ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
τεχνολογικές εφαρμογές της εποχής; Ας προχωρήσουμε σε όρους που θα πλησιάζουν<br />
όλο και περισσότερο προς το θέμα. Η λέξη moderne εμφανίζεται για πρώτη φορά στη<br />
γαλλική γλώσσα τo 1361 (Πίνακας 5). Ο όρος παραπέμπει στον μοντέρνο άνθρωπο<br />
και έχει την έννοια των νέων τρόπων συμπεριφοράς (γενικώς και όχι με την έννοια<br />
των «καλών τρόπων»). Στην Αγγλία, η λέξη εμφανίζεται ανάμεσα στο 1570 και στο<br />
1600. Στην Ελλάδα, ο νεότροπος άνθρωπος καταγράφεται αιώνες αργότερα: το 1894.<br />
Ερχόμαστε τώρα στο αγγλικό ρήμα Modernize και στο γαλλικό Moderniser. Καταγράφονται<br />
στην αγγλική και στη γαλλική γλώσσα προ του 1770 και έχουν τη γενικότερη<br />
έννοια του «εκσυγχρονίζειν». Η αγγλική Modernity υπάρχει ήδη λίγο πριν από<br />
Πίνακας 5<br />
Νεολογισμοί, νεωτερικότητα και νέες τεχνικές εφαρμογές<br />
- Συγκριτική χρονολόγηση όρων και νεολογισμών, 14ος -19ος αιώνας<br />
Αγγλικοί όροι Χρονολόγηση Γαλλικοί όροι Χρονολόγηση Ελληνικοί όροι Χρονολόγηση<br />
Neological 1740-1769 Néologique 1726 Νεολογικός 1816<br />
Néologisme 1734 Νεολογομανία 1890<br />
Neology (-ist) 1770-1799 Néologie 1758<br />
Neologism (-ize) 1800-1829 Néologisme (-iser) 1800 Νεολογισμός (Κοραής) 1832<br />
============ ============ ============== ========= ============== ======<br />
Mode 1393<br />
Modiste 1777 Μόδα 1875?<br />
Modern 1570-1599 Moderne (επίκαιρος) 14ος αι.<br />
Modernity 1600-1629 Moderne (νεωτερικός) 16ος αι.<br />
Modernist 1700-1729 Moderniste 1769 Νεωτερόφιλος 1874<br />
Modernize 1740-1769 Moderniser 1754 Νεότροπος 1894<br />
Modernization 1740-1769 Modernité 1823 Νεοργάνωσις 1888<br />
Modernism 1740-1769 Modernisme 1845,1879 Συγχρονότης 1894<br />
Modernisation 1876 Νεωτεριστικότης 1887<br />
Νεωτερικότης 1896<br />
Modernism (style) 1900-1929 Modernisme (style) 1896<br />
(High Life) à à à à à à à à à Νεωτεριστικοαϊλιφικός (!) 1898<br />
Επεξηγήσεις πινάκων νεολογισμών:<br />
Όλες οι χρονολογήσεις είναι κατά προσέγγιση. Για περισσότερες επεξηγήσεις, βλ. σχετικό κείμενο και υποσημειώσεις.<br />
Πηγές: βλ. τελευταία σελίδα του κειμένου.<br />
το 1630 και ο Modernist πριν από το 1730, σχεδόν ταυτοχρόνως με τον γαλλικό όρο<br />
Moderniste. Περιέργως, ο γαλλικός όρος Modernité καθυστερεί έως το 1823. Ίσως<br />
επειδή είναι αφηρημένος, αφορά σε μια νέα ιστορική εποχή, άρα εκφράζει περίπου<br />
αυτό που λέμε σήμερα νεωτερικότητα. Οι όροι Modernization και Modernisation<br />
καταγράφονται στην Αγγλία πριν από το 1770, στη Γαλλία το 1876, εκεί με εντελώς<br />
νεωτερική έννοια. Αντίστοιχοι ελληνικοί όροι γεννιούνται 70 έως 200 χρόνια<br />
αργότερα. Είναι η άσχημη Νεωτεριστικότης το 1887, η αδέξια Συγχρονότης το 1894<br />
και η ωραιότερη Νεωτερικότης το 1896. Από τους ανθρώπους που χρησιμοποίησαν<br />
αρχικά αυτούς τους όρους, οι περισσότεροι αναφέρονταν όχι μόνο στην τεχνολογία<br />
αλλά στη ροπή προς κάθε τι το νέο, στη μόδα, στη λογοτεχνία, στη ζωγραφική, στη<br />
μουσική ή στην αρχιτεκτονική – π.χ., στον ιμπρεσιονισμό, στον Modernismο της Βαρκελώνης,<br />
ή στο Art nouveau του Παρισιού.<br />
Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η 15
Change language