χρόνια - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

4. Αμαλίειο Ορφανοτροφείο
4
λάγους (Σ.Σ. Τήνου;) και Ταϋγέτου- δεν υφίστατο εκμετάλλευση. [17] Το πρόβλημα των
λατομείων είχε επισημανθεί από νωρίς, αφού ήδη το 1835 το Υπουργείο Εσωτερικών
αναφέρει προς την Επαρχιακή Διεύθυνση Αττικής ότι η συσταθείσα επιτροπή «εσημείωσεν
τους ακολούθους τόπους, εις τους οποίους δύνανται ν’ανοιχθώσι λιθοτομεία
πέριξ κ’ πλησίον των Αθηνών». [18]
Η μη εκμετάλλευση των λατομείων και των άλλων πηγών πρώτων υλών της χώρας
είχε τεράστιο οικονομικό κόστος. Όλα σχεδόν τα χρήματα που ξοδεύονταν για τις
οικοδομικές εργασίες έφευγαν από την Ελλάδα, αφού όλα τα οικοδομικά υλικά, εκτός
από τις πέτρες και τον ασβέστη, εισάγονταν: ξυλεία από την Τεργέστη, το Φιούμε και
τη Βενετία, πλάκες και κίονες από τη Μάλτα και μάρμαρο από την Καρράρα. Εκείνο
που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στους ξένους επισκέπτες της εποχής ήταν η μεγάλη
ποσότητα ξυλείας που χρησιμοποιούσαν στην αρχιτεκτονική, την οποία μάλιστα εισήγαγαν,
ενώ υπήρχαν άφθονες κατάλληλες πέτρες. [19] Η εισαγωγή της ξυλείας γινόταν,
όχι λόγω της απουσίας μεγάλων δασών, αλλά γιατί και αυτά που υπήρχαν ήταν
απρόσιτα λόγω έλλειψης δρόμων και μεταφορικών μέσων. [20] Είναι χαρακτηριστικό
ότι, την εποχή που η Αθήνα ήταν ακόμη υποψήφια για να γίνει πρωτεύουσα, είχαν
συγκεντρωθεί στην πόλη πολλοί τεχνίτες και στο λιμάνι του Πειραιά είχαν αγκυροβολήσει
πλοία φορτωμένα με οικοδομικά υλικά, που είχαν έλθει από την Οδησσό, την
Τεργέστη και τη Μασσαλία. Η καθυστέρηση εφαρμογής του σχεδίου των Σταμάτη
Κλεάνθη και Eduard Schaubert έκανε τους τεχνίτες να εγκαταλείψουν την πόλη και
τα πλοία να επιστρέψουν στα λιμάνια προέλευσής τους. [21]
Οι ελλείψεις σε οικοδομικά υλικά καλύφθηκαν εν μέρει από τη χρήση “άχρηστου”
αρχαίου οικοδομικού υλικού, που την πώλησή του επέτρεψε βασιλικό διάταγμα από
τις αρχές του 1835, ορίζοντας ότι τα χρήματα από την πώληση θα χρησιμοποιούνταν
για τις ανασκαφές και τις αναστηλώσεις. Πολλά ιδιωτικά αλλά και δημόσια κτήρια
και εκκλησίες κτίστηκαν με αρχαίο οικοδομικό υλικό [22] όπως το Αμαλίειο Ορφανο-
[17] E.About, La Grèce contemporaine, Paris 1854, σ.166.
[18] Γ.Α.Κ., Οθωνικό Αρχείο/Ανακτορικά, φ.371, 1.5.1835.
[19] Α.Κόκκου, “Τα πρώτα Αθηναϊκά σπίτια (1832-1860), Αρχαιολογία 2/Φεβρουάριος 1982, σ.53.
[20] L.Ross, op.cit., σ.78.
[21] L. von Klenze, Aphoristische Bemerkungen gesammelt auf seiner Reise nach Griechenland,
Berlin 1838, σ.402-403.
[22] ibid, σ.423, 729, L.Ross, op.cit., σ.82-83, “Concernant la vente des pierres sur l’Acropole”, ο υπουργός
Παιδείας Ι.Ρίζος Νερουλός προς το βασιλιά, Γ.Α.Κ., Οθωνικό Αρχείο/Υπ.Παιδείας, φ.Αρχαιολογική
Υπηρεσία (1842-1863), 1(13).2.1835.
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α Ι Ι : Τ Ε Χ Ν Ι Κ Α Ε Ρ Γ Α , Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α , Δ Ι Κ Τ Υ Α & Υ Π Ο Δ Ο Μ Ε Σ
375