χρόνια - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

22. Σχέδιο νοσοκομείου Ε. Τσίλερ
(χ.χ.): Αθήνα Ευρωπαϊκή Υπόθεση,
ΥΠ.ΠΟ., Αθήνα 1985, σελ. 125.
22
περιπτέρων. Προτείνει την κατασκευή μονώροφων ή διώροφων κτιρίων παράλληλα
τοποθετημένων με νοτιοανατολικό προσανατολισμό και σε απόσταση μεταξύ τους
ίση με το διπλάσιο του ύψους τους. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις σύγχρονες τεχνικές
εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό των κτιρίων.
Ανάλογο εγχειρίδιο Εγχειρίδιον Στρατιωτικής Υγιεινής δημοσίευσε τον ίδιο χρόνο
και ο γιατρός, καθηγητής της Σχολής Ευελπίδων, Σόλωνας Χωματιάνος.
Κατά την περίοδο 1909-22, λόγω των πολιτικών γεγονότων και των στρατιωτικών
συρράξεων, συστήθηκαν ελάχιστα ιδρύματα δημόσιας υγείας στην Αθήνα.
Το γνωστό σήμερα «Ιπποκράτειο Νοσοκομείο» αποτελεί μετατροπή υφιστάμενου
κτιρίου σε νοσοκομείο. Το αρχικό κτίριο οικοδομήθηκε το 1903-04 [121] με δωρεά
του Γ. Μαρασλή και σύμφωνα με σχέδια του αρχιτέκτονα Δημήτρη Καλλία, προκειμένου
να στεγάσει την «Εμπορική Σχολή Αθηνών» [122] . Το 1912, λόγω των πολεμικών
γεγονότων μετατράπηκε σε νοσοκομείο. Τις εργασίες διαρρύθμισης για την ένταξη
της νέας χρήσης, με επαρκείς εγκαταστάσεις χειρουργείων και λοιπών ειδικών χώρων
ανέλαβε ο πολιτικός μηχανικός Αλέξανδρος Ζαχαρίου [123] .
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Συμπερασματικά, από τη μελέτη των παραπάνω νοσοκομείων διαπιστώνουμε ότι από
απόψεως λειτουργικής οργάνωσης της κάτοψης, τα δύο πρώτα νοσοκομεία (Στρατιωτικό,
Πολιτικό) δεν αποτελούν πρωτοπορία βάσει των γαλλο-αγγλικών προτύπων της
εποχής. Τα σχέδια των Βαυαρών μηχανικών Streiter, Weiler, Stauffert ακολούθησαν
πιστά τα γερμανικά πρότυπα των αρχών του 19ου αι. (ενιαία κτίρια).
Ο Δανός Hans Christian Hansen τροποποίησε το αρχικό του σχέδιο προκειμένου
να συνθέσει ένα πραγματικά σύγχρονο ειδικό νοσοκομείο. Σχεδόν άμεσα όμως, έγινε
αντιληπτό ότι ήταν ιδιαίτερα μικρής κλίμακας για τις ανάγκες της Αθήνας.
Οι άρτιες μελέτες συμπλήρωσης του Πολιτικού Νοσοκομείου (1858) και του
Οφθαλμιατρείου (1868) καθώς και η μελέτη ανέγερσης του Τζάνειου Νοσοκομείου
στον Πειραιά καθιστούν τον Γ. Μεταξά τον κατ΄ εξοχήν νοσοκομειολόγο της εποχής.
Το κτίριο του «Ευαγγελισμού» του Αν Θεοφιλά αν και ήταν επίσης, άρτια μελετη-
[121] Την επιτροπή ανέγερσης αποτελούσαν οι Π. Καββαδίας, Π. Παντζίρης, Άγγ. Γκίνης, Ν. Μπαλάνος,
Α. Ε. Πρέκας, Π. Σακελλάριος και Όθ. Ρουσόπουλος, Βλ. ΦΕΚ 274 Α΄/21.11.1903.
[122] Βλ. Παγκόσμιος Ελληνισμός. Η Αθήνα των ευεργετών, (1997), σελ. 107. Έκτακτες ανάγκες δεν
επέτρεψαν αυτή τη χρήση καθώς το 1910, μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Χημείου επί της
Σόλωνος, το κτίριο στέγασε το Χημείο του Πανεπιστημίου και ονομάστηκε «Μαράσλειο Χημείο», Βλ.
Μ.Ε.Ε., τ. ΙΘ΄, (1932), σελ. 522 γ΄.
[123] Βλ. Γερουλάνος Μ., (1996), σελ. 214, 215.
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α Ι Ι : Τ Ε Χ Ν Ι Κ Α Ε Ρ Γ Α , Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α , Δ Ι Κ Τ Υ Α & Υ Π Ο Δ Ο Μ Ε Σ
367