χρόνια - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

ηφαιστειακού τόξου, σε συσχετισμό με μερικές ευνοϊκές συνθήκες, δημιουργεί
προϋποθέσεις σχηματισμού γεωθερμικών πεδίων υψηλής ενθαλπίας. Παράλληλα,
η ενεργός τεκτονική εφελκυστικού χαρακτήρα, μαζί με άλλες ευνοϊκές γεωλογικές
συνθήκες, οδηγούν στο σχηματισμό γεωθερμικών πεδίων μέσης και χαμηλής ενθαλπίας.
Η περίπτωση αυτή παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον αφ΄ ενός λόγω του
πολύπλευρου αναπτυξιακού και οικονομικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν τα
εν λόγω πεδία, ιδιαίτερα στην Τοπική και Περιφερειακή οικονομία και αφ΄ ετέρου
της μεγάλης συχνότητας εκδήλωσής τους με τη μορφή θερμών πηγών κ.λπ. σε
ολόκληρη σχεδόν την Επικράτεια. Ειδικότερα η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις πέντε
πρώτες, και μοναδικές από πλευράς επιστημονικής θεώρησης του γεωθερμικού
δυναμικού (ΓΘΔ), χώρες της Ευρώπης με αξιόλογο ΓΘΔ. Ανταγωνίζεται την Ιταλία
σε πρωτιά. Ακολουθεί η Ισλανδία με σημαντικό αριθμό θερμών πηγών χαμηλής
ενθαλπίας, που αξιοποιούνται πλήρως.
Έπεται η Πορτογαλία με τις Αζόρες νήσους, όπου υπάρχει σημαντικό γεωθερμικό
δυναμικό. Τελευταία αναφέρεται η Γαλλία, με τη νήσο Γουαδελούπη με αξιόλογο ΓΘΔ.
Στην Ελλάδα το ΓΘΔ, με τη μορφή θερμών πηγών επιφανειακής ροής, ήταν γνωστό
από την αρχαία εποχή. Τα θερμά νερά εχρησιμοποιούντο από τότε για λουτροθεραπευτικούς
σκοπούς.
Στη σύγχρονη Ελλάδα η έρευνα του ΓΘΔ άρχισε ουσιαστικά στη δεκαετία του
1970 με κύριο Φορέα το ΙΓΜΕ.
Η ΔΕΗ, ως άμεσα ενδιαφερόμενη για την αξιοποίηση του ΓΘΔ υψηλής ενθαλπίας,
χρηματοδότησε την έρευνα αυτή στα πρώτα χρόνια ξεκινήματός της.
Πρώτα ερευνήθηκαν τα νησιά Μήλος, Νίσυρος, Λέσβος, Σουσάκι Κορινθίας, Θερμοπύλες
– Υπάτη, Αιδηψός, Μέθανα, Κίμωλος, Σαντορίνη, Κως, Νότια Θεσσαλία, Αλμωπία,
οι νότιες ζώνες του ποταμού Στρυμώνα, το Δέλτα του Νέστου, οι περιοχές της
Ξάνθης, η νήσος Σαμοθράκη, οι λεκάνες Μυγδονίας και Ανθέμουντα Θεσσαλονίκης
και σε αυστηρά αναγνωριστικό στάδιο Πάτρα, Σάμος, Χίος, Λήμνος, νομοί Σερρών
και Ροδόπης, Ανδραβίδα Ηλείας, κ.λπ.
Ακολούθησε η σύνταξη προκαταρτικού χάρτη θερμικής ανωμαλίας της Χώρας.
Από την ανωτέρω έρευνα προέκυψαν και καταγράφηκαν, ανάλογα με το θερμικό
περιεχόμενο, τρείς κατηγορίες γεωθερμικών πεδίων σε συσχετισμό με τις θερμοκρασίες
που καταμετρήθηκαν.
Γεωθερμικά ρευστά (ΓΘΔ) χαμηλής ενθαλπίας με θερμοκρασίες μέχρι 100 ο c.
Μέσης ενθαλπίας με θερμοκρασίες 100 – 150 ο c.
Υψηλής ενθαλπίας με θερμοκρασίες άνω των 150 ο c.
Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω όρια θερμοκρασιών δεν είναι αυστηρά καθορισμένα.
Με βάση την παραπάνω διάκριση και τα στοιχεία από τις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν
στην περίοδο 1970 – 1990 στη χώρα μας, τα Γεωθερμικά πεδία στο
υπέδαφος της Ελλάδας εντάσσονται και στις τρεις κατηγορίες χαμηλής, μέσης, υψηλής
ενθαλπίας. Στην τελευταία κατηγορία υπάγονται τα γεωθερμικά πεδία Μήλου,
Νισύρου. Ορισμένα γεωθερμικά πεδία όπως εκείνα της Λέσβου και ενδεχομένως
Σαντορίνης, Σουσακίου, Δέλτα του Νέστου, κλπ. στην κατηγορία της μέσης ενθαλπίας,
ενώ στην κατηγορία χαμηλής ενθαλπίας υπάγονται τα περισσότερα γεωθερμικά πεδία
της Χώρας μας, όπως θερμών Νιγρίτας, Σιδηροκάστρου, Θερμοπυλών, Αιδηψού,
Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας. Παραπέρα έρευνα ενδέχεται να μετατάξει γεωθερμικά
πεδία χαμηλής σε πεδία μέσης ενθαλπίας.
Η κατάταξη, εξάλλου των ΓΘΔ της χώρας, κατά σειρά οικονομικού ενδιαφέροντος
προϋποθέτει πλήρη γνώση θεμελιωδών χαρακτηριστικών, που είναι δυνατή
μόνο μετά από ολοκληρωμένη συστηματική έρευνα και ανάλυση – αξιολόγηση
των αποτελεσμάτων.
Με βάση τα μέχρι 1991 ερευνητικά στοιχεία:
i. Το ΓΘΔ Μήλου μπορεί να φθάσει και να υπερβεί τα 120Mw ισχύος, στην οποία
484 Ε Λ Ε Υ Θ Ε Ρ Ι Ο Σ Σ . Π Ε Ν Τ Α Ρ Α Κ Η Σ