πύργου, μέσα σε θάλαμο υπόγειο που τροφοδοτείτο από τις δικλείδες. Έτσι η σήραγγα
Γκιώνας, το πρώτο έργο του υδαταγωγού, λειτουργούσε με ελεύθερη ροή.
Εκτός της σήραγγας Γκιώνας, είχαν προβλεφθεί είτε για τη διάσχιση σημαντικών
ορεινών όγκων, είτε για την διέλευση από απότομες πλαγιές στις οποίες ήταν
αδύνατο να κατασκευασθεί διώρυγα, η κατασκευή πέντε ακόμη σηράγγων (Δελφών,
Κίρφης, Ελικώνα Α, Ελικώνα Β και Κιθαιρώνα). Συνολικά το μήκος όλων των
σηράγγων ήταν 49 χλμ. Οι εδαφικές κοιλότητες διασχίζοντο με σιφώνες που αποτελούντο
από δύο παράλληλους σωλήνες. Στις σημαντικές κοιλότητες, οι σωλήνες
των σιφώνων ήταν από χάλυβα και στις μικρές από οπλισμένο σκυρόδεμα. Έτσι
υπήρχαν 6 σιφώνες από χάλυβα εσωτ. διαμέτρου 2,55m και μήκους 5,5 χλμ. και
36 σιφώνες από σκυρόδεμα εσωτ. διαμέτρου 3,20m και μήκος 6,30 χλμ. Εκτός των
παραπάνω ειδικών τεχνικών έργων, ο υδαταγωγός περιλάμβανε τμήματα ανοικτών
διωρύγων επενδεδυμένων από σκυρόδεμα πάχους 12-20εκ. και με κλίση πρανών
1:5 στις βραχώδεις και με έντονες εγκάρσιες κλίσεις ζώνες (από χ.θ. 14+800 έως χ.θ.
105+000) και από χ.θ. 161+000 έως χ.θ. 191+000) και με πρανή με κλίση 3:2 στις
πεδινές ζώνες (πεδιάδες Θηβών από χ.θ. 105+000 έως χ.θ. 150+000). Γενικά όλος ο
υδαταγωγός λειτουργούσε με ελεύθερη ροή και μεγίστη παροχή, στις σήραγγες και
σιφώνες 23m 3 /sec και στις ανοικτές διώρυγες 11,5m 3 /sec με δυνατότητα αύξησης
στα 23m 3 /sec με υπερύψωση των πλευρικών παρειών των διωρύγων.
Το όλο έργο συμπληρωνόταν με την κατασκευή ενός υδαταγωγού μήκους περίπου
20χλμ. (με 1χλμ. σήραγγα, 11 χλμ. σωλην.αγωγού D=1,80m και 8 χλμ. ανοικτή διώρυγα),
από την είσοδο της σήραγγας Κιθαιρώνα (χ.θ. 150+000) μέχρι της δεξαμενής Βίλιζας
του υδαταγωγού Υλίκης-Μαραθώνα), ο οποίος προορίζετο για την εκτροπή παροχής
4,2 m 3 /sec προς τον Μαραθώνα με την βοήθεια του έργου «Μεριστής Κιθαιρώνας».
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α I I : Τ Ε Χ Ν Ι Κ Α Ε Ρ Γ Α , Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α , Δ Ι Κ Τ Υ Α & Υ Π Ο Δ Ο Μ Ε Σ
467