14 - 17

ÇINAR, Zafer
Bir Tanzimat Kurumu: Es’ar Meclisi
19. yüzyıl Osmanlı idari tarihinin kurumsal dönüşüm, değişim açısından hızlı ve karmaşık hareketliliğini hemen
her kurumda görmek mümkündür. 1850 yılında kurulup 1851 yılında lağvedilen Es’ar Meclisi de bu hareketlilik içerisinde
hem sivil hem resmi ihtiyaçlar doğrultusunda kurulmuş, kurumlar arası iş bölümünün paylaşılmasında gidilen yeni düzenlemeler
doğrultusunda önce Ticaret Nezareti’ne nakledilmiş, ardından tekrar kurulan İhtisab Nezareti’ne havale edilmesi
düşünülürken tamamiyle lağvedilmiştir. Kurum 13 aylık kısa süren bu macerasında ciddi bir icraatın boşluğunu doldurarak
narh ve kalite kontrol çalışmalarında ihtiyaca cevap vermeye çalışmış bir ‘nezaret meclisi’ olarak geçici bir ünite rolü oynamıştır.
Bu makaledeki amaç, Es’ar Meclisi üzerinden Tanzimat sonrası kurumsal hareketliliğin narh işlerine, esnafa ve
devletin diğer kurumlarına nasıl yansıdığına dar bir örnek ortaya koymaktır.
Es’ar Commission as a Tanzimat Institution
When we look at the 19 th century Ottoman Administrative History, it is possible to notice the complex and rapid
mobility in every institution, in respect to administrative transformation and modernization. As a result of the both civil
and administrative needs, Es’ar Meclisi (Es’ar Commission) was founded in 1850 as the part of the mentioned mobility
and transformed as a part of the Ministry of Commerce because of the new administrative division of works and finally
abolished in 1851, while it is intended to be transformed as a part of new founded İhtisab Nezareti. During this 13 months
short life, The institution, serving for management of narh (officially fixed price system) and quality control works, filled a
gap for commercial activities and had a temporary role as a ‘ministerial commission’. The aim of this article is to examine
the impact of this administrative mobility on price regulations and merchants, other governmental units and society in
Post-Constitutional Era.
|73