14 - 17

GÜNDOĞDU, İsmail
Erken Osmanlı Döneminde Bizans - Osmanlı Siyasi Evlilikleri
Aydos Kalesi bugün İstanbul’un Kartal ilçesi sınırları içerisindedir. İpek yolu üzerinde olan kale Bizans zamanında
yapılmıştır. Kale, İstanbul’u Türk akınlarından korumak için inşa edilmişti. Osmanlılar 1328’e kadar Kocaeli yarımadasının
çoğunu fethetmişlerdi. Aydos Kalesi’nin fethi Orhan Gazi zamanında takriben 1328 yılında silah arkadaşları Akça
Koca, Konur Alp ve Gazi Abdurrahman tarafından alındı.
Bu ufak kaleyi tarih açısından asıl önemli yapan ise, kalenin Türkler tarafından alınmasındaki anlatılan hikâyeden
kaynaklanıyor. Hikâyede, kale komutanının kızı rüyasında yakışıklı bir kahraman gördü, o kişi kızı bir çukurdan kurtardı.
Kız, Aydos Kalesi’nin kuşatması sırasında savaşmak için burçlara geldiğinde rüyasında gördüğü genci görür. Kız bir taşa
Rumca, kaleyi içerden açacağını yazarak aşağı atar. Türkler kızın belirttiği zamanda gelerek kaleyi içerden fethediyorlar.
Bu olay ilk defa Aşıkpaşazade tarihinde ve az farklı şekilde Mehmet Neşri tarafından anlatılıyor. Sonraki tarihçiler
bu iki kaynaktan alıntı yaparak hep aktarmışlardır. Alman asıllı Osmanlı tarihçisi Paul Wittek bu olayı inceleyerek
bunun bir gazi hikâyesi olduğunu yazar. Bu çalışmada Osmanlı fetihleri sırasında kalelerde başka Bizanslı kadınlar olup
olmadığı araştırılacak ve 13. ve 14. yüzyılda Bizanslı soylu kadınların Türklerle evliği incelenmeye çalışılacaktır.
Ayrıca, 14. yüzyılda erken Osmanlı döneminde birçok siyasi evlilikler görülmektedir. Kale ile ilgili hikâyenin
çıkışı ile bu evlilikler arsında da ilişki kurulmaya çalışılacak ve bu tür hikâyelerin ilk ne zaman ve ne şekilde çıktığı incelenmeye
çalışılacaktır.
122|
Political Marriages in between Ottomans and Byzantines in the Early Ottoman Period
Aydos Castle is located in boundaries of Kartal district of Istanbul in today. The castle was built on the historical
Silk Road in the Byzantine time. The castle was built to protect the city from the Turkish attacks. The Ottomans had conquered
most of Kocaeli peninsula by 1328. Aydos Castle was taken by Orhan Bey, the second sultan of the Ottomans, by his
fellow commanders Akça Koca, Konur Alp and Gazi Abdurrahman nearly 1328.
What makes the castle important in history is the story on the taking of the castle by Turks. According to the
story, the daughter of the commander of the castle saw a handsome hero in her dream; the hero rescued her from a hole.
When the Turks invaded the castle to conquer, the girl came to the castle bastion to fight against its surrenders saw the
warrior who was her night dream. The girl wrote a message in Greek explaining to open the door of the castle and wrapped
it around a stone and cast it through Turks.
This event was first time described in the history “The History of the Ottoman Dynasty” of Aşıkpaşazade, and
a little differently in Neşri’s book. Later historians transferred the story by quoting from these sources. Famous Germen
Ottoman historian Paul Wittek claimed it was much more of a legend than a historical event.
In this study, it will be explored that whether there were any Byzantine ladies in other castles or not, and will be
examined political marriages between noble Byzantine ladies and leading Turkish men. Furthermore, it was seen many
political marriages in early Ottoman history and it will be studied relation between these marriages and this story and will
be examined when and how this kind of stories emerged in history first time.