ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
ÇÃÂÌνια - ΕθνικÃÂŒ ΜεÄÃÌβιο ΠολÃ…ÄεÇνείο
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
γραφείο σχεδιάσθηκαν μεταξύ του 1935 και του 1960 τα σημαντικότερα πολυώροφα<br />
κτήρια γραφείων και κατοικιών στην Αθήνα. Ο Κιτσίκης, άνθρωπος της δράσης και<br />
πραγματιστής, ήταν γλωσσομαθής και κοσμοπολίτης, και κατόρθωσε να επιτύχει την<br />
αναγνώριση του διπλώματος της σχολής μας ως ισοτίμου με εκείνα των πιο φημισμένων<br />
σχολών του εξωτερικού, όπως της παρισινής École des Beaux-Arts. To 1956<br />
εξασφάλισε για πρώτη φορά την συμμετοχή Ελλήνων φοιτητών της αρχιτεκτονικής<br />
σε διεθνή έκθεση φοιτητικών εργασιών στο Στρασβούργο. Ήταν άνθρωπος με πολλή<br />
ενεργητικότητα και χιούμορ. Δεν ήταν λόγιος ή στοχαστής και δεν είχε το χάρισμα<br />
της μεταδοτικότητος στην διδασκαλία. Απέφευγε τις παραδόσεις από την έδρα, αλλά<br />
παρακολουθούσε και καθοδηγούσε με πολλούς επιμελητές τις αρχιτεκτονικές μας<br />
συνθέσεις σε όλες τις τάξεις.<br />
Άλλες, επίσης ενδιαφέρουσες, προσωπικότητες συμπλήρωναν τον κύκλο των<br />
καθηγητών μας. Για έναν καιρό, ο Νίκος Εγγονόπουλος, προικισμένος ποιητής και<br />
ζωγράφος, ήταν επιμελητής του Πικιώνη. Ο Αντώνης Κριεζής, ένας ιδιαίτερα συστηματικός<br />
επιστήμων και καλλιεργημένος άνθρωπος, δίδασκε πολεοδομία. Είχε<br />
δημοσιεύσει ένα βιβλίο-κλειδί για την ελληνική πολεοδομία και την οργάνωση του<br />
χώρου στην Ελλάδα ανά τους αιώνες. Αναγνωρισμένοι καλλιτέχνες μας μύησαν στην<br />
άσκηση των εικαστικών τεχνών, ο Νικολής Χατζηκυριάκος-Γκίκας στην ζωγραφική<br />
και ο Αντώνης Σώχος στην γλυπτική.<br />
Αυτές ήταν οι συνθήκες των σπουδών μας. Όμως, ποιο ήταν το γενικότερο πνεύμα<br />
των καιρών; Ζούσαμε τα νιάτα μας σε έναν τόπο δοκιμασμένο από τον πόλεμο, στην<br />
περιφέρεια της Ευρώπης, και ήμασταν ανυπόμονοι να ανοιχτούμε στον ευρύτερο<br />
κόσμο. Ιδιαίτερα μας ενδιέφερε η επανασύνδεσή μας με το αρχιτεκτονικό όραμα<br />
του κινήματος του Bauhaus, του κινήματος του μοντερνισμού κατά τον μεσοπόλεμο,<br />
που είχε τόσο άδοξα ανασταλεί από το ναζιστικό καθεστώς στην Γερμανία. Παντού<br />
στην Ευρώπη το πνεύμα του Bauhaus γνώριζε τότε μιαν αναβίωση, που δυστυχώς<br />
εκφυλίσθηκε κα σύντομα κατέληξε στην άμορφη μονοτονία του International style.<br />
Ωστόσο, εκείνη την εποχή τα ινδάλματά μας ήταν οι αρχιτέκτονες του Bauhaus και<br />
δημιουργοί σαν τον Ludwig Mies van der Rohe και τον Richard Neutra. Η αρχή «η<br />
μορφή υποτάσσεται στην λειτουργικότητα» ήταν το «πιστεύω» μας, και ο αφορισμός<br />
του Mies «less is more» (όσο λιγότερα [δηλ. λιτότερα] τόσο καλύτερα) ήταν στα στόματα<br />
όλων. Ιδιαίτερη γοητεία ασκούσαν στην φαντασία μας η ανέγερση της νέας<br />
πρωτεύουσας Brasilia και τα τολμηρά αρχιτεκτονήματα του Oscar Niemeyer.<br />
Το φαινόμενο «Πικιώνης». Οι ιδέες του, η προσωπικότητά του<br />
Θα πρέπει τώρα να τοποθετήσουμε σε αυτό το πλαίσιο το φαινόμενο «Πικιώνης».<br />
Ο Δημήτρης Πικιώνης κατείχε την έδρα της Διακοσμητικής ή, όπως ονομάστηκε<br />
αργότερα, της Αρχιτεκτονικής Εσωτερικών Χώρων. Ήταν ένας από τους πρώτους<br />
καθηγητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής, που είχε ιδρυθεί το 1917. Ονομάστηκε έκτακτος<br />
καθηγητής το 1925, σε ηλικία τριάντα οκτώ ετών. Για τον Κωνσταντίνο Κιτσίκη<br />
−όπως άλλωστε και για πολλούς από τους καθηγητές και φοιτητές της σχολής μας−<br />
η διδασκαλία του Πικιώνη δεν ήταν εύκολα κατανοητή. Εν τούτοις, με την φυσική του<br />
καλοσύνη ο Κιτσίκης θαύμαζε διαισθητικά τον Πικιώνη και έλεγε χαρακτηριστικά ότι ο<br />
συνάδελφός του κατείχε την «έδρα της ευαισθησίας». Περιττό να πω ότι από το στόμα<br />
του Πικιώνη δεν ακούσαμε ποτέ ούτε μία λέξη για την διακόσμηση και για την εσωτερική<br />
διαμόρφωση συγχρόνων κτηρίων του συρμού… Άλλα τον απασχολούσαν.<br />
Σε σχέση με αυτόν τον σύγχρονο αρχιτεκτονικό συρμό, ο πνευματικός και καλλιτεχνικός<br />
προσανατολισμός του Πικιώνη φάνταζε στους περισσότερους σαν άτοπος<br />
αναχρονισμός. Οι ιδέες του έμοιαζαν με απαύγασμα μιας μονομανούς ελληνοκεντρικότητος.<br />
Η συνεχής αναφορά στην επιθυμητή ελληνικότητα των μορφών μας έριχνε πίσω<br />
στα χαρακτηριστικά του άμεσου περιβάλλοντός μας, που, όσο και αν μας ήταν οικείο,<br />
δεν έπαυε να είναι και περιοριστικό, για να μην πω και καταθλιπτικό εκείνη την εποχή.<br />
80 Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ο Σ Π Α Π Α Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Ο Υ - Β Ε Ν Ε Τ Α Σ
Change language