χρόνια - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Δ Η Μ Η Τ Ρ Ι Ο Σ Ξ Ε Ν Ι Κ Ο Σ
Μεγάλα δίκτυα τηλεπικοινωνιων στην Ελλάδα στα τέλη του
20ού αιώνα – Ο μεταβαλλόμενος ρόλος των Μηχανικών
Η παρούσα εργασία διερευνά τη μεταβολή του ρόλου των Ελλήνων τηλεπικοινωνιακών
μηχανικών κατά τα τέλη του 20ού αιώνα μέσα από τη συγκριτική μελέτη της
ανάπτυξης τηλεπικοινωνιακών δικτύων. Συγκεκριμένα, εξετάζει:
• Τους ρυθμούς ανάπτυξης της σταθερής τηλεφωνίας έναντι αυτών της κινητής
• Τις διαδικασίες υλοποίησης του Ασύρματου Δικτύου Ασφάλειας Θάλασσας του
ΟΤΕ συγκριτικά με τις αντίστοιχες του δικτύου Ασύρματων Επικοινωνιών TETRA
για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η περίοδος ανάπτυξης των τεχνολογιών αυτών συμπίπτει χρονικά με τον ευρύτερο
μετασχηματισμό του τηλεπικοινωνιακού τοπίου, που ξεκίνησε σχεδόν ταυτόχρονα
σε αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες τη δεκαετία του ’80 τόσο στον
τεχνικό τομέα (όπου τεχνολογίες αναλογικής τηλεφωνίας που κυριαρχούσαν για
100 περίπου χρόνια αντικαθίστανται σταδιακά από ψηφιακά δίκτυα παροχής υπηρεσιών
φωνής και δεδομένων), όσο και στον επιχειρηματικό τομέα (όπου η αλλαγή
στη λειτουργία της τηλεπικοινωνιακής αγοράς οδηγεί στην κατάργηση κρατικών
μονοπωλιακών πρακτικών).
Από τεχνικής απόψεως, τα μεγάλα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα που αναπτύσσονται
στις μέρες μας αφορούν τεχνολογίες προτυποποιημένες σε διεθνές επίπεδο.
Η ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας ή των ευρυζωνικών ψηφιακών δικτύων νέας
γενιάς δεν μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητη από παγκόσμιες καταναλωτικές τάσεις
ή από κανόνες που υπαγορεύονται από διεθνείς κανονιστικές αρχές. Η υλοποίηση
σύγχρονων τηλεπικοινωνιακών υποδομών σε κάποια γεωγραφική περιοχή είναι αποτέλεσμα
συγκερασμού τοπικών ευαισθησιών με το διεθνές κλίμα αποδοχής νέων
τηλεπικοινωνιακών εφαρμογών, καθώς και συνεργασίας μηχανικών με πλήθος άλλων
οικονομικών, πολιτικών, κανονιστικών και κοινωνικών φορέων. Σε αυτό το πλαίσιο,
οι εξελίξεις στον τηλεπικοινωνιακό χώρο που, έως πρόσφατα, ενεργοποιούντο
από ιεραρχικές δομές διοίκησης τηλεπικοινωνιακών οργανισμών με μονοπωλιακό
χαρακτήρα και σαφή σχέση με πολιτικά κέντρα αποφάσεων, μπορούν σήμερα να
περιγραφούν ακριβέστερα μελετώντας τις αλληλεπιδράσεις στα ετερογενή δίκτυα
ποικίλων κοινωνικών φορέων που μετέχουν στα μεγάλα έργα. Η διαπίστωση της
υποχώρησης διαχωριστικών γραμμών εθνικού ή επαγγελματικού χαρακτήρα στην
ανάπτυξη των τεχνικών-κοινωνικών έργων αποτελεί κοινή αφετηρία για τη διατύπωση
αναλύσεων με όρους δικτύου από επιστήμονες με πολύ διαφορετική αφετηρία
– οικονομολόγους, κοινωνιολόγους και, πιο πρόσφατα, φυσικούς επιστήμονες.
Το πλήθος των διαφορετικών προσεγγίσεων υπογραμμίζει τη σημασία που δίνεται
στην έρευνα για σταθερές δομές και αποτελεσματικές δράσεις που θα ενσωματώνουν
στοιχεία τοπικού χαρακτήρα σε ένα πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον
με διαρκώς εντονότερα σημάδια παγκοσμιοποίησης. Σε γενικές γραμμές,
η μελέτη της ανάπτυξης τεχνολογιών ως δίκτυα αναδεικνύει τα χαρακτηριστικά των
ετερογενών φορέων («κόμβοι») που επιτρέπουν τη διαπραγμάτευση κοινών στόχων,
καθώς και τα στοιχεία της γλώσσας που κάνει μια τέτοια αλληλεπίδραση δυνατή
(«δεσμοί»). Βασική διαπίστωση της μελέτης είναι ότι κοινός στόχος της ανάπτυξης
των τεχνολογιών τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα αποτελεί όλο και περισσότερο η εξυπηρέτηση
χρηστών, με διεύρυνση των υπηρεσιών και λειτουργική προσαρμογή της
τεχνολογίας στις απαιτήσεις τους. Οι ετερογενείς φορείς της ανάπτυξης του δικτύου
Ο Δημήτριος Ξενικός είναι Δρ.του
Ε.Μ.Π. στέλεχος του ΟΤΕ
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α Ι Ι :
Τ Ε Χ Ν Ι Κ Α Ε Ρ Γ Α , Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α , Δ Ι Κ Τ Υ Α & Υ Π Ο Δ Ο Μ Ε Σ
487