14 - 17

GÜLSOY, Ersin
XVI-XVII. Yüzyıllarda Hınıs Sancağı’nın İdarî ve Askerî Yapısı
Kanunî Sultan Süleyman döneminde kesin olarak Osmanlı topraklarına katılan Hınıs ve çevresi Erzurum Beylerbeyliği’nin
kurulmasından sonra bir sancak olarak belirlenmiş ve bu beylerbeyliğe bağlanmıştır. Daha sonra tahrîri yapılan
sancağın oldukça geniş sınırlara sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bu dönemde Safevi Devleti sınırında bulunmasından dolayı
önemli bir sancak hüviyetini taşıyan bölge zaman zaman Safevi saldırılarına uğramıştır. Doğudaki Osmanlı sınırlarının genişlemesiyle
daha iç bölgelerde kalan sancağın önemi giderek azalmıştır. Sancağın teşkilinden bir müddet sonra Tekman
ve Malazgirt tarafları Hınıs’tan ayrılarak ayrı birer sancak olarak belirlenmiştir.
Bu bildiride bölgenin Osmanlı egemenliğine alınışı, idarî teşkilatı, sınırları, sancakbeyleri ve gelir kaynakları,
sancaktaki timâr düzeni arşiv vesikaları ve kaynak eserlere göre değerlendirmeye tâbi tutulacaktır.
120|
The Executive and Administrative Structure of Hinis Sanjak in Sixteenth-Seventieth Centuries
Annexed to the Ottoman territory finally during the reign of Suleyman the magnificent, Hınıs and its surrounding
were determined to be a sanjak after Erzurum seigniory was founded and affiliated to this Grand seigniory. Registered
afterwards, the Sanjak was found out to have quite large borders. Since it was on the border of Safavid Dynasty during the
period, it was considered to be an important sanjak. Therefore, it was exposed to the invasions of Safavids from time to time.
With the enlargement of the territories of the Ottomans in the east, situated in the more internal part, the Sanjak gradually
lost its importance. Soon after the formation of the Sanjak, Tekman and Malazgirt regions were separated from Hınıs, with
each established to be separate sanjaks.
In this assertion, the region’s entering into the domination of the Ottomans, its administrative organization,
territories, flag officers, income resources, archival records of fiefdom system in the Sanjak were discussed in the light of
source materials.