ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
δύο προτάσεις, από τις οποίες εφαρμόστηκε μία παραλλαγή της δεύτερης, καθώς<br />
φαίνεται ότι η πρώτη [52] δεν κάλυπτε ούτε τις λειτουργικές απαιτήσεις ενός τέτοιου<br />
ιδρύματος αλλά ούτε και τις αισθητικές απόψεις του ίδιου του Όθωνα.<br />
Το νοσοκομείο ήταν μικρής κλίμακας και αποτελούταν από ένα ορθογώνιο κυρίως<br />
κτίριο και από ένα μικρότερο κτίσμα βοηθητικών χρήσεων (μαγειρεία, αποπάτους<br />
κτλ.) συνδεόμενο με το κυρίως κτίριο, με διάδρομο [53] . Η οργάνωση της κάτοψης (κεντρική<br />
θέση του Χειρουργείου και εκατέρωθεν αυτής κλίμακες και θάλαμοι ασθενών),<br />
το μέγεθος των ανοιγμάτων, η χρήση χρωματιστών υαλοστασίων (κυανών) στο χώρο<br />
της εισόδου και η διάταξη των κλινών δείχνει ιδιαίτερη φροντίδα στην ειδική λειτουργία<br />
του κτιρίου και συμβαδίζει απόλυτα με τις σύγχρονες αντιλήψεις σχεδιασμού [54] .<br />
Επιπλέον, είναι ίσως το μόνο νοσοκομείο της Αθήνας στο οποίο πραγματοποιήθηκε<br />
ζωγραφικός διάκοσμος στις οροφές.<br />
Ο Hansen επέβλεψε την κατασκευή έως τις αρχές του 1850, όταν παραιτήθηκε για<br />
να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Για τις υπηρεσίες του έλαβε αμοιβή 400 δραχμές [55] . Τον<br />
ίδιο χρόνο, η Επιτροπή του Οφθαλμιατρείου προσέλαβε τον αρχιτέκτονα Λύσανδρο<br />
Καυταντζόγλου [56] , Διευθυντή του Σχολείου των Τεχνών, ο οποίος δέχτηκε «αμισθί την<br />
Διεύθυνσιν της Οικοδομής» [57] . Ο Λ. Καυταντζόγλου μετά από αίτηση της Επιτροπής<br />
εκπόνησε νέα σχέδια, τροποποιώντας κυρίως τη μορφή του πρόπυλου.<br />
Κατά το 1868-69 (εικ. 10) εκπονήθηκε μελέτη προσθήκης καθ’ ύψος και κατασκευής<br />
νέου κλιμακοστασίου επί της ανατολικής όψης (σε προεξοχή) του αρχικού κτιρίου, από<br />
τον αρχιτέκτονα καθηγητή του Πολυτεχνείου, Γεράσιμο Μεταξά [58] .<br />
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό των εργασιών, ο Γεράσιμος Μεταξάς δεν πρέπει<br />
να έλαβε αμοιβή γι’ αυτήν την εργασία [59] .<br />
Το 1880-81 πραγματοποιήθηκε μια δεύτερη, μεγάλης κλίμακας επέμβαση στο<br />
Οφθαλμιατρείο. Πρόκειται για τη διώροφη προς ανατολάς του αρχικού κτιρίου και<br />
εκατέρωθεν του κλιμακοστασίου, προσθήκη [60] η οποία περιελάμβανε τέσσερεις νέες<br />
αίθουσες. Ο αρχιτέκτονας της μελέτης αυτής δεν μας είναι γνωστός.<br />
Το 1914-16 κατασκευάστηκε, στο ανατολικό όριο του οικοπέδου, ανεξάρτητο<br />
κτίριο Εξ. Ιατρείων του οποίου τη μελέτη και την κατασκευή ανέλαβε ο Αριστείδης<br />
[52] Η αρχική μελέτη προέβλεπε την ανέγερση του κτιρίου στον περίβολο του Πολιτικού Νοσοκομείου.<br />
Η όψη της ακολουθούσε κλασικά πρότυπα. Τον προϋπολογισμό και την επίβλεψή της είχε<br />
αναλάβει ο Βαυαρός μηχανικός Knecht με αμοιβή 600 δρχ., Βλ. Καρδαμίτση-Αδάμη Μ., Παπανικολάου-Κρίστενσεν<br />
Αρ., (1993), σελ. 59.<br />
[53] Βλ. Βάφας Γ.Χ., (1878), σελ. 152.<br />
[54] Η κάτοψη του αρχικού κτιρίου παρουσιάζει ομοιότητες με το Ophthalmic Hospital στο Regent’s<br />
Park (1818) του John Nash το οποίο είναι το πρώτο οφθαλμιατρείο το οποίο σχεδιάστηκε ειδικά για<br />
τη συγκεκριμένη χρήση. Ήταν διώροφο και αποτελείτο από δύο πτέρυγες-θαλάμους εκατέρωθεν<br />
ενός κεντρικού κτιρίου διοίκησης. Το νοσοκομείο διέθετε μια πρώιμη τεχνολογικά εγκατάσταση κεντρικής<br />
θέρμανσης και τεχνητού εξαερισμού, Βλ. English Hospitals 1660-1948, (1998), σελ. 120 και 10.<br />
[55] Βλ. Δευτέρα έκθεσις … του εν Αθήναις Νοσοκομείου των Οφθαλμιώντων, (1857), σελ. 38.<br />
[56] Ο Λ. Καυτατζόγλου (1811-1885) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στην<br />
Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Ρώμη. Ήρθε στην Αθήνα το 1839 όπου όμως σύντομα αποχώρησε<br />
και εγκαταστάθηκε στην Κων/πολη. Το 1943 επανήλθε στην Αθήνα και ανέλαβε τη διεύθυνση του<br />
Σχολείου των Τεχνών έως το 1862, Βλ. Μπίρης Κ., (1957), σελ. 491.<br />
[57] Βλ. Δευτέρα έκθεσις … του εν Αθήναις Νοσοκομείου των Οφθαλμιώντων, (1857), σελ. 9.<br />
[58] Ο Γεράσιμος Α. Μεταξάς (1816-1890) γεννήθηκε στην Κεφαλονιά, αποφοίτησε από τη Σχολή<br />
Ευελπίδων ως Αξιωματικός του Μηχανικού και συνέχισε τις σπουδές του στη Γαλλία. Το 1863 διορίστηκε<br />
καθηγητής στο Σχολείον των Τεχνών και το 1860 διετέλεσε μέλος της επιτροπής σύνταξης<br />
νέου σχεδίου για την Αθήνα, Βλ. Μπίρης Κ., (1957), σελ. 500-501.<br />
[59] Βλ. Τρίτη έκθεσις …Οφθαλμιατρείου, (1869), σελ. 19-24.<br />
[60] Βλ. περ. ΓΑΛΗΝΟΣ, (1881), σελ. 400. Επίσης, Βλ. Λάκωνας Β., (1883), σελ. 11, Έκθεση της Διοικούσης<br />
Επιτροπής της δεκαετίας 1881-91 στο: Θεοδωράκη Β. Α., (1988), σελ. 87, 88 και «Ισολογισμό του<br />
1881» στο Καρδαμίτση-Αδάμη Μ., Παπανικολάου–Κρίστενσεν Αρ., (1993), σελ. 91.<br />
354 Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Α Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ
Change language