Attention! Your ePaper is waiting for publication!
By publishing your document, the content will be optimally indexed by Google via AI and sorted into the right category for over 500 million ePaper readers on YUMPU.
This will ensure high visibility and many readers!
ότι εγράφη «προς χρήσιν των Αρχιτεκτόνων και Μηχανικών» ενώ ο συγγραφέας φέρεται ως «…νομομηχανικός και καθηγητής εν τη Στρατιωτική και Πολυτεχνική σχολή» [16]. Συνάγεται επομένως ότι ο Σούλης είναι πέραν των άλλων και ο πρώτος μη στρατιωτικός καθηγητής που διδάσκει μάθημα Μηχανικής στη Σχολή Ευελπίδων. Όπως προκύπτει από τα περιεχόμενα (φωτ. 18) και τον πρόλογο (φωτ. 19, 20) του συγκεκριμένου εγχειριδίου, ο Σούλης συγγράφει ένα κείμενο που ισορροπεί άριστα μεταξύ της ανάγκης για τη χρήση του τόσον ως διδακτικού εγχειριδίου όσον και ως εργαλείου στην καθημερινή πράξη του Μηχανικού και του Αρχιτέκτονα, χωρίς καθόλου συμβιβασμούς ως προς την επιστημονική αρτιότητα. Η δομή της ύλης είναι εξαιρετικά κοντά στη δομή των συγχρόνων συγγραμμάτων «Μηχανικής του Παραμορφωσίμου Στερεού» και «Αντοχής των Υλικών». Αρκετά αργότερα ο Σούλης εκδίδει δύο τεύχη «σημειώσεων», για το μάθημα της «Εφηρμοσμένης Μηχανικής» (το 1891) (φωτ. 21) και για τις «Εφαρμογές της Αντιστάσεως Ύλης» (1902) (φωτ. 22). Αμφότερα εκδίδονται από το Πολυτεχνείο και τυπώνονται στο λιθογραφείο του Ιδρύματος. Η ποιότητα της έκδοσης (όχι φυσικά του περιεχομένου) των δύο τελευταίων τευχών υστερεί κατά πολύ σε σχέση με αυτήν του συγγράμματος «Περί Αντιστάσεως της Ύλης» (το οποίο βέβαια εκδόθηκε από εμπορικό εκδοτικό οίκο), δείγμα προφανώς της ταχύτητας με την οποία εκδόθηκαν, υπό την πίεση των Θεοφιλά (αρχικώς) και Μητσοπούλου (στη συνέχεια) για εκτύπωση συγγραμμάτων ή σημειώσεων από κάθε διδάσκοντα [4]. Ο Σούλης εξέδωσε επίσης εγχειρίδιο «Υδραυλικής» (φωτ. 23, 24), «προς χρήσιν των Μηχανικών και Εργοδηγών» το 1884 (από το 1888 διδάσκει και το μάθημα της Υδραυλικής) και «Εγχειρίδιον περί υπολογισμού των διαστάσεων των λιθίνων γεφυρών: προς χρήσιν των μηχανικών, υπομηχανικών και εργοδηγών» το 1904. Το 1874 η υπό τον Αντωνόπουλο Διεύθυνση του Σχολείου αποφασίζει τη σύσταση έδρας Κινηματικής, η οποία ανατίθεται στον αριστεύσαντα απόφοιτο του Σχολείου Νικόλαο Γαζή. Επειδή όμως αυτός το επόμενο έτος (Ιούλιος 1875) μεταβαίνει στο Παρίσι για μεταπτυχιακές σπουδές, το μάθημα της Κινηματικής ανατίθεται προσωρινά στον Α. Σούλη. Έτσι από το σχολικό έτος 1875-76 ο Σούλης διδάσκει «Μηχανική», «Κινηματική» και «Αντίσταση της Ύλης», όχι πλέον ως άμισθος αλλά με επιμίσθιο (λόγω της απασχόλησής του και ως νομομηχανικού) 120 δρχ. Ο Σούλης υπηρέτησε το Πολυτεχνείο για μακρότατο χρονικό διάστημα, πλέον των τριάντα πέντε ετών (!), και απομακρύνθηκε για πολιτικούς λόγους το 1910. Το 1876 αντικαθίσταται στη Διεύθυνση του Σχολείου ο Αντωνόπουλος από το φιλόλογο Γεράσιμο Μαυρογιάννη λόγω (πιθανότατα) ρήξης των σχέσεών του με τον πανίσχυρο καθηγητή του Καλλιτεχνικού Τμήματος Νικηφόρο Λύτρα. Στα δύο περίπου χρόνια της Διεύθυνσης Μαυρογιάννη ουδεμία μεταβολή στο διδακτικό προσωπικό των σχετικών με τη Μηχανική μαθημάτων επέρχεται. 7. Περίοδος Αναστασίου Θεοφιλά (1878-1901): Η γέφυρα με το «σήμερα» της Μηχανικής Το 1878 οι στρατιωτικοί επανέρχονται στη Διεύθυνση του Ιδρύματος με τον ταγματάρχη Αναστάσιο Θεοφιλά να αναλαμβάνει τα σχετικά καθήκοντα στις 25 Δεκεμβρίου 1878. Ο Θεοφιλάς επεδίωξε την περαιτέρω αναβάθμιση των σπουδών ιδιαίτερα στο «Βιοτεχνικό Τμήμα» θεωρώντας άτοπη την απ’ ευθείας εισαγωγή σπουδαστών χωρίς προηγούμενη αξιολόγηση. Οι προσπάθειές του θα καρποφορήσουν σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα, όταν με την μεταρρύθμιση του 1887 (νόμος ΑΦΜΑ΄ - 27/5/1887) θα ιδρυθεί το «Σχολείον των Βιομηχάνων Τεχνών» με τρεις Σχολές: «Πολιτικών Μηχανικών», «Μηχανουργών» και «Γεωμετρών και Εργοδηγών». Με τη μεταρρύθμιση αυτή πλέον το Πολυτεχνείο εισέρχεται στην τρίτη φάση της λειτουργίας του ως Ανωτέρa Τεχνική Σχολή. Όσον αφορά τα σχετικά με τη Μηχανική μαθήματα από την ανάληψη της διεύθυνσης από τον Θεοφιλά μέχρι και τη μεταρρύθμιση του 1887 μία μόνο αλλαγή Ε Ν Ο Τ Η Τ Α I : Α Π Ο Τ Η Ν Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α Τ Ο Υ Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Υ 37
26 28 27 29 αναφέρεται: Το Φεβρουάριο του 1881 διορίζεται καθηγητής της «Εφηρμοσμένης Μηχανικής» ο Ιάσων Ζωχιός (φωτ. 25). Ο όρος Εφηρμοσμένη Μηχανική συναντάται για πρώτη φορά, είναι δε η εισαγωγή του παράδοξη και μάλλον πρωθύστερη, δεδομένου ότι επισήμως η Μηχανική διαιρείται σε Θεωρητική και Εφηρμοσμένη μόλις το 1887. Ο Ιάσων Ζωχιός αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση στη χορεία των καθηγητών του ΕΜΠ. Με πολύ καλές σπουδές Τεχνικών Επιστημών στο Παρίσι (στην «εν Παρισίοις Αυτοκρατορική Κεντρική σχολή», όπως συνήθιζε να αναφέρει ο ίδιος) διέπρεψε ως μηχανικός στο Πολεμικό Ναυτικό και πραγματοποίησε πρωτότυπη έρευνα σε πολλά επιστημονικά πεδία (επινόησε τορπίλη και νάρκη, τελειοποίησε τα πρώτα θωρηκτά του Πολεμικού Ναυτικού, οργάνωσε μετεωρολογικό σταθμό). Από την αναδίφηση των αρχείων προκύπτει ότι τη Μηχανική εδίδαξε για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, δεδομένου ότι στους καταλόγους διδασκόντων αναφέρεται ως διδάσκων τη Σιδηροδρομικήν και την Τσιγκογραφία ήδη από το 1882 και δεν εμφανίζεται πλέον ως 38 Σ Τ Α Υ Ρ Ο Σ Κ. Κ Ο Υ Ρ Κ Ο Υ Λ Η Σ